CON-OPS: Η Εισβολή στην Πολωνία (ΙV): Η Μάχη της Mokra

Το θωρακισμένο τρένο «Smiały». ΠΗΓΗ

Αφήνοντας το βόρειο θέατρο επιχειρήσεων με το οποίο ασχοληθήκαμε στις προηγούμενες δύο αναρτήσεις της σειράς «Η Εισβολή στην Πολωνία» βρισκόμαστε τώρα στη Σιλεσία, εκεί που οι Γερμανοί εφάρμοσαν την κύρια προσπάθεια τους. Στην παρούσα ανάρτηση θα ασχοληθούμε με μία μάχη που έλαβε χώρα την πρώτη ημέρα του πολέμου μεταξύ της 4^ης Γερμανικής Τεθωρακισμένης Μεραρχίας και της Πολωνικής Ταξιαρχίας Ιππικού «Wołyńska». Η μάχη αυτή οπωσδήποτε δεν έπαιξε κάποιο σημαντικό ρόλο αλλά έδειξε ότι μία καλώς εκπαιδευμένη και με ηθικό δύναμη μπορεί να σταθεί επάξια απέναντι σε ισχυρότερο εχθρό.

Η θέση της Mokra σε σχέση με τα γερμανο-πολωνικά σύνορα του 1939. ΠΗΓΗ

Η Ταξιαρχία Ιππικού «Wołyńska»

Ο Julian Filipowicz. ΠΗΓΗ

Η Ταξιαρχία Ιππικού «Wołyńska» είχε αναπτυχθεί πέριξ του χωριού Mokra με αποστολή να τηρεί την επαφή μεταξύ της 30^ης Μεραρχίας Πεζικού στα βόρεια της και της 7^ης ΜΠ στα νότια της. Διοικητής της Ταξιαρχίας ήταν ο Συνταγματάρχης Julian Filipowicz και η Ταξιαρχία άνηκε στη Στρατιά Łódź, η οποία βρίσκονταν πάνω στον κύριο άξονα εισβολής των Γερμανών. Η Ταξιαρχία ήταν οργανωμένη όπως παρακάτω:

12^ο, 19^ο, 21^ο Συντάγματα Ουλάνων (μεγέθους τάγματος)
2^ο Σύνταγμα Εποχούμενου Πεζικού (μεγέθους τάγματος)
11^ο Τάγμα Πεζικού
4/84 Τάγμα Πεζικού
21^ο Θωρακισμένο Τάγμα (8 X wz.34 θωρακισμένα αυτοκίνητα, 13 X τανκέτες TKS), Διοικητής: Ταγματάρχης Stanislaw Glinski
2^η Μοίρα Εποχούμενου Πυροβολικού

Τα πυρά της Ταξιαρχίας ενισχύονταν από την παρουσία του Θωρακισμένου Τρένου Νο 53 «Smiały», το οποίο έφερε τέσσερα πυροβόλα των 75 χλστ.

Η αντιαρματική δυνατότητα της Ταξιαρχίας στηρίζονταν σε:

18 αντιαρματικά πυροβόλα wz.36 των 37 χλστ.
60 αντιαρματικά τυφέκια wz.35 των 7.9 χλστ.
16 πυροβόλα wz.1902/26 των 75 χλστ.

Η 4^η Τεθωρακισμένη Μεραρχία

Ο Georg-Hans Reinhardt. ΠΗΓΗ

Η 4^η ΤΘΜ ήταν μέρος του XVI Σώματος Στρατού (Μηχανοκίνητου) που είχε αποστολή να διαπεράσει τις πολωνικές άμυνες και να φτάσει στον ποταμό Βιστούλα πριν προλάβουν οι Πολωνοί να εγκατασταθούν εκεί. Διοικητής της Μεραρχίας ήταν ο Generalmajor Georg-Hans Reinhardt ενώ Αξιωματικός Ia της Μεραρχίας ήταν ο Major (i.G.) Freiherr von Schleinitz. Η Μεραρχία είχε την ακόλουθη συγκρότηση:

5^η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία (Generalmajor Max von Hartlieb)
35^ο Σύνταγμα Αρμάτων (Oberst Heinrich Eberbach)
36^ο Σύνταγμα Αρμάτων (Oberstleutnant Hermann Breith)
12^ο Σύνταγμα Πεζικού (Oberst Konrad von Czettritz und Neuhauẞ)
103^ο Σύνταγμα Πυροβολικού (Oberst Kempny)
7^η Επιλαρχία Αναγνωρίσεως (Major Marzahn)
49^ο Τάγμα Α-Τ (Major Wedra)
79^ο Τάγμα Μηχανικού
79^ο Τάγμα Διαβιβάσεων (Major Loibl)

Η δύναμη της Μεραρχίας σε άρματα μάχης ήταν όπως παρακάτω [1]:

Η δύναμη της 4^ης ΤΘΜ σε άρματα μάχης. ΠΗΓΗ

Η διεξαγωγή της μάχης

Οι ενέργειες 06:30-08:30. ΠΗΓΗ: χάρτης, επιχειρήσεις

06:30 – 08:30 Τμήματα μοτοσικλετιστών λαμβάνουν επαφή με τις θέσεις του 19^ου Συντάγματος Ουλάνων στα βόρεια και του 4/84 Τάγματος Πεζικού στα νότια Στο κέντρο δύναμη 25 αρμάτων του 36^ου Συντάγματος Αρμάτων προχωρά μέχρι το Wilkowiecko αλλά απωθείτε από το αντιαρματικό πυρ του 21^ου Συντάγματος Ουλάνων.

Οι ενέργειες 10:00-11:00. ΠΗΓΗ: χάρτης, επιχειρήσεις

10:00 – 11:00 Στα βόρεια το 19^ο Ουλάνων πιεζόμενο από γερμανικά άρματα συμπτύσσεται στο δασωμένο πίσω του. Το 12^ο Ουλάνων στέλνεται να το ενισχύσει. Οι Γερμανοί βρίσκονται σε θέση να υπερκεράσουν τους ουλάνους του 19^ου κι έτσι αυτοί υποχωρούν πίσω από τη σιδηροδρομική γραμμή.

Στο κέντρο το 36^ο Σύνταγμα Αρμάτων φτάνει στο ξέφωτο της Mokra αλλά η επίθεση του καταρρέει κάτω από τα πυρά του πολωνικού πυροβολικού και του Smiały. Η επίθεση ανανεώνεται στις 11:00 με υποστήριξη πεζικού αλλά αποτυγχάνει. Μέρος του 12^ου Ουλάνων καλείται να ενισχύσει το 21^ο Σύνταγμα Ουλάνων.

Στα νότια το 4/84 ΤΠ αναγκάζεται να συμπτυχθεί και ο διοικητής της Wołyńska διατάσσει το 2^ο Σύνταγμα Εποχούμενου Πεζικού να αντεπιτεθεί.

Οι ενέργειες 12:00-16:00. ΠΗΓΗ: χάρτης, επιχειρήσεις

12:00 – 16:00 Το 36^ο Σύνταγμα Αρμάτων επιτίθεται και φτάνει στη Mokra. Το 21^ο Ουλάνων συμπτύσσεται στη σιδηροδρομική γραμμή. Τα γερμανικά άρματα δέχονται πυρά από πυροβόλα όλων των διαμετρημάτων από μικρές αποστάσεις και πολλά ακινητοποιούνται.

Μνημείο στη Mokra προς τιμή
των πεσόντων της Wołyńska. ΠΗΓΗ

Η γερμανική δύναμη ανασυντάχθηκε και εκτόξευσε την επίθεση της από το Rebielice στις 15:00. Η κατάσταση έγινε κρίσιμη για τους Πολωνούς παρά τις γερμανικές απώλειες. Το 2^ο Σύνταγμα Εποχούμενου Πεζικού και το 21^ο Θωρακισμένο Τάγμα διατάσσονται να αντεπιτεθούν. Οι Γερμανοί απωθούνται.

Στα βόρεια το 19^ο Ουλάνων βρέθηκε σε μεγάλο κίνδυνο όταν γερμανικά άρματα πέρασαν τη σιδηροδρομική γραμμή στο χωριό Izbiska αλλά η έγκαιρη άφιξη του Smiały έσωσε την κατάσταση. Όμως, στη συνέχεια, και περί τις 14:00 το Smiały χτυπήθηκε από Stukas και υπέστη σοβαρές ζημιές.

Το τέλος της μάχης. Κατά τη διεξαγωγή του αγώνα γύρω από τη Mokra η 4^η ΤΘΜ υπέστη σημαντικές απώλειες και όταν έπεσε ο ήλιος συμπτύχθηκε στους χώρους εξορμήσεως της στο Wilkowiecko. Μόνο το 12^ο Σύνταγμα Πεζικού έμεινε κοντά στη σιδηροδρομική γραμμή ενώ το 49^ο Τάγμα Α-Τ κράτησε τη δυτική πλευρά από το ξέφωτο της Mokra. Όμως η γερμανική 1^η ΤΘΜ που ενεργούσε νοτιότερα ανέτρεψε την πολωνική 7^η ΜΠ, κατέλαβε το Klobuck και έτσι υπερκέρασε την τοποθεσία της Mokra. Η θέση της Ταξιαρχίας Wołyńska δεν μπορούσε πλέον να κρατηθεί κι έτσι η Ταξιαρχία συμπτύχθηκε με καλή τάξη κατά τη διάρκεια της νύχτας και αποχώρησε.

Συμπεράσματα

Την πρώτη ημέρα του πολέμου παρατηρήθηκαν φαινόμενα νευρικότητας και απειρίας στις γερμανικές τεθωρακισμένες μεραρχίες. Αυτό φάνηκε και στην περίπτωση της 3^ης ΤΘΜ στον ποταμό Brda όπως και στην περίπτωση της ΤΘΜ «Kempf» στην οχυρωμένη θέση της Mława, που έχουμε παρουσιάσει ήδη. Ο χειρισμός της μάζας αρμάτων ήταν σχετικά άγνωστος εκείνη την εποχή και τα φαινόμενα αυτά ήταν φυσιολογικά. Συνολικά, η γερμανική υπεροχή έναντι των Πολωνών ήταν τέτοια που αυτές οι περιπτώσεις δεν μπορούσαν να έχουν ουσιαστική επίδραση στην εξέλιξη των επιχειρήσεων.

Από την αλλά πλευρά οι πολωνικές ταξιαρχίες ιππικού διακρίνονταν από την εκπαίδευση, το ηθικό και την αυτοπεποίθηση που χαρακτηρίζει τις μονάδες που θεωρούνται ελίτ. Στο πεδίο της μάχης δικαίωσαν τη φήμη τους παρά την τεράστια υπεροχή του αντιπάλου τους.