Η Πολύ-Χωρική Μάχη (Multi-Domain Battle – MDB) είναι η νέα, φιλόδοξη, επιχειρησιακή σύλληψη του αμερικανικού στρατού. Το παρακάτω άρθρο γράφτηκε από τον Λοχαγό A. J. Shattuck. Ο Shattuck είναι απόφοιτος του West Point και του Πανεπιστημίου του Σικάγο, προέρχεται από το ιππικό και υπηρετεί στη διεύθυνση στρατηγικού σχεδιασμού της 8ης Διοίκησης Υποστήριξης Θεάτρου που έχει την ευθύνη υποστήριξης του αμερικανικού στρατού στον Ειρηνικό.
Οι ΗΠΑ χάνουν γρήγορα το στρατιωτικό τους πλεονέκτημα απέναντι σε άλλα έθνη. Η Ρωσία και η Κίνα βρίσκονται στην αδιευκρίνιστη ζώνη μεταξύ του σχεδόν ισοδύναμου και ισοδύναμου αντιπάλου. Ενώ καμία από τις δύο δεν κατέχει τις πλήρεις δυνατότητες προβολής ισχύος των ΗΠΑ οι ένοπλες δυνάμεις και των δύο χωρών αναπτύσσουν δυνατότητες που εξουδετερώνουν τα αμερικανικά πλεονεκτήματα σε κρίσιμους τομείς του πολέμου. Αυτό έχει φανεί ιδιαίτερα με τον εκσυγχρονισμό και την απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων που παρέχουν τη δυνατότητα απαγόρευσης/άρνησης (Α2/ΑD) που θα απαγορεύσουν στις αμερικανικές δυνάμεις να επιχειρούν ελεύθερα σε συγκεκριμένες ζώνες
Οι ΗΠΑ χάνουν γρήγορα το στρατιωτικό τους πλεονέκτημα απέναντι σε άλλα έθνη. Η Ρωσία και η Κίνα βρίσκονται στην αδιευκρίνιστη ζώνη μεταξύ του σχεδόν ισοδύναμου και ισοδύναμου αντιπάλου. Ενώ καμία από τις δύο δεν κατέχει τις πλήρεις δυνατότητες προβολής ισχύος των ΗΠΑ οι ένοπλες δυνάμεις και των δύο χωρών αναπτύσσουν δυνατότητες που εξουδετερώνουν τα αμερικανικά πλεονεκτήματα σε κρίσιμους τομείς του πολέμου. Αυτό έχει φανεί ιδιαίτερα με τον εκσυγχρονισμό και την απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων που παρέχουν τη δυνατότητα απαγόρευσης/άρνησης (Α2/ΑD) που θα απαγορεύσουν στις αμερικανικές δυνάμεις να επιχειρούν ελεύθερα σε συγκεκριμένες ζώνες
Η απάντηση της Αμερικής στις αυξανόμενες απειλές
Για να αντιμετωπίσει το συρρικνωμένο κενό δυνατοτήτων ο
αμερικανικός στρατός σε συνεργασία με το σώμα πεζοναυτών παρουσίασε την
επιχειρησιακή αντίληψη της πολύ-χωρικής μάχης. Η αντίληψη αυτή εντοπίζει πέντε
χώρους στους οποίους ο πόλεμος συμβαίνει: ξηρά, αέρας, θάλασσα, διάστημα και
κυβερνοχώρος. Η MDB επιδιώκει να δημιουργήσει ένα παράθυρο ευκαιρίας στον χρόνο στο οποίο οι
αμερικανικές δυνάμεις θα έχουν το πλεονέκτημα σε κάποιον χώρο εκμεταλλευόμενες
τη διακλαδικότητα και τα δια-χωρικά πυρά (cross-domain fires). Αυτό σημαίνει ότι θα παρασχεθούν σε μικρότερες μονάδες δυνατότητες που
προηγουμένως ήταν αποκλειστικότητα των κλιμακίων πάνω από την ταξιαρχία. Οι
περισσότεροι αναγνώστες θα έχουν ακούσει διάφορα για την MDB στα βάθη του Πενταγώνου ή από την ηγεσία του στρατού στο
συμπόσιο της AUSA ή σε παρόμοια γεγονότα.
Για πάνω από ένα χρόνο ο Στρατηγός David Perkins, διοικητής της Διοίκησης Δόγματος & Εκπαίδευσης (TRADOC), περιοδεύει υπέρ της υιοθέτησης της MDB. Σε πολλές δημόσιες εμφανίσεις του έχει
υποστηρίξει την MDB ως τον καλύτερο τρόπο να ελεγχθεί η στρατιωτική άνοδος της Ρωσίας και της
Κίνας. Υποστήριξε ότι όχι διακλαδική συνεργασία αλλά διακλαδική ενσωμάτωση από
την αρχική σχεδίαση μέχρι την εκτέλεση είναι η καλύτερη μέθοδος να
αντιμετωπιστούν οι τεχνολογικές απειλές που προβάλλονται από άλλα έθνη.
Από τότε που ο Στρατηγός Perkins άρχισε να υποστηρίζει την υπόθεση της MDB ο Στρατηγός Mark Milley, αρχηγός του στρατού, ακολούθησε. Το 2016 όρισε τον Αμερικανικό Στρατό του
Ειρηνικού (USARPAC) να πρωτοστατήσει στην εξέλιξη της MDB. Επιπλέον, ο Ναύαρχος Harry Harris, διοικητής της Αμερικανικής Διοίκησης Ειρηνικού, και ο Στρατηγός Robert Brown, διοικητής του USARPAC, είναι οι απόστολοι της MDB και προωθούν την εξέλιξη της στο θέατρο του Ειρηνικού.
Συνολικά, η MDB έχει την υποστήριξη κρίσιμων ηγετών εντός και εκτός του
αμερικανικού στρατού.
Τι σημαίνει αυτό λοιπόν; Είτε η MDB γίνει η νέα επιχειρησιακή αντίληψη για τους μελλοντικούς
πολέμους είτε έχει την τύχη των επιχειρήσεων με βάση τα αποτελέσματα (effects-based operations - EBO) θα παραμείνει μια αναπόφευκτη σχεδιαστική πραγματικότητα για τα μέλη του
αμερικανικού στρατού.
Οι απαιτήσεις που δημιουργεί η αποτελεσματική MDB
Στο περιοδικό Air & Space Journal, στο τεύχος της άνοιξης του 2016, ο Δρ. Jeffrey Reilly σοφά αναγνώρισε «τη σημασία της κατανόησης των πολλαπλών χώρων και την
αναγκαιότητα μετακίνησης της τοπικής υπεροχής διαμέσου των χώρων». Η ταχύτητα
με την οποία ο διοικητής συγκεντρώνει δια-χωρικά πυρά είναι ύψιστης
προτεραιότητας. Η νίκη με τη μεθοδολογία της MDB απαιτεί απίστευτα υψηλό βαθμό διακλαδικής ενσωμάτωσης.
Κοινές επιχειρησιακές εικόνες σε πραγματικό χρόνο απαιτούνται για να παρασχεθεί
μία αποτελεσματική διαδικασία λήψης αποφάσεων στον διακλαδικό διοικητή. Η
προοπτική να δοθεί η δυνατότητα σε μονάδες που βρίσκονται σε χαμηλότερο επίπεδο
να επηρεάσουν άλλους χώρους της μάχης που ελέγχονται από ξεχωριστούς κλάδους
είναι επικίνδυνη αλλά και ελκυστική. Πιθανότατα θα απαιτήσει σημαντική
μεταβίβαση εξουσίας από τα υψηλότερα κλιμάκια σε αξιωματικούς μέχρι το βαθμό
του αντισυνταγματάρχη. Είναι ξεκάθαρο ότι εάν αυτή η επιχειρησιακή αντίληψη
πρόκειται να εφαρμοστεί θα απαιτήσει σημαντικές αλλαγές στη δομή και στις
λειτουργικές διαδικασίες του μεγαλύτερου εργοδότη στον κόσμο.
Προηγούμενες προσπάθειες για αναμόρφωση: Goldwater-Nichols
Η τελευταία φορά που το υπουργείο άμυνας ανέλαβε τέτοιας
έκτασης αλλαγές ήταν πριν τριάντα χρόνια, κατά τη διάρκεια της προεδρίας
Ρήγκαν, με την πλήρη υποστήριξη του 99ου Κογκρέσου. Το αποτέλεσμα
ήταν ένας νόμος που άσκησε μεγάλη επίδραση και έμεινε γνωστός ως Goldwater-Nichols Πράξη Αναδιοργάνωσης του Υπουργείου Άμυνας του 1986. Ο
νόμος αυτός αναδιοργάνωσε το υπουργείο με σαρωτικό τρόπο. Πιο σημαντικά,
μετέφερε την προσοχή του οργανισμού από ένα πιθανό παγκόσμιο πόλεμο στη
διαχείριση περιφερειακών συγκρούσεων. Το πέτυχε αυτό απομακρύνοντας το ΓΕΕΘΑ (Joint Chiefs of Staff) από την επιχειρησιακή αλυσίδα διοικήσεως και καθιστώντας τους διοικητές
των μάχιμων διοικήσεων απευθείας υπόλογους στον πρόεδρο και στον υπουργό
άμυνας. Έτσι οι διοικητές των μάχιμων διοικήσεων μπορούσαν να ασκήσουν την
αυτονομία που είχαν αποκτήσει στη γεωγραφική ή λειτουργική περιοχή τους
ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο.
Η Πράξη επίσης κατάργησε την απαίτηση ο Α/ΓΕΕΘΑ να
επιτυγχάνει τη συναίνεση των αρχηγών των άλλων κλάδων πριν υποβάλει τις
προτάσεις του στον υπουργό άμυνας. Ο Α/ΓΕΕΘΑ έγινε ο βασικός στρατιωτικός
σύμβουλος όχι μόνο του υπουργού άμυνας αλλά και του προέδρου και δεν
περιορίζονταν από μάταιες προσπάθειες επίτευξης συναίνεσης. Συνολικά, τα
αποτελέσματα της Πράξης Goldwater-Nichols ήταν να αυξήσει τη δυνατότητα ευθείας προσέγγισης και
παροχής συμβουλών από την πλευρά του Α/ΓΕΕΘΑ και να αυξήσει την ανεξαρτησία και
την αυτονομία των διοικητών των μάχιμων διοικήσεων.
Όμως η Πράξη είχε και απρόβλεπτες συνέπειες επίσης. Ο
συνδυασμός της απομάκρυνσης του Α/ΓΕΕΘΑ από την επιχειρησιακή αλυσίδα διοικήσεως
και η αυτονόμηση των διοικητών των μάχιμων διοικήσεων σήμαινε ότι κάθε διοίκηση
σχεδίαζε και εκτελούσε επιχειρήσεις ανεξάρτητα από τις άλλες, χωρίς κάποιον
ισχυρό, θεσμικό, συντονιστικό μηχανισμό. Ενώ το ΓΕΕΘΑ επιχειρεί να συντονίσει
διάφορα συναφή σχέδια σε περίπτωση κρίσης δεν έχει όμως τη ρυθμιστική
δικαιοδοσία να το κάνει αποτελεσματικά.
Πολύ-χωρική μάχη και θεσμική αναμόρφωση
Αυτό θα είναι ένα σημαντικό πρόβλημα για τον στρατό στο
πλαίσιο της πολύ-χωρικής μάχης. Η διακλαδική ενσωμάτωση είναι απαραίτητη για να
επιτευχθεί η συνέργεια στο σύγχρονο πεδίο της μάχης. Ο ταχύτατός συντονισμός,
σχεδίαση, επίλυση ζητημάτων και εκτέλεση, απλώς, δεν είναι εφικτά με την
υπάρχουσα δομή. Μία μεγάλη αναμόρφωση του υπουργείου άμυνας είναι αναγκαία ώστε
οι ένοπλες μας δυνάμεις να διεξάγουν επιχειρήσεις σε περιβάλλον MDB.
Πρώτον, η αναδιοργάνωση του υπουργείου άμυνας πρέπει να
θεσμοθετήσει ένα μηχανισμό που θα επιβάλει τη διακλαδική ενσωμάτωση και
εκτέλεση σε όλες τις πολεμικές λειτουργίες. Η ανάθεση στο ΓΕΕΘΑ δικαιοδοσίας
συντονισμού χωρίς ένα τέτοιο μηχανισμό δεν θα του έδινε την αναγκαία εξουσία.
Τα επιτελεία των μάχιμων διοικήσεων θα διατηρούσαν τη δυνατότητα τους να
αρνηθούν να συνεργαστούν. Μία αποτελεσματική μεταρρύθμιση θα προσέδιδε στο
ΓΕΕΘΑ νέα σχεδιαστική εξουσία και θα του ανέθετε την αποστολή να εξασφαλίσει
ότι οι μάχιμες διοικήσεις θα παραμείνουν ενσωματωμένες και έτοιμες να διεξάγουν
επιχειρήσεις ως μία ομάδα. Για να εδραιωθεί αυτή η εξουσία πιθανόν να είναι
αναγκαίο να συμπεριληφθεί ο Α/ΓΕΕΘΑ στην επιχειρησιακή αλυσίδα διοικήσεως,
αμέσως κάτω από τον υπουργό άμυνας.
Πολλοί θα επέκριναν μία τέτοια ενέργεια ως μία μετατόπιση
προς ένα πρωσικού στυλ Γενικό Επιτελείο με υπερβολικά συγκεντρωτική εξουσία.
Όμως η κεντρική εξουσία είναι αναγκαία για να εξασφαλίσει την ενσωμάτωση των
κλάδων από το αρχικό στάδιο του σχεδιασμού μέχρι την εκτέλεση. Η διακλαδική
ενσωμάτωση μπορεί να σημάνει και την κατάργηση των κλαδικών μάχιμων διοικήσεων.
Η πορεία προς τη διακλαδική ενσωμάτωση και η ανάμιξη αρμοδιοτήτων που
αναπόφευκτα φέρνει μαζί της μπορεί να καταστήσει τις κλαδικές μάχιμες
διοικήσεις χωρίς νόημα. Σε μία διακλαδική μάχη η ιδέα ενός κλαδικού διοικητή
φαίνεται αντιθετική και ξεπερασμένη. Αντίθετα διακλαδικές, γεωγραφικές ή
λειτουργικές διοικήσεις θα ήταν πιο αποτελεσματικές για το έργο του πολέμου.
Δεύτερον, η εξουσία για ενέργεια θα πρέπει να προωθηθεί
προς τα χαμηλότερα κλιμάκια. H MDB αφορά την επίτευξη πλεονεκτήματος μέσα σε κάποιο χρονικό
παράθυρο συγκεντρώνοντας τα πυρά από διαφορετικούς χώρους. Αυτό δεν είναι
δυνατό στο σημερινό διακλαδικό περιβάλλον. Θέτοντας το απλά, οι κλάδοι δεν
αποκτούν επικοινωνιακά συστήματα που να μπορούν να διασυνδεθούν εύκολα μεταξύ
τους. Αυτό περιορίζει την ταχεία διακλαδική ενσωμάτωση που είναι αναγκαία στο
σύγχρονο πεδίο της μάχης. Οι αρχιτεκτονικές των ναυτικών, εναέριων και χερσαίων
επικοινωνιών είναι σε μεγάλο βαθμό ασύμβατες μεταξύ τους και εμποδίζουν
περεταίρω κάθε δυνατότητα διακλαδικής εκτέλεσης σε πραγματικό χρόνο στο επίπεδο
των μικρών μονάδων.
Η αποτελεσματική πολύ-χωρική μάχη απαιτεί σημαντική αλλά
μάλλον απίθανη αλλαγή
Για να εκτελεστεί η MDB στην καθαρότερη μορφή της οι διοικητές πρέπει να κατέχουν
επιθετικές δυνατότητες από όλους τους χώρους. Αυτό περιλαμβάνει πόρους από το
διάστημα και τον κυβερνοχώρο αλλά οι παρούσες συνθήκες περιορίζουν την έκταση
στην οποία αυτά μπορούν να γίνουν διαθέσιμα. Απλά, δεν υπάρχουν αρκετά μέσα στο
διάστημα ή αναλυτές για να προωθηθούν με ταχύτητα πληροφορίες σε πραγματικό
χρόνο σε ένα τακτικό περιβάλλον ενώ η εξουσία να εκτελεστούν κυβερνοεπιθέσεις
ανήκει στον πρόεδρο. Αυτές οι συνθήκες πρέπει να αλλάξουν. Για να
χρησιμοποιηθεί πραγματικά η δομή της MBD αλλά και να υπάρξει πλεονέκτημα σε μία σύγκρουση έναντι
ισοδύναμων αντιπάλων οι ηγέτες θα πρέπει να είναι έτοιμοι να αποδεχθούν τα
πολιτικά ρίσκα που συνοδεύουν την εκχώρηση εξουσίας και πόρων προς τα
χαμηλότερα επίπεδα. Όλες μαζί, αυτές οι αλλαγές, θα συνιστούσαν μεγάλη
αναμόρφωση του υπουργείου άμυνας. Αλλά είναι μάλλον απίθανο να συμβούν.
Ακόμη και όταν επικρατεί το ηπιότερο πολιτικό κλίμα οι
μεγάλες θεσμικές αναμορφώσεις είναι δύσκολες υποθέσεις. Παρωχημένα
ανταγωνιστικά συμφέροντα, διακομματικές και εσωκομματικές εντάσεις καθώς και
γραφειοκρατική ακινησία, όλα μαζί συνιστούν σημαντικές δυσκολίες για την
επίτευξη αυτού του είδους της αναμόρφωσης που θα επιτρέψει την ταχεία και
αποφασιστική διεξαγωγή πολεμικών ενεργειών στον 21ο αιώνα. Η παρούσα
μάχη για την κατάργηση του Obamacare δείχνει τη δυσκολία που υπάρχει να ψηφιστεί σημαντική νομοθεσία
ακόμη και όταν ένα κόμμα ελέγχει τόσο τον Λευκό Οίκο όσο και το Κογκρέσο. Οι ένοπλες
δυνάμεις δεν μπορούν να αναλάβουν μονομερή δράση αλλά μπορούμε να υιοθετήσουμε μία
μακροπρόθεσμη προσέγγιση ώστε να γεφυρωθούν τα θεσμικά κενά. Πιο σημαντικά, μπορούμε
να πληροφορήσουμε αυτούς που παράγουν πολιτική για τους αγώνες που έρχονται και
τις άμεσες μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες.
Είναι μόνο το πρώτο βήμα αλλά είναι σημαντικό. Για να νικήσουμε στους μελλοντικούς
πολέμους θα πρέπει να έχουμε τη δομή που θα το επιτύχει.
Σχετικές αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου