Αγώνες Μικρών Κλιμακίων στην Τσετσενία (VI)

Το Goysko(y)e στη δυτική πλευρά του δρόμου Urus-Martan - Goy-Chu. Στο κέντρο διασχίζεται από κανάλι στην κατεύθυνση ανατολή –δύση. ΠΗΓΗ

Περίπτωση 6^η: Η μάχη για το Goyskoe, 21 Μαρτίου – 7 Μαΐου 1996

Το Goyskoe είναι μία μικρή, αγροτική κοινότητα ΝΔ του Grozny με προπολεμικό πληθυσμό 2.500 ανθρώπων. Έχει ορθογώνιο σχήμα και εκτείνεται στην κατεύθυνση βορράς – νότος στη δυτική πλευρά της οδού που συνδέει το Komsomolskoye (σημερινή ονομασία Goy-Chu) με το Urus-Martan. Το χωριό χωρίζεται στη μέση, στην κατεύθυνση ανατολή –δύση από ένα κανάλι. Δεν υπάρχουν βουνά στην περιοχή. Τσετσενικές μονάδες είχαν αποσυρθεί στο Goyskoe μετά την τριήμερη επίθεση του Μαρτίου στο Grozny.

Η κύρια ρωσική μονάδα που βρίσκονταν απέναντι στους αμυνόμενους του Goyskoe ήταν το 324^ο Μηχανοκίνητο Σύνταγμα Τυφεκιοφόρων, με έδρα το Chiri-Yurt στα ανατολικά. Για να επιτεθεί στο χωριό από τα δυτικά το 324^ο Σύνταγμα και οι προσκολλώμενες σε αυτό μονάδες θα έπρεπε να περάσουν κοντά από το Urus-Martan και το Martan-Chu. Αυτά τα χωριά όμως δεν βρίσκονταν υπό ρωσικό έλεγχο και θα εξέθεταν τη γραμμή ανεφοδιασμού των Ρώσων σε επιθέσεις. Δεν μπορούσαν οι Ρώσοι να βρεθούν στη δυτική πλευρά του Goyskoe ούτε από τα νότια καθώς θα έπρεπε να περάσουν από το Komsomolskoye που επίσης δεν βρίσκονταν υπό ρωσικό έλεγχο.

Ο Khuseyn Iskhanov. ΠΗΓΗ

Η άμυνα του Goyskoe διεξάγονταν από τον τσετσενικό 1^ο Τομέα της Νοτιο-δυτικής Διεύθυνσης υπό τη διοίκηση του Ruslan (Khamzat) Galaev. Τον επιχειρησιακό έλεγχο του χωριού είχε ο Akhmed Zakaev. Από τσετσενικές αναφορές προκύπτει ότι 18 διαφορετικές ομάδες συμμετείχαν στην άμυνα του Goyskoe οι οποίες ονοματίζονταν ως ο τάδε λόχος, του τάδε τάγματος, του τάδε συντάγματος. Σύμφωνα με τον Khuseyn Iskhanov [22] αυτές οι ονομασίες δεν λαμβάνονταν σοβαρά υπόψη. «Η άμυνα συγκροτούνταν από τμήματα διαφόρων μονάδων. Δεν ήταν ότι κάποια συγκεκριμένη μονάδα κατείχε κάποια συγκεκριμένη θέση. Για παράδειγμα, υπήρχαν 20 άνδρες από αυτή ή την άλλη μονάδα, 50 άνδρες από την προεδρική φρουρά και 50 άνδρες από τη μονάδα του Zakaev και άλλοι 50 άνδρες που δεν έπαιρναν διαταγές από κανέναν. Ήταν πολιτοφύλακες που απλά είχαν έρθει να βοηθήσουν».

Ο Zakaev ανέθετε τομείς στις διάφορες μονάδες σύμφωνα με ένα γενικό σχέδιο που είχε καταστρωθεί από την ηγεσία. «Βρέθηκα στο χωριό κυριολεκτικά μισή ώρα πριν αρχίσει η μάχη» θυμάται ο Khuseyn. «Μίλησα με τον Akhmed Zakaev και άλλους στρατιωτικούς ηγέτες, οι οποίοι μετά πήγαν στους τομείς τους, όπου η άμυνα είχε οργανωθεί ήδη καλά. Ορύγματα και χαρακώματα είχαν σκαφτεί, ακόμη και διάδρομοι είχαν φτιαχτεί ώστε να διεξάγουμε μία καλή άμυνα απρόσβλητη από τα εχθρικά πυρά».

«Θυμάμαι περισσότερο από όλα την εκκωφαντική σιωπή πριν από τη μάχη που μου άφησε έντονη εντύπωση. Δεν υπήρχε ούτε ο παραμικρός ήχος, ούτε κότες, ούτε πουλιά, ούτε ζώα, κανένας δεν έκανε τον παραμικρό θόρυβο. Ήταν παράξενα. Αλλά αυτή τη σιωπή, αυτόν τον οιωνό της επικείμενης τραγωδίας, την αισθάνθηκα στο μεδούλι μου. Μισή ώρα αφότου φύγαμε από τις προωθημένες θέσεις οι Ρώσοι άρχισαν την επίθεση τους». Ήταν 20 09:00 Μαρτίου 1996 όταν το ρωσικό πυροβολικό άρχισε να βάλλει στο Goyskoe.

Τα πυρά του πυροβολικού ακολούθησαν επιθέσεις από ελικόπτερα. Οι Τσετσένοι ήταν προστατευμένοι στις θέσεις τους και μπορούσαν να ανταπεξέλθουν. Κάποιοι Τσετσένοι ενήργησαν ακόμη και επιθετικά. Ένα ελικόπτερο χτυπήθηκε από πυρά τσετσενικού πολυβόλου και άρχισε να βγάζει καπνό καθώς αποχωρούσε. Οι Τσετσένοι ισχυρίστηκαν ότι ένα ρωσικό άρμα και μία σκηνή στρατιωτών καταστράφηκαν από Α-Τ πύραυλό Fagot.

Τα πυρά πυροβολικού και οι αναγνωρίσεις του χωριού από τις ρωσικές δυνάμεις τελικά ελαττώθηκαν και υπήρξε μία ανάπαυλα μέχρι τις 31 Μαρτίου. Μετά οι Ρώσοι επιτέθηκαν με σημαντικές δυνάμεις γύρω στις 11:00 διεξάγοντας επιθετική αναγνώριση κατά μήκος όλου του μετώπου. Πάλι η επίθεση ξεκίνησε με πυρά πυροβολικού και ακολουθήθηκε από επιθέσεις αεροπλάνων και ελικοπτέρων. Μετά, τα τεθωρακισμένα άρχισαν να κινούνται προς την περίμετρο του χωριού. Σταμάτησαν στα 400 – 500 μ. από το τσετσενικό πρόσθιο όριο της τοποθεσίας, σε απόσταση ασφαλείας από τα περισσότερα τσετσενικά Α-Τ, και άρχισαν να βάλλουν στις τσετσενικές θέσεις.

Αλλά δεν ήταν όλες οι επιθέσεις από απόσταση. Κάποια ρωσικά τεθωρακισμένα και αποβιβασμένο πεζικό προσπάθησαν να εισχωρήσουν στην περίμετρο του χωριού. αλλά απωθήθηκαν. Μέχρι το τέλος της ημέρας οι Τσετσένοι ισχυρίστηκαν ότι κατέστρεψαν αλλά δύο ρωσικά άρματα με πυραύλους Fagot και ένα με RPG. «Είχαμε κολοσσιαία εμπειρία και κανένας δεν φοβόταν, γνώριζαν που να χτυπήσουν ποιον τύπο τεθωρακισμένου, σε ποιο σημείο να σημαδέψουν για να το καταστρέψουν και ποια κατεύθυνση ήταν περισσότερο πλεονεκτική». Ο Khuysen θυμάται: «Δεν είχαμε πρόβλημα να αντιμετωπίσουμε τεθωρακισμένα. Απολύτως κανένα». Ο Hasmohmad [21], που βρίσκονταν κοντά στο κανάλι στη μέση της περιμέτρου του χωριού, θυμάται: «Οι θέσεις μας είχαν αρκετό χώρο μεταξύ των μονάδων, 100 με 200 μ. Με αυτόν τον τρόπο οι επιτιθέμενοι Ρώσοι τίθονταν σε διασταυρούμενα πυρά».

Ένα ΒΜΡ-1, με αρχηγό τον Said-Khusein Tazbaev, κατέστρεψε μία ρωσική σκηνή. Σύμφωνα με τσετσενικές πηγές μόνο δύο μαχητές τραυματίστηκαν εκείνη την ημέρα, και οι δύο από το απόσπασμα του Dadaev. Τσετσενικές πηγές επίσης αναφέρουν ότι δύο ρωσικά άρματα βλήθηκαν και καταστράφηκαν από ρωσικά ελικόπτερα. Οι Τσετσένοι πιστεύουν ότι αυτό έγινε για να υποχρεώσουν τα τεθωρακισμένα να προχωρήσουν μπροστά [23].

Αν και οι προσβολές με πυροβολικό και ελικόπτερα συνεχίστηκαν μία παύση συνέβη μεταξύ 1 – 3 Απριλίου. Ο ρωσικός στρατός, πιθανόν σαστισμένος από την απώλεια της σκηνής και τη συνειδητοποίηση ότι οι Τσετσένοι είχαν τουλάχιστον δύο όπλα που μπορούσαν να τους πλήξουν από μακριά, χρησιμοποίησε αυτό το διάστημα για να οχυρώσει τις θέσεις του [24].

Οι επιχειρήσεις της 3^ης και 4^ης Απριλίου και η τελική αποχώρηση των Τσετσένων στις 7 Μαΐου. ΠΗΓΗ: Fangs of the Lone Wolf

Στις 3 Απριλίου οι Ρώσοι επιτέθηκαν πάλι. Αυτή τη φορά η επίθεση έγινε στη μέση του χωριού κατά μήκος του καναλιού όπου αμύνονταν η ομάδα του Hasmohmad. Η επίθεση ήταν μία προφανής προσπάθεια να κόψουν το χωριό στη μέση. «Κάποιοι από μας αναγκάστηκαν να εμπλακούν εκ του συστάδην με τους Ρώσους αλλά στο μεγαλύτερο βαθμό ήταν μία κυκλική μάχη όπου μας χτυπούσαν σε όλο το μέτωπο. Κράτησε μερικές ώρες, περίπου από το πρωί μέχρι το απόγευμα». Η ρωσική επίθεση με τεθωρακισμένα αποκρούστηκε με πυρά RPG και εξέπνευσε. Οι ρωσικές απώλειες από τις 20 Μαρτίου μέχρι τις 3 Απριλίου ήταν τέσσερα άρματα μάχης, τρία ελικόπτερα και δύο σκηνές. Σύμφωνα με τους Τσετσένους οι δικές τους απώλειες σε διάρκεια δύο εβδομάδων στο Goyskoe ήταν 17 άνδρες.

Η μάχη συνεχίστηκε την επόμενη μέρα. Τα μεσάνυχτα της 4^ης Απριλίου βαρύ πυροβολικό, πολλαπλοί εκτοξευτές πυραύλων, όλμοι και τεθωρακισμένα άρχισαν να βάλλουν στο Goyskoe, ενώ ακολούθησε μαζικός αεροπορικός βομβαρδισμός. Τα χερσαία και αεροπορικά πυρά συνεχίστηκαν μέχρι τις 12:30.Στις 12:30 υπό την κάλυψη των πυρών εξαπολύθηκε άλλη μία επίθεση με τεθωρακισμένα. Ξανά τα τεθωρακισμένα κινήθηκαν σε θέσεις στα όρια του βεληνεκούς των RPG. Ταυτόχρονα η αριστερή και η δεξιά πτέρυγες κινήθηκαν για να εισχωρήσουν στα πλευρά.

Την προηγούμενη νύχτα η δεξιά πλευρά ή το νότιο τμήμα της τσετσενικής περιμέτρου κοντά στο Komsomolskoye εξασθένισε όταν ο λόχος του Khachukaev, της διοίκησης του Galaev, αποσύρθηκε από το μέτωπο. Αναφέρθηκε ότι ο Zakaev δεν είχε ενημερωθεί ότι η τσετσενική διάταξη είχε αποδυναμωθεί τόσο πολύ σε εκείνη τη θέση. Ως αποτέλεσμα οι Ρώσοι κατάφεραν να εισέλθουν στο χωριό από τα νότια υπό ισχυρά πυρά υποστηρίξεως και έτσι τουλάχιστον τρεις τσετσενικές μονάδες αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν και να καταλάβουν τις δευτερεύουσες θέσεις που είχαν προετοιμάσει [25]. Όλοι οι Τσετσένοι μαχητές εκτός από έναν τραυματίστηκαν και δεν μπορούσαν να συνεχίσουν τη μάχη.

Οι τρεις μονάδες που υποχώρησαν δημιούργησαν ένα κενό στη τσετσενική διάταξη και επέτρεψαν στους Ρώσους να κυκλώσουν ένα τσετσενικό τμήμα από έξι μαχητές. Σκληρή μάχη ακολούθησε. Στο τέλος τρία ρωσικά ΒΜΡ καταστράφηκαν με υψηλό όμως κόστος. Μόνο ένας από τους έξι μαχητές, ο Sultan Mutiev, επέζησε αν και βαριά τραυματισμένος.

Η τσετσενική διοίκηση ανταποκρίθηκε στέλνοντας ένα εφεδρικό τμήμα υπό τον Bazhiev για να αναχαιτίσει τη ρωσική εισχώρηση. Στον ίδιο χρόνο εφεδρικές ομάδες υπό τους Ali Itaev και Dokka Umarov χτύπησαν τους Ρώσους στο πλευρό από το Komsomolskoye. Η μάχη κράτησε το μεγαλύτερο μέρος της μέρας αλλά μέχρι τις 20:00 οι Ρώσοι είχαν αποσυρθεί αφήνοντας στο πεδίο της μάχης κατεστραμμένα τεθωρακισμένα, νεκρούς και τραυματίες. Οι Τσετσένοι είχαν οχτώ νεκρούς, στους οποίους περιλαμβάνονταν δύο διοικητές τμημάτων, ο Salaudi Mutiev και ο Visita Dikaev, και 14 τραυματίες.

Ταυτόχρονα η μάχη στη βόρεια περίμετρο ήταν εξίσου σκληρή.

Οι Ρώσοι με μαζική υποστήριξη πυροβολικού έφεραν τα τεθωρακισμένα τους πάνω στα χαρακώματα. Όμως αναχαιτίστηκαν από πυκνά πυρά RPG και φορητών όπλων από τα τμήματα των: Nikaev, Bakaev, Magomadov και Apti και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Τα επιτιθέμενα ρωσικά τεθωρακισμένα σταμάτησαν όταν ένας πύραυλος Fagot από την ομάδα του Ismailov κατέστρεψε ένα ΒΜΡ. «Υπήρξαν προσπάθειες να εισχωρήσουν στο χωριό επιτιθέμενοι με τα τεθωρακισμένα με υψηλή ταχύτητα. Ένα καταστράφηκε επί τόπου γιατί τότε είχαμε μεγάλη εμπειρία στο να αντιμετωπίζουμε τεθωρακισμένα». Ένας σημαντικός αριθμός ρωσικών τεθωρακισμένων και προσωπικού χάθηκαν ενώ οι Τσετσένοι σε εκείνον τον τομέα είχαν τέσσερις νεκρούς και πέντε τραυματίες. Οι συνολικές απώλειες των Τσετσένων εκείνη τη μέρα ήταν 12 νεκροί και 21 τραυματίες.

Οι Ρώσοι τελικά υποχώρησαν γύρω στις 21:00 της 4^ης Απριλίου. Οι Τσετσένοι μέτρησαν πέντε άρματα και 12 BTR και BMP καταστραμμένα. Ο Khuseyn λέει: «Ήταν απλά μία μετωπική επίθεση των Ρώσων που αποκρούσαμε με επιτυχία. Καταστρέψαμε BTR και ΒΜΡ και τους προκαλέσαμε μεγάλες απώλειες στο προσωπικό».

Οι Τσετσένοι είχαν και κάποιες επιτυχίες εναντίον των ρωσικών ιπτάμενων μέσων. Δύο ελικόπτερα Mi-24 και ένα αεροσκάφος SU-25 χτυπήθηκαν από πυρά πολυβόλων και κατέπεσαν, το SU-25 βόρεια από το Goyskoe κοντά στο Goity. Τσετσένοι μαχητές της ομάδας του Khachukaev παρατηρώντας την πορεία του αλεξίπτωτου του πιλότου προσπάθησαν να τον συλλάβουν αλλά αποκρούστηκαν από δύναμη Setsnaz που τους κράτησε καθηλωμένους για όσο χρόνο ο πιλότος εκκενώνονταν με ελικόπτερο [26].

Οι μάχες συνεχίστηκαν. Νωρίς το πρωί της 5^ης Απριλίου οι Τσετσένοι έψαξαν τη ΝΑ πλευρά του χωριού αναζητώντας τυχόν Ρώσους στρατιώτες που δεν είχαν υποχωρήσει με την υπόλοιπη δύναμη.

Σχόλια: Οι μάχες για το Goyskoe συνεχίστηκαν για ακόμη ένα μήνα όταν οι ρωσικές δυνάμεις τελικά κατέλαβαν το χωριό στις 7 Μαΐου. Όμως, όπως σε πολλές μάχες πριν και μετά, πολλοί από τους Τσετσένους κατάφεραν να διαφύγουν δυτικά πριν την τελική ρωσική επίθεση. «Δεν υπήρχε πλέον λόγος για εμάς να κρατήσουμε άλλο το χωριό. Δεν είχε στρατηγική αξία για μας. Η απόφαση λήφθηκε να φύγουμε και οι μονάδες μας υποχώρησαν προς το Urus-Matan, το Gekhi και τα γύρω χωριά», θυμάται ο Hasmohmad.

Η γεωγραφία ανάγκασε τους Ρώσους να επιτεθούν στο Goyskoe μετωπικά από τα ανατολικά. Αυτό ήταν πλεονέκτημα για τους Τσετσένους γιατί αφενός δεν θα μπορούσαν να κυκλωθούν και αφετέρου μπορούσαν να επικεντρωθούν στους Ρώσους που ήταν μπροστά τους. Έτσι, οι Τσετσένοι είχαν μία ανοιχτή πίσω πόρτα. Όταν ο χρόνος το απαίτησε απλά εγκατέλειψαν το χωριό και έφυγαν προς τα δυτικά. Σχολιάζοντας την επιτυχή υποχώρηση των τσετσενικών μονάδων ο Khuseyn θυμάται: «Τα νώτα μας ήταν προστατευμένα. Κρατάγαμε τα νώτα μας ώστε οι μονάδες στο Goyskoe να μπορούν να φύγουν όποτε αυτό θα καθίστατο αναγκαίο».

Οι τσετσενικές δυνάμεις κράτησαν για αρκετό χρόνο απέναντι σε σημαντική ισχύ πυρός. Ο ρωσικός στρατός αντιμετωπίστηκε από μία σειρά από λεπτές, επιμήκεις κωμοπόλεις κατά μήκος των οδών στην κατεύθυνση βορράς – νότος. Η παράκαμψη αυτών των πόλεων και χωριών ώστε ο επιτιθέμενος να μπορέσει να τις προσβάλλει από το πλευρό ήταν αδύνατη γιατί αυτό εξέθετε τον επιτιθέμενο σε επιθέσεις από τον επόμενο κατοικημένο τόπο. Οι Ρώσοι άνοιξαν δρόμο σφυροκοπώντας κάθε μία από αυτές τις ζώνες των κατοικημένων τόπων αργά και μεθοδικά.

Σημειώσεις

[21] Επιπλέον από τη διήγηση του Hasmohmad, που είναι περισσότερο επικεντρωμένη στον συγκεκριμένο τομέα, υπάρχουν και οι συνεντεύξεις άλλων μαχητών όπως του isa Manaev. Άλλοι μαχητές που έδωσαν συνέντευξη δεν ήταν στη μάχη αλλά ήταν στο επιτελείο του Στρατηγού Maskadov και γνώριζαν τις λεπτομέρειες όπως ο Ilyas Akhmadov και ο Khuseyn Iskhanov. Επιπλέον λεπτομέρειες είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο adamalia.com.

[22] Ο Khuseyn Iskhanov ήταν μέλος του επιτελείου του Στρατηγού Maskhadov και επικεφαλής του συντονισμού των δύο τσετσενικών μετώπων. Έκανε πολλές επισκέψεις σε όλη την Τσετσενία το 1996 μεταφέροντας μηνύματα από και προς τον Dudaev που διοικούσε τη δυτική πλευρά της χώρας και τον Maskhadov που διοικούσε την ανατολική πλευρά. Ο Khuseyn Iskhanov συνελήφθη μερικές βδομάδες μετά τη μάχη του Goyskoe και στάλθηκε στη Μόσχα. Απελευθερώθηκε ένα μήνα μετά στο πλαίσιο ανταλλαγής αιχμαλώτων.

[23] Αυτή η διήγηση πιθανόν διέδωσε τον αστικό μύθο που οδήγησε πολλούς στη Τσετσενία να ισχυρίζονται ότι η ρωσική αεροπορία έβαλλε στο δικό της πεζικό για να το σπρώξει στη μάχη. Κάθε Τσετσένος που μίλησα στην Τσετσενία ισχυρίστηκε ότι γνώριζε πως αυτό ήταν γεγονός. Η άποψη της ρωσικής πλευράς είναι αναγκαία για να επιβεβαιωθούν αυτοί οι ισχυρισμοί. Μήπως η επίθεση των ελικοπτέρων στα ρωσικά τεθωρακισμένα ήταν μία περίπτωση αδελφοκτόνων πυρών; Όσο κι αν ακούγεται τραβηγμένο υπάρχει αντίστοιχο παράδειγμα στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ τον Μάρτιο του 2003. Πλησιάζοντας τα ιρακινά σύνορα η Ίλη Alpha, προσκολλημένη στο 3/7 των Πεζοναυτών, χτυπήθηκε από πυραύλους Hellfire που βλήθηκαν από ελικόπτερα Cobra των Πεζοναυτών. Αυτό συνέβη πριν καν τα άρματα περάσουν τα σύνορα με το Ιράκ.

[24] Ένας λόγος που έχουν αναφέρει οι Τσετσένοι ως αιτία για αυτή την παύση των τριών ημερών ήταν η άρνηση του διοικητή του 324^ου Συντάγματος να ηγηθεί των ανδρών του κατά την επίθεση στο χωριό και η επακόλουθη αντικατάσταση του. Αυτό όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί από ρωσικές πηγές.

[25] Οι διοικητές των τριών ομάδων που υποχώρησαν ήταν οι: Dikaev, Hamid και Mag-amadov.

[26] Η ρωσική διάταξη μάχης δεν είναι πλήρως γνωστή ούτε οι συνολικές ρωσικές απώλειες. Τσετσενικές πηγές και ισχυρισμοί που βασίζονται σε καταθέσεις αιχμάλωτων Ρώσων στρατιωτών υπολογίζουν ότι δύο πλήρεις μηχανοκίνητοι λόχοι καταστράφηκαν μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων στις 4 Απριλίου.

Σχετικές αναρτήσεις

Περίπτωση 5^η: Κρατώντας το Αριστερό Πλευρό του Goyskoe Απέναντι σε Επίθεση Ρωσικών Αρμάτων, μεταξύ 21 Μαρτίου – 5 Απριλίου 1996

Περίπτωση 4^η: Κυκλώνοντας ρωσικές δυνάμεις στο αριστερό πλευρό της άμυνας του Bamut, Ιούνιος 1995

Περίπτωση 3^η: Η άμυνα του Bamut, μέσα Ιουνίου 1995

Περίπτωση 2^η: Η δεύτερη φάση της μάχης για το Serzhen-Yurt, 24 Μαΐου - τέλος Μαΐου 1995

Περίπτωση 1^η: Η πρώτη φάση της μάχης για το Serzhen-Yurt, Αρχές Μαΐου - 23 Μαΐου 1995