Αναπαράσταση της μάχης της
Mława. ΠΗΓΗ
|
Συνεχίζοντας
την περιγραφή των επιχειρήσεων στο βόρειο θέατρο βρισκόμαστε στην Ανατολική
Πρωσία. Η κύρια προσπάθεια της Γερμανικής Ομάδας Στρατιών Βορά εφαρμόστηκε στον
άξονα Nidzica (Neidenburg) – Βαρσοβία
και διενεργήθηκε από την 3η
Στρατιά. Ο διοικητής της Στρατιάς General der Artillerie
Georg von Küchler εγκατέστησε το
στρατηγείο του στη μεσαιωνική πόλη Morąg
(Mohrungen). Το 2010 και για περίπου ένα έτος η πόλη
αυτή φιλοξένησε μία πυροβολαρχία Patriot του αμερικανικού
στρατού.
Η
αποστολή της 3ης Στρατιάς
ήταν:
- Να συγκεντρώσει τον όγκο των δυνάμεων της στην περιοχή: Ostróda (Osterode) - Nidzica – Olsztyn (Allenstein),
- Να διαβεί τους ποταμούς Νάρεβ και Μπουγκ και να έρθει σε επαφή με την 10η Στρατιά, που επιχειρούσε από τα νότια, ανατολικά της Βαρσοβίας.
Όταν
θα συνέβαινε αυτό οι γερμανικές σιαγώνες θα είχαν κλείσει και ο όγκος των πολωνικών
δυνάμεων θα κυκλώνονταν και θα εκμηδενίζονταν. Ταυτόχρονα, το ΧΧΙ Σώμα Στρατού (ΣΣ)
της Στρατιάς, είχε την ανεξάρτητη αποστολή να καταλάβει το Grudziądz
(Graudenz) και να έρθει σε επαφή με την 4η
Στρατιά που ενεργούσε στον «Πολωνικό Διάδρομο».
Η
Στρατιά διέθετε τέσσερις διοικήσεις σωμάτων στρατού εκ των οποίων οι δύο (Ι ΣΣ
και ΣΣ «Wodrig») ενεργούσαν στον άξονα Nidzica – Βαρσοβία. Η κύρια
προσπάθεια της Στρατιάς ανατέθηκε στο Ι ΣΣ (Generalleutnant Walter Petzel).
Το Σώμα είχε αποστολή να διασπάσει
την οχυρωμένη τοποθεσία της Mława.
Για τον σκοπό αυτό διέθετε δύο μεραρχίες πεζικού και μία τεθωρακισμένη.
Η διάταξη των αντιπάλων και
οι κατευθύνσεις επιθέσεως των Γερμανών. ΠΗΓΗ: DA PAM 20-255
|
Η
Τεθωρακισμένη Μεραρχία «Kempf»
Η
Τεθωρακισμένη Μεραρχία «Kempf» ήταν ένας ιδιότυπος σχηματισμός που αποτελούνταν κατά το
ήμισυ από μονάδες του στρατού και κατά το ήμισυ από μονάδες των SS-VT
[1] και αντανακλούσε την επιθυμία της ναζιστικής
ηγεσίας να έχουν τα SS μάχιμο ρόλο στην
εκστρατεία και ταυτόχρονα να αποκτήσουν πολεμική πείρα. Διοικητής της Μεραρχίας
ήταν ο Generalmajor Werner Kempf. Η
συγκρότηση της Μεραρχίας ήταν όπως παρακάτω:
- Σύνταγμα Πεζικού των SS «Deutschland» (SS-Standartenführer Felix Steiner)
- 7ο Σύνταγμα Αρμάτων (Oberst Franz Landgraf)
- Επιλαρχία Αναγνωρίσεως των SS (SS-Sturmbannführer Dr.Ing Wilhelm Brandt)
- 511ο Τάγμα Αντιαρματικών
- Σύνταγμα Πυροβολικού των SS (SS-Obersturmbannführer Peter Hansen)
- II/47 Μοίρα Βαρέως Πυροβολικού (Major Rose)
- 2η Μοίρα Ελαφρού Α/Α Πυροβολικού των SS
- 505 Τάγμα Μηχανικού
- Τάγμα Διαβιβάσεων των SS (SS-Sturmbannführer Buch)
Η
δύναμη της Μεραρχίας σε άρματα μάχης ήταν [2]:
Η Μεραρχία διέθετε 164
άρματα από τα οποία μόνο 12 ήταν Pz III & IV. ΠΗΓΗ
|
Η
πολωνική άμυνα
Τον
άξονα που οδηγούσε από την Ανατολική Πρωσία στη Βαρσοβία ανέλαβε να φράξει η Στρατιά Modlin (Ταξχος Emil
Krukowicz-Przedzymirski). Η αποστολή της Στρατιάς ήταν να προβάλει
αντίσταση στα σύνορα για όσο περισσότερο χρόνο μπορούσε και στη συνέχεια να
συμπτυχθεί στον ποταμό Νάρεβ όπου και να αμυνθεί χωρίς ιδέα υποχωρήσεως. Η
Στρατιά αποτελούνταν από δύο μεραρχίες πεζικού και δύο ταξιαρχίες ιππικού.
Η
κύρια προσπάθεια της Στρατιάς ήταν η απαγόρευση της κατεύθυνσης Nidzica – Mława.
Γι΄ αυτόν τον λόγο η περιοχή βορείως της πόλεως Mława
είχε οχυρωθεί με μόνιμα έργα. Ο τομέας αυτός είχε ανατεθεί στην 20η Μεραρχία Πεζικού (Σχης Wilhelm
Andrzej Lawicz vel
Liszka). Δυτικά της Μεραρχίας ενεργούσε η Ταξιαρχία Ιππικού «Nowogródzka»
και ανατολικά η 8η ΜΠ.
1. Προμηθευτής
2. Στοιχειάρχης
3. Σκοπευτής
4. Γεμιστής
|
Για
την καλύτερη κατανόηση των επιχειρήσεων έχει σημασία να αναφέρουμε κάποια στοιχεία
για την οργανική ισχύ πυρός της πολωνικής μεραρχίας πεζικού της εποχής.
Η
πολωνική μεραρχία διέθετε 27 αντιαρματικά πυροβόλα Wzór
36 (Bofors
των 37 χλστ. που κατασκευάζονταν κατόπιν άδειας στην Πολωνία). Ακόμη, διέθετε 92
αντιαρματικά τυφέκια Wzór
35. Τα wz.36
μπορούσαν να διατρήσουν 30 χλστ. χάλυβα στα 550 μ., ενώ τα wz.35
στα 100 μ. Τριάντα χλστ. ήταν το πάχος της εμπρόσθιας θωράκισης του Panzer
IV, του πιο βαριά θωρακισμένου γερμανικού άρματος εκείνη
την εποχή.
Η
υποστήριξη πυροβολικού παρέχονταν στη μεραρχία από ένα σύνταγμα πεδινού
πυροβολικού με:
- 24 πυροβόλα των 75 χλστ. προερχόμενα από γαλλικά Μ.1897 και ρωσικά Mod.02/26
- 12 οβιδοβόλα των 100 χλστ. Skoda Mod.14/19
και
μία βαριά πυροβολαρχία με:
- 3 πυροβόλα των 105 χλστ. Schneider Mod.29
- 3 οβιδοβόλα των 155 χλστ. Schneider Mod.17
Οβιδοβόλο Skoda Mod.14/19 των 100 χλστ. ΠΗΓΗ
|
Επιπλέον,
το 79ο ΣΠ της 20ης ΜΠ είχε προικοδοτηθεί με την 62η
Ανεξάρτητη Θωρακισμένη Ίλη Αναγνωρίσεως με 13 τανκέτες (έφεραν μόνο πολυβόλα).
Η
επίθεση της Μεραρχίας «Kempf»
To I
ΣΣ αποφάσισε
να επιτεθεί στην τοποθεσία με τις μεραρχίες του σε παράταξη. Η Μεραρχία «Kempf»
τοποθετήθηκε στο κέντρο με την 61η ΜΠ στα δυτικά και την 11η
ΜΠ στα ανατολικά. Το στρατηγείο της Μεραρχίας εγκαταστάθηκε στην πόλη Nidzica. Η
Μεραρχία είχε την αποστολή να επιτεθεί στην κατεύθυνση Napierki – Mława. Το σχέδιο
ενεργείας της είχε όπως παρακάτω:
- Φάση Ι: το 3ο Τάγμα του Συντάγματος SS-Deutschland (ΙΙΙ/D) να συγκεντρωθεί δυτικά του Białuty και να επιτεθεί προς κατάληψη της περιοχής Dźwierznia – Krajewo, ενώ το Ι/D να συγκεντρωθεί ανατολικά του Białuty και να επιτεθεί προς κατάληψη του Uniszki-Zawadzkie. Το ΙΙ/D εφεδρεία του Συντάγματος.
- Φάση ΙΙ: το Σύνταγμα SS-Deutschland να καταλάβει το υψ. 192.
- Το 7ο Σύνταγμα Αρμάτων εφεδρεία υπό τον έλεγχο του Σώματος.
- H Επιλαρχία Αναγνωρίσεως των SS εφεδρεία υπό τον έλεγχο της Μεραρχίας στο Krokowo (Krokau).
- Την επίθεση θα υποστήριζε το Σώμα με την 501η Μοίρα Πυροβολικού.
Το σχέδιο ενεργείας του
Συντάγματος SS-Deutschland. ΠΗΓΗ: χάρτης, ίδια επεξεργασία
|
Στις
04:45 την 1η Σεπτεμβρίου οι στρατιώτες του Συντάγματος SS-Deutschland
διάβηκαν τα σύνορα. Ταυτόχρονα το πυροβολικό της Μεραρχίας και του Σώματος
άνοιξε πυρ. Η αντίσταση του εχθρού ήταν αδύναμη και στις 05:40 τα προωθημένα
στοιχεία των SS έφτασαν στο Białuty.
Στις
06:15 το I/D ανέφερε ότι
βρίσκονταν κοντά στο Uniszki-Gumowskie. Στις 06:30 η
Επιλαρχία Αναγνωρίσεως των SS διατέθηκε στην 61η
ΜΠ με αποστολή να αναγνωρίσει δυτικά από το Białuty.
Στο μεταξύ το 7ο Σύνταγμα Αρμάτων έλαβε εντολή να μετακινηθεί
βορείως του Napierki. Στις 08:00 το Σύνταγμα ήταν έτοιμο για
ανάληψη αποστολής.
Καθώς
η επίθεση εξελίσσονταν η μάχη μαίνονταν μπροστά από το Uniszki-Zawadzkie.
Οι Πολωνοί κατείχαν πλεονεκτικές θέσεις και καθήλωσαν τους Γερμανούς. Σε μία
περίπτωση δε, άνδρες των SS εισήλθαν σε πεδίο
βολής του πολωνικού στρατού και βρέθηκαν στις θέσεις των στόχων με τους
Πολωνούς να βρίσκονται στη γραμμή βολής! Η αδυναμία περαιτέρω προώθησης του
Συντάγματος οδήγησε τη Μεραρχία, στις 09:55, να διακόψει την επίθεση και να διατάξει
το Σύνταγμα να αναγνωρίσει καλύτερα τον χώρο. Στις 10:00 Το 7ο
Σύνταγμα Αρμάτων προωθήθηκε νοτίως του Napierki
και έλαβε την εντολή να υποστηρίξει την επίθεση της 11ης ΜΠ στις
14:00.
Αναπαράσταση της μάχης το
2012. Η αναπαράσταση έλαβε χώρα στις πραγματικές θέσεις οπότε μπορούμε να
διακρίνουμε ένα από τα οχυρά. ΠΗΓΗ
|
Στις
11:00 η επίθεση του Συντάγματος των SS ανανεώθηκε. Στις
11:15 το Uniszki-Zawadzkie εκκαθαρίστηκε. Στη
συνέχεια τα SS διαπίστωσαν ότι οι θέσεις που κατείχαν οι
Πολωνοί στο υψ. 192 ήταν οχυρωμένες. Η άγνοια που υπήρχε στο Ι Σώμα και στην 3η
Στρατιά για την οργάνωση του εδάφους από πλευράς των Πολωνών ήταν εντυπωσιακή. Η
επιλογή της κατεύθυνσης Napierki – Mława ως κύριας προσπάθειας της Στρατιάς
προήλθε από το γεγονός ότι αυτή ήταν η συντομότερη οδός προς τη Βαρσοβία. Όμως,
εξ΄ αυτού θα έπρεπε να αναμένεται ότι οι Πολωνοί θα είχαν φροντίσει να
οχυρώσουν την περιοχή. Υπό το φως των νέων πληροφοριών το Σώμα διέταξε αναστολή
της επιθετικής δραστηριότητας ώστε στις 15:00 η Μεραρχία «Kempf»
και η 11η ΜΠ να επιτεθούν ταυτόχρονα. Η ιδέα ενεργείας για τη νέα επίθεση ήταν ως εξής:
- Το Σύνταγμα SS-Deutschland θα επιτίθονταν μετωπικά προς κατάληψη του υψ. 192 και θα συνέχιζε μέχρι την Mława.
- Το 7ο Σύνταγμα Αρμάτων, υπό τον έλεγχο της 11ης ΜΠ, θα επιτίθονταν στην κατεύθυνση: Kuklin – ανατολικές παρυφές της Mława.
Η μεσημβρινή γερμανική επίθεση
στην οχυρωμένη θέση βορείως της Mława. ΠΗΓΗ: χάρτης, ίδια επεξεργασία
|
Το
Σύνταγμα Αρμάτων πέρασε τη γραμμή εξορμήσεως στις 14:00 και υπερέβη τμήματα της
11ης ΜΠ στο Kuklin στις
15:00. Σύντομα τα γερμανικά άρματα συνάντησαν ένα αντιαρματικό κώλυμα δυτικά
του Windyki. Το κώλυμα ήταν μία
σειρά σιδηροτροχιών τοποθετημένων υπό γωνία σε τσιμεντένιες βάσεις. Τα ελαφρά
άρματα που αποτελούσαν σχεδόν το σύνολο του Συντάγματος αδυνατούσαν να υπερβούν
το εμπόδιο και δέχτηκαν σφοδρά πυρά αντιαρματικών πυροβόλων και πυροβολικού.
Ένα μέρος των αρμάτων τάχθηκε ως βάση πυρός και τα υπόλοιπα προσπάθησαν να
παρακάμψουν το κώλυμα αλλά έπεσαν πάνω σε μία αντιαρματική τάφρο. Έτσι
διαπιστώθηκε, με οδυνηρό τρόπο, ότι το Σύνταγμα επιτέθηκε κάθετα σε μία γραμμή
κατά μήκος της οποίας υπήρχαν: το κώλυμα με τις σιδηροτροχιές, η αντιαρματική
τάφρος και στο τέλος ένα έλος. Στις 17:00 ο διοικητής του Συντάγματος, Oberst
Landgraf, αποφάσισε να διακόψει την επίθεση και να
συγκεντρώσει τα άρματα του στο Grzybowo. Το Σύνταγμα είχε
χάσει 72 από τα 164 άρματα του. Σε συνέχεια αυτού το Σώμα διέκοψε κι αυτό την
επίθεση του.
Panzer II δέχεται πυρά! Από την αναπαράσταση
της μάχης της Mława. ΠΗΓΗ
|
Στο
ίδιο διάστημα οι άνδρες των SS απέτυχαν να
καταλάβουν τη γραμμή των πολωνικών οχυρών και περί τις 20:00 αποσύρθηκαν στις
θέσεις εξορμήσεως τους. Έτσι η πρώτη μέρα του πολέμου για το Ι Σώμα έληξε
άκαρπα, έχοντας υποστεί αρκετές απώλειες χωρίς να πετύχει τους σκοπούς του. Η
περίπτωση της χρήσης των αρμάτων επέδειξε την απειρία που υπήρχε στο θέμα.
Πέραν της άγνοιας για την ακαταλληλότητα του εδάφους είναι χαρακτηριστικό ότι
οι πεζοί της 11ης ΜΠ παρακολουθούσαν αμέτοχοι την επίθεση των
αρμάτων. Οι τεχνικές συνεργασίας δεν είχαν αναπτυχθεί ακόμη επαρκώς.
Η διάσπαση
της τοποθεσίας
Albert Wodrig (1883-1972) ΠΗΓΗ |
Το
πρωί της 3ης Σεπτεμβρίου η 1η ΜΠ επιτέθηκε στην
κατεύθυνση Chorzele – Krzynowłoga
Mała – Grudusk,
ενώ η 12η ΜΠ επιτέθηκε στην κατεύθυνση Chorzele –
Świniary – Borkowo-Falenta.
Το ανατολικό πλευρό του Σώματος κάλυψε η 1η Ταξιαρχία Ιππικού. Εντός
της ημέρας οι δύο ΜΠ κατέλαβαν τους αντικειμενικούς τους σκοπούς και έφτασαν
στη γραμμή Grudusk – Czernice Borowe.
Στις
10:30 την ίδια ημέρα η Μεραρχία «Kempf» τέθηκε σε
ετοιμότητα για κίνηση. Σχημάτισε τρία τακτικά συγκροτήματα και έλαβε την αποστολή να καταλάβει την πόλη Przasnysz, που αποτελούσε σημαντικό
συγκοινωνιακό κόμβο της περιοχής, και στη συνέχεια να στραφεί ΝΔ προς το Ciechanów
ώστε να αποκόψει τις πολωνικές δυνάμεις που βρίσκονταν στη Mława. Με την
κατάληψη του Przasnysz η αρχική διάρρηξη στο τακτικό επίπεδο θα
μετατρέπονταν σε διάσπαση στο επιχειρησιακό.
Περί
τις 16:00 εισήλθαν στο Przasnysz τα προκεχωρημένα
στοιχεία της Επιλαρχίας Αναγνωρίσεως των SS
και της
1ης Ταξιαρχίας Ιππικού. Η πόλη είχε ήδη εκκενωθεί. Τα τελευταία
τμήματα της Μεραρχίας «Kempf» εισήλθαν στην πόλη
στις 20:00. Η Επιλαρχία Αναγνωρίσεως των SS
κινήθηκε
προς το Ciechanów και μέχρι τα μεσάνυχτα
το κύριο σώμα της βρίσκονταν στις παρυφές της πόλης.
Η αλληλουχία των φάσεων της
επίθεσης του Σώματος Wodrig: Διάρρηξη => Διεύρυνση => Διάσπαση => Αποκοπή. ΠΗΓΗ: χάρτης, ίδια επεξεργασία
|
Με
την αυγή της 4ης Σεπτεμβρίου το Ciechanów
είχε καταληφθεί. Έτσι, οι γερμανικές δυνάμεις βρίσκονταν στα νώτα των οχυρώσεων
της Mława που είχαν αποδειχθεί αδιαπέραστες σε μετωπικές επιθέσεις. Η Μεραρχία
«Kempf» τοποθέτησε ένα ισχυρό συγκρότημα ΒΔ του Ciechanów
για να αποκόψει τα πολωνικά τμήματα που θα συμπτύσσονταν από τη Mława.
Πράγματι, οι πολωνικές φάλαγγες που κατέρχονταν δέχτηκαν σφοδρά πυρά και διασπάρθηκαν.
Ένα μέρος των Πολωνών υποχώρησε Ν προς το οχυρό Modlin
και ένα
άλλο ΝΑ προς τον ποτ. Νάρεβ.
Από τα
σύνορα στη Βαρσοβία
Η
δυνατότητα των Πολωνών να προβάλουν αντίσταση στα βόρεια σύνορα τους είχε πλέον
εκλείψει. Η επόμενη θέση που μπορούσαν να αμυνθούν, η οποία αποτελούσε και την
κύρια γραμμή αντιστάσεως τους στον βορά, ήταν ο ποταμός Νάρεβ. Η πρόθεση της 3ης Στρατιάς ήταν
να διαβεί τους ποταμούς Νάρεβ και Μπουγκ και να καταλάβει την πόλη Siedlce, 80 χλμ. περίπου ανατολικά της Βαρσοβίας.
Η
3η Στρατιά προήλασε σε δύο κατευθύνσεις:
- Przasnysz – Różan (ανατολική κατεύθυνση)
- Ciechanów – Pułtusk (δυτική κατεύθυνση)
Τα
χαράματα της 5ης Σεπτεμβρίου στοιχεία του Συντάγματος των SS
έφτασαν
απέναντι από το Różan. Το Różan
ήταν από παλιά οχυρωμένο από τους Ρώσους. Οι Πολωνοί είχαν επεκτείνει και
εκσυγχρονίσει το υπάρχον αμυντικό σύστημα. Το έδαφος πέριξ του Różan
ήταν ελώδες. Απέναντι από τη Μεραρχία «Kempf»
αμύνονταν η 41η Πολωνική ΜΠ. Η εκτίμηση της 3ης Στρατιάς
ήταν ότι οι Πολωνοί θα πρόβαλαν συμβολική αντίσταση.
Οι
Πολωνοί όμως αμύνθηκαν λυσσαλέα και το Σύνταγμα SS-Deutschland
υπέστη σημαντικές απώλειες. Διαπιστώνοντας τη δυσκολία του εγχειρήματος στο Różan
η 3η Στρατιά επεδίωξε μια διάβαση 5 χλμ. βορειότερα στο Chełsty.
Το απόγευμα της 7ης Σεπτεμβρίου ένα τάγμα πεζικού της 12ης
Γερμανικής ΜΠ κατάφερε να εγκαταστήσει ένα αρχικό προγεφύρωμα. Οι πολωνικές
αντεπιθέσεις δεν έφεραν αποτέλεσμα. Τη νύχτα 7/8 Σεπτεμβρίου οι πολωνικές
δυνάμεις άρχισαν να εξασθενίζουν. Στο Chełsty
το προγεφύρωμα διευρύνθηκε, ενώ επιτυχής ήταν και η διάβαση που επιχειρήθηκε
στο Pułtusk. Τέλος, το ίδιο το Różan
εκκενώθηκε από τους Πολωνούς κατά τη διάρκεια της νύχτας. Με την κατάρρευση του
μετώπου στον Νάρεβ το εσωτερικό της Πολωνίας ήταν πλέον ανοιχτό στους
Γερμανούς.
Συνολική επισκόπηση των επιθετικών
επιχειρήσεων της 3ης Στρατιάς από τα σύνορα μέχρι ανατολικά της Βαρσοβίας.
ΠΗΓΗ
|
Στις
9 Σεπτεμβρίου η 3η Στρατιά κατέφθασε μπροστά από τον ποτ. Μπουγκ
μεταξύ Serock και
Brok και
εγκατέστησε προγεφύρωμα στο Wyszków.
Στις 11 Σεπτεμβρίου οι Πολωνοί άρχισαν να συμπτύσσονται από τον Μπουγκ προς τη
Βαρσοβία και το Siedlce. Στις 12 Σεπτεμβρίου
τμήματα της 3ης Στρατιάς απέκοψαν τη σιδηροδρομική γραμμή Βαρσοβία –
Siedlce και ο όγκος της Στρατιάς στράφηκε δυτικά. Στις
14 Σεπτεμβρίου η κύκλωση της πολωνικής πρωτεύουσας είχε ολοκληρωθεί.
Σημειώσεις
[1] SS-VT:
Συντομογραφία του όρου SS-Verfügungstruppe
(όπου Verfügungstruppe = στρατεύματα ειδικού
σκοπού). Ένοπλος σχηματισμός των SS ο οποίος στην πορεία
μετασχηματίστηκε στη Μεραρχία «Das Reich»
και ουσιαστικά υπήρξε ο πρόδρομος οργανισμός αυτού που αργότερα ονομάστηκε Waffen-SS.
Η διαταγή για την οργάνωση του εκδόθηκε το 1934 και περιγράφονταν ως μία δύναμη
που δεν άνηκε ούτε στον στρατό, ούτε στην αστυνομία, αλλά ήταν διαθέσιμη
απευθείας στον Χίτλερ.
[2] Jentz
(1996). σ. 91
Σχετικές
αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου