Το Who-is-Who των Αντιμαχόμενων Οργανώσεων στη Συρία: Ένας Συνοπτικός Οδηγός

Ο Cody Roche του ιστότοπου  bell¿ngcat επικαιροποίησε παλιότερο άρθρο του πάνω στις αντιμαχόμενες οργανώσεις στον συριακό εμφύλιο, οπότε είναι μια καλή ευκαιρία μεταφράζοντας το καινούριο του άρθρο να παρουσιάσουμε έναν συνοπτικό αλλά περιεκτικό οδηγό πάνω στο θέμα.

Συριακή Αντιπολίτευση

Ελεύθερος Συριακός Στρατός (Free Syrian Army – FSA)

Οι συνεχείς γραμμές δείχνουν σχέση εξάρτησης ενώ οι διακεκομμένες ομάδες που απορροφήθηκαν. Το σχήμα του πυραύλου δείχνει ότι η ομάδα κατέχει πυραύλους TOW.

Οι ομάδες του FSA συνέχισαν να αναδιοργανώνονται και να διεξάγουν αυτό που εύστοχα έχει αποκληθεί «αποκεντρωμένος ανταρτοπόλεμος» σε όλη τη Συρία. Τελευταία έχουν δώσει μεγάλες μάχες που τις έχουν ονομάσει «Οι υπηρέτες του Αλλάχ κρατάνε τις θέσεις τους» στη Δαμασκό και «Σελώσαμε τ΄ άλογα» στο ανατολικό Qalamoun, οι οποίες άρχισαν τον Μάρτιο του 2017, όπως και οι μάχες «Στον δρόμο του Θεού πορευόμαστε» και «Ηχώ του Λεβάντε» στη Hama επίσης τον Μάρτιο του 2017. Σύμφωνα με τον αναλυτή Ryan O’Farrell, και την ανάλυση του από ανοιχτές πηγές, η δύναμη του FSA σε όλη τη Συρία (εξαιρουμένων των ομάδων του Νοτίου Μετώπου) εκτιμάται σε 35.000 άνδρες. Ο αριθμός  αυτός είναι μέσα στην εκτίμηση 30.000 – 67.500 που έχει κάνει ο Fabrice Balanche για όλες τις επαναστατικές ομάδες που κατηγοριοποιεί ως «κοσμικές». Στις μεγάλες ομάδες περιλαμβάνονται η 1^η Παράκτια Μεραρχία της Λαττάκεια, ο Στρατός της Νίκης και ο Στρατός του al-Ezzah της Hama, ο Ελεύθερος Στρατός της Idlib και το Απελευθερωτικό Κίνημα της Homs. Οι ομάδες του FSA λαμβάνουν Δυτική και περιφερειακή υποστήριξη μέσω της Ιορδανίας και της Τουρκίας. Η βοήθεια περιλαμβάνει αντιαρματικούς κατευθυνόμενους πυραύλους, πυροβολικό, ρουκέτες και όλμους. Φημολογείται ότι η βοήθεια αυτή είχε αρχίσει από το καλοκαίρι του 2013 αλλά εντάθηκε από τον Απρίλιο του 2014 οπότε είχαμε και τις πρώτες εικόνες των ανταρτών με πυραύλους TOW.

Ενώ στο παρελθόν διάφορες ομάδες έτειναν να απομακρύνονται από μία ξεκάθαρη ταυτότητα του FSA, πιο πρόσφατα ομάδες που είχαν υιοθετήσει ισλαμιστικά σύμβολα και ρητορική επανέρχονται και υιοθετούν περισσότερο εθνικιστικό συμβολισμό, με χαρακτηριστικά παραδείγματα το Μέτωπο του Λεβάντε, το Σώμα al-Rahman και πιο πρόσφατα την ισλαμιστική ομάδα Jaysh al-Islam. Άλλο παράδειγμα είναι ο Saleh al-Hamwi, μέλος της πρώην Jabhat al-Nusra, ο οποίος δήλωσε ότι η ισλαμιστική ατζέντα της εξέγερσης έχει αποτύχει και θα πρέπει να αντικατασταθεί από εθνικιστική ατζέντα.

Μέλος των Ταξιαρχιών της Δόξας του FSA στην ανατολική Ghouta, τον Μάρτιο του 2017.

Σημαντικές αλλαγές περιλαμβάνουν:

• Ο Νέος Συριακός Στρατός, που υποστήριζαν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, διαλύθηκε και τα απομεινάρια του αναδύθηκαν ως ο Στρατός των Κομάντο της Επανάστασης.
• H 101^η Μεραρχία Πεζικού αποσύρθηκε από τη Βόρεια Μεραρχία και ονομάσθηκε 21^η Ενωμένη Δύναμη.
• Ο Στρατός της Απελευθέρωσης μετονομάσθηκε σε Στρατός al-Nokhba.
• Η 16^η Μεραρχία Πεζικού μετονομάσθηκε σε Μεραρχία 23.
• Οι Ταξιαρχίες της Δόξας αποσύρθηκαν από την ανατολική Ghouta και τώρα ενεργούν ανεξάρτητα από το Σώμα al Rahman.
• Δημιουργήθηκαν πολλά νέα δημοτικά συμβούλια στην ύπαιθρο βόρεια του Χαλεπίου υπό την προστασία της τουρκικής επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη».

Νότιο Μέτωπο του FSA

Οι ομάδες του Νοτίου Μετώπου συνεχίζουν να επιδιώκουν τη συγκρότηση συμμαχιών που θα τους επιτρέψουν να κάνουν καλύτερη χρήση των δυνάμεων τους, που πιθανόν είναι πάνω από 25.000 που είχαν εκτιμηθεί προηγουμένως, και περιλαμβάνουν μυριάδες μικρές ομάδες στη νότια Συρία. Τρεις σημαντικές συμμαχίες συγκροτήθηκαν πρόσφατα:

• Jaysh al-Thawrah
• Αίθουσα Επιχειρήσεων Υποστήριξης της Muhaja
• Συμμαχικές Δυνάμεις του Νότου

Άνδρας της Μεραρχίας Sunna του Νότιου Μετώπου του FSA εκτοξεύει πύραυλο TOW κατά τη μάχη «Θάνατος παρά ταπείνωση» στη Manshia της Daraa τον Απρίλιο του 2017.

Σημαντικές εξελίξεις στη νότια Συρία περιλαμβάνουν τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις με ιορδανική και Δυτική υποστήριξη στη Daraa εναντίον του συμμάχου του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) «Στρατός του Khalid ibn al-Walid» καθώς και τη μεγάλη μάχη «Θάνατος παρά ταπείνωση» της οποίας ηγήθηκε το Νότιο Μέτωπο, άρχισε στα μέσα Φεβρουαρίου του 2017, και απελευθέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της οχυρωμένης περιοχής Manshia της πόλεως Daraa.

Ahrar al-Sham

Η Harakat Ahrar al-Sham al-Islamiyya (γνωστή ως Ahrar al-Sham) εμφανίστηκε στις αρχές του 2012, με την ακριβή ημερομηνία ίδρυσης της να παραμένει αδιευκρίνιστη. Αντίθετα από άλλες ομάδες τα μέλη της έχουν υποστηρίξει ότι είχαν αρχίσει να σχηματίζουν ένοπλες ομάδες αφότου η Αραβική Άνοιξη είχε φτάσει στην Αίγυπτο, δηλαδή πριν την 15^η Μαρτίου 2011 όταν άρχισε η συριακή εξέγερση. Σε ότι αφορά τη ξένη υποστήριξη ο Ömer Özkizilcik έχει επιβεβαιώσει ότι η Ahrar al-Sham παραλαμβάνει πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων (ΠΕΠ) από το Κατάρ. Χωρίς αμφιβολία η πιο σημαντική εξέλιξη στη Συριακή Αντιπολίτευση είναι η διαρκής διαμάχη της Ahrar al-Sham με τη Hay’at Tahrir al-Sham. 

Προπαγανδιστική φωτογραφία της Ahrar al-Sham από το μέτωπο στο δυτικό Χαλέπι, τον Απρίλιο του 2017, μία από τις πρώτες που δείχνουν ότι η οργάνωση χρησιμοποιεί TOW.

Αμέσως μετά τη στρατιωτική ήττα της Συριακής Αντιπολίτευσης από τις δυνάμεις του Άσαντ, που υποστηρίζονταν από ιρανικές και ρωσικές δυνάμεις, στη μάχη για το Χαλέπι, στο τέλος του 2016, οι ομάδες που ήταν ενεργές στην ευρύτερη περιοχή της Idlib (και αυτές που είχαν εκδιωχθεί από το Χαλέπι) περιέπεσαν στο χάος. Εκμεταλλευόμενη αυτές τις εξελίξεις η jabhat Fateh al-Sham επιτέθηκε σε αρκετές, σημαντικές, ομάδες του FSA με δικαιολογία ότι συνωμοτούσαν εναντίον της στις ειρηνευτικές συνομιλίες στην Astana του Καζακστάν και ανακοίνωσε τη δημιουργία της Hay’at Tahrir al-Sham μερικές ημέρες μετά. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να γίνει ένα σημαντικό ξεκαθάρισμα, με τις ριζοσπαστικές ισλαμιστικές ομάδες και υπο-ομάδες να ενώνονται με την Hay’at Tahrir al-Sham και τις μετριοπαθέστερες να αναζητούν την προστασία της Ahrar al-Sham. Με αυτόν τον τρόπο η βιαστική δημιουργία της Hay’at Tahrir al-Sham είχε, από κάποιες απόψεις, το αντίθετο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα, καθώς πολλές μεγάλες ομάδες του FSA ενώθηκαν με την Ahrar al-Sham, όπου απολαμβάνουν κάποιο βαθμό αυτονομίας, ενώ η Hay’at Tahrir al-Sham απαιτεί την πλήρη απορρόφηση των ομάδων που προσέρχονται σε αυτήν, με τρόπο παρόμοιο με αυτόν του ΙΚ.

Ανεξάρτητοι Ισλαμιστές

Ο αριθμός των ανεξάρτητων ομάδων έχει μειωθεί σαν επακόλουθο της διαμάχης μεταξύ της Ahrar al-Sham και της Hay’at Tahrir al-Sham, από τις αρχές του 2017, καθώς η πολυτέλεια της αυτονομίας δεν είναι πλέον εύκολα εφικτή απέναντι στην επιθετική Hay’at Tahrir al-Sham και στις αναγεννημένες κυβερνητικές δυνάμεις. Μία από τις λίγες ομάδες που εμφανίστηκαν πρόσφατα, το Φυλετικό Κίνημα Νέων της Hama, φαίνεται να έχει σχέσεις με την Ahrar al-Sham. Σε μία απρόσμενη τροπή των γεγονότων το ρωσικό υπουργείο άμυνας χαρακτήρισε πολλές από τις μεγαλύτερες από αυτές τις ομάδες ως «μετριοπαθείς», συμπεριλαμβανομένων της Ahrar al-Sham, της Jaysh al-Sham και της Λεγεώνας Sham. Από τις πιο αναγνωρίσιμες από τις μικρότερες αυτές ομάδες είναι η Ajnad al-Sham και ο Στρατός Sunna ωστόσο μόνο δύο μεγάλες ανεξάρτητες ομάδες πέραν των παραπάνω και της Ahrar al-Sham παραμένουν:

Η Λεγεώνα Sham (γνωστή και ως Faylaq al-Sham) ιδρύθηκε στις 10 Μαρτίου 2014 και είναι μία καλά εδραιωμένη ισλαμιστική φράξια στη βόρεια και κεντρική Συρία με περίπου 4.000 μαχητές, διάδοχος πολλών προηγούμενων ομάδων του FSA, και κινείται στον χώρο μεταξύ των μετριοπαθών και των περισσότερο σκληροπυρηνικών ισλαμιστικών ομάδων. Αυτή η τάση έγινε περισσότερο εμφανής τελευταία όπου με μία ανακοίνωση προσφέρθηκε να διαμεσολαβήσει στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ahrar al-Sham και της Hay’at Tahrir al-Sham. Η Λεγεώνα Sham υποστηρίζεται από την Τουρκία και κατέχει πυραύλους TOW. Συχνά αναφέρεται ως μία από τις λίγες ομάδες που μάχονται στο έδαφος και έχει δεσμούς με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, μία άποψη που υποστηρίζεται από το γεγονός ότι έχει ενσωματώσει τουλάχιστον δύο ομάδες που συνδέονταν με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα: τις Ασπίδες του Επαναστατικού Συμβουλίου και την Ajnad al-Sham.

Προπαγανδιστική εικόνα της Λεγεώνας Sham από τις 30 Αυγούστου 2016 κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» στο βόρειο Χαλέπι.

Αυτή η ομάδα είναι ιδιαίτερα ενεργή στην ευρύτερη περιοχή της Idlib και στα εδάφη που καταλήφθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» στο βόρειο τμήμα της περιφέρειας του Χαλεπίου, όπου πρόσφατα ενσωμάτωσε τους μαχητές της πρώην Nour Al Dein Al Zenkey, που τώρα έλαβαν την ονομασία Ταξιαρχία Fursan al-Thawra. Η Λεγεώνα Sham έχει εντοπισθεί στη Homs και ενίοτε συνεργάζεται με τις Επιχειρήσεις στη Homs αλλά δεν έχει εμφανιστεί καθόλου στη νότια Συρία καθ΄ όλη τη διάρκεια του πολέμου.

Η Jaysh al-Islam είναι μία μεγάλη οργάνωση με λιγότερους από 17.000 μαχητές (ίσως αρκετές χιλιάδες λιγότερους μετά την απώλεια του δικού της Βόρειου Τομέα) η οποία ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2013 μετά από τη συγχώνευση 50 ομάδων που σε μερικούς μήνες έφτασαν τις 60. Μία πρόδρομη ομάδα, αποκαλούμενη Liwa al-Islam, ιδρύθηκε κάποια στιγμή μετά τις 22 Ιουνίου 2011, μερικούς μήνες αφότου ο Zahran Alloush αποφυλακίστηκε, στα πρώιμα στάδια της συριακής εξέγερσης. Πριν από αυτό ο Alloush είχε ηγηθεί της μικρής ομάδας Katibat al-Islam. Η Jaysh al-Islam είναι πολιτικά σημαντική εξαιτίας της εγγύτητας της βάσης της στην ανατολική Ghouta προς τη Δαμασκό. Η οργάνωση είναι γνωστό ότι είναι καλά οπλισμένη καθώς κατέχει αντιαεροπορικά συστήματα 9Κ33 Osa και ρουκέτες Zelzal-2 αλλά δεν είχε Δυτική υποστήριξη κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η Jaysh al-Islam ήταν κάποτε μέλος της συμμαχίας του Ισλαμικού Μετώπου (η οποία τυπικά υπάρχει ακόμη αν και επί της ουσίας δεν παίζει κανένα ρόλο) αλλά το έχει εγκαταλείψει και έχει υιοθετήσει τα σύμβολα του FSA.

Στιγμιότυπο από προπαγανδιστικό βίντεο της Jaysh al-Islam στο ανατολικό Qalamoun

που δημοσιεύτηκε στις 22 Απριλίου 2017. Ο άνδρας κρατάει τη σημαία της συριακής ανεξαρτησίας που έχει υιοθετηθεί από την οργάνωση.

Η οργάνωση αντιμετώπισε σειρά από προβλήματα μετά τον θάνατο του αναφερόμενου ως χαρισματικού της ιδρυτή Zahran Alloush στις 25 Δεκεμβρίου 2015. Συγκρούστηκε με την επίσης ευρισκόμενη στην ανατολική Ghouta οργάνωση Σώμα al-Rahman αλλά και με τη συμμαχία Στρατός Fustat, της οποίας ηγούνταν η Jabhat al-Nusra. Επιπλέον, ενώ πριν η Jaysh al-Islam ενεργούσε σε όλη τη Συρία πρόσφατα αποχώρησε ο Βόρειος Τομέας της, ο οποίος ακολούθησε την Ahrar al-Sham. Έτσι η Jaysh al-Islam έμεινε με τον όγκο των δυνάμεων της στην ανατολική Ghouta αλλά έχει διατηρήσει την παρουσία της στην Daraa, στη Homs, στην Quneitra και στην περιφέρεια της Rif Dimashq.

Hay’at Tahrir al-Sham

Η δημιουργία της Hay’at Tahrir al-Sham την 28^η Ιανουαρίου 2017 έγινε με πρωτοβουλία της Jabhat Fateh al-Sham, διάδοχη οργάνωση της τζιχαντιστικής Jabhat al-Nusra και άλλων σκληροπυρηνικών μελών που άνηκαν στην Ahrar al-Sham, όπως και ο ιδρυτής της οργάνωσης Abu Jabir. Οι ιδρυτικές ομάδες που αναφέρονταν στην πρώτη επίσημη ανακοίνωση της οργάνωσης περιλάμβαναν:

• τη Liwa al-Haqq
• τη Nour Al Dein Al Zenkey
• τη Jabhat Fateh al-Sham
• τον Στρατό Sunna (πιθανόν)
• τη Jabhat Ansar al-Din

Βολή πυραύλου TOW στο δυτικό Χαλέπι τον Μάρτιο του 2017.

Ο στόχος της Hay’at Tahrir al-Sham ήταν η ενότητα της Συριακής Αντιπολίτευσης υπό σαλαφιστική ηγεσία, με τον Abu Mohammed πρώην ηγέτη της Jabhat al-Nusra να ελλοχεύει στο παρασκήνιο. Η προσπάθεια αυτή γενικώς δεν έφερε τα αποτελέσματα που οι ισλαμιστές επιθυμούσαν. Μόνο σουνιτικές τζιχαντιστικές ομάδες στη βόρεια Συρία ακολούθησαν, με τις μόνες σημαντικές οργανώσεις της Συριακής Αντιπολίτευσης που ακολούθησαν να είναι η Jaysh al-Fatah, η Liwa al-Haqq και η Nour al-Dein al-Zenkey (που κατείχε πυραύλους TOW). Ενώ κάποια στοιχεία της Ahrar al-Sham και της Λεγεώνας Sham ενσωματώθηκαν στη Hay’at Tahrir al-Sham στη συνέχεια οι δύο αυτές οργανώσεις κατάφεραν γρήγορα να σταματήσουν τη διαφυγή των μελών τους. Η Jaysh al-Farouk, πρώην ομάδα του FSA με παρουσία σε μεγάλο μέρος της Συρίας, ήταν η μόνη σημαντική οργάνωση με 200 περίπου μαχητές που ενώθηκε με τη Hay’at Tahrir al-Sham στις 20 Μαρτίου 2017, αρκετά μετά την ίδρυση της. Το μέλλον της Hay’at Tahrir al-Sham έχει ιδιαίτερη σημασία και ενέχει κίνδυνο για τη Συριακή Αντιπολίτευση. O Abu Muhammad al-Maqdisi, τζιχαντιστής με σημαντική επιρροή που ζει στην Ιορδανία, υπήρξε επικριτικός απέναντι στη Hay’at Tahrir al-Sham, κατηγορώντας την για χαλαρότητα.

Υπερεθνικές σουνιτικές τζιχαντιστικές ομάδες

Ενώ η Junud al-Sham επίσημα δεν συνενώθηκε με την Ajnad Kavkaz πολλά μέλη της 

ακολούθησαν τη δεύτερη οργάνωση μετά τη διάλυση της πρώτης τον Νοέμβριο του 2016.

Πολλές μικρές τζιχαντιστικές ομάδες που πολεμούσαν με τη Συριακή Αντιπολίτευση έχουν ενσωματωθεί στη Hay’at Tahrir al-Sham ενώ άλλες που παραμένουν τυπικά ανεξάρτητες, όπως το Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκεστάν και η Nogai Jamaat, βρίσκονται ξεκάθαρα μέσα στη σφαίρα επιρροής της. Ένα σημαντικό γεγονός που συνέβη πρόσφατα ήταν η σύγκρουση μεταξύ της Jund al-Asqa (με την καινούρια ονομασία Liwa al-Asqa) με την υπόλοιπη Συριακή Αντιπολίτευση και τη Hay’at Tahrir al-Sham στη Hama και στη νότια Idlib, μία σύγκρουση που είχε περισσότερους από 100 νεκρούς και τελικά ανάγκασε τους συμμάχους του ΙΚ να φύγουν προς τη Raqqa.

Προπαγανδιστική εικόνα της Nogai Jaamat Sham τον Μάρτιο του 2017.

Συμμαχίες

Κατά τη διάρκεια του συριακού εμφύλιου υπήρξαν και υπάρχουν πολλές συμμαχίες. Χάριν συντομίας θα αναφερθούν οι σημαντικότερες μόνο που διατηρήθηκαν για αρκετό χρόνο ή οι σημαντικότερες από τις καινούριες που έχουν εμφανιστεί.

Jaysh al-Fatah

 Η Jaysh al-Fateh (Ο Στρατός της Κατάκτησης) σχηματίστηκε στις 24 Μαρτίου του 2015 για να πάρει μέρος στην επίθεση στην Idlib που ανάγκασε τις φιλοκαθεστωτικές δυνάμεις να αποσυρθούν από το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Τα αρχικά μέλη της συμμαχίας ήταν:

• Η Ajnad al-Sham
• Η Ahrar al-Sham
• Η Jabhat al-Nusra
• Η Jund al-Asqa
• Ο Στρατός Sunna
• Η Λεγεώνα Sham

Μία δεύτερη ενσάρκωση της Jaysh al-Fateh –με την Jund al-Asqa να φεύγει και το Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκεστάν να μπαίνει- σχηματίστηκε τον Μάιο του 2016 για τις επιχειρήσεις στο Χαλέπι. Η συμμαχία αυτή είναι προφανώς ακόμη ενεργή, διαπραγματευόμενη συμφωνίες και δημιουργώντας δυνάμεις ασφαλείας στην Iblid, παρά το γεγονός ότι πρώην μέλη της ενσωματώθηκαν στην Ahrar al-Sham και στη Hay’at Tahrir al-Sham. Η Ταξιαρχία Al-Meqdad ibn Amr, η Nour Al Dein Al Zenkey και η Ταξιαρχία Suqour al-Sham συμμετείχαν στη Jaysh al-Fateh αρκετά αργότερα, παίρνοντας μέρος στη μεγάλη μάχη για το Χαλέπι. Οι ομάδες που αργότερα ενσωματώθηκαν με άλλες φράξιες είναι η Ταξιαρχία Suqour al-Sham και η Ταξιαρχία Al-Meqdad ibn Amr που ακολούθησαν την Ahrar al-Sham, καθώς και η Nour Al Dein Al Zenkey και η Liwa al-Haqq που ενσωματώθηκαν στη Hay’at Tahrir al-Sham. Η κατάσταση του Στρατού Sunna (που υπήρξε ιδρυτικό μέλος της συμμαχίας) είναι άγνωστη καθώς η Hay’at Tahrir al-Sham εσφαλμένα υποστήριξε ότι είχε συμμετάσχει στην ίδρυση της. Ακόμη αξίζει να αναφερθεί ότι η Jaysh al-Fateh επιχείρησε δύο σχετικά ανεπιτυχείς προσπάθειες να δημιουργήσει συμμαχίες στη νότια Συρία, μία φορά στη δυτική Qalamoun και μία στη Daraa.

Επιχειρήσεις στη Homs

Οι Επιχειρήσεις στη Homs είναι μία καλά εδραιωμένη και ενεργή συμμαχία που σχηματίσθηκε τον Ιούνιο του 2014 στον θύλακα της Homs. Πολλές από τις ιδρυτικές ομάδες δεν είναι πλέον ενεργές και η συγκεκριμένη συμμαχία έφερε μαζί πολλές ομάδες από όλο το ιδεολογικό φάσμα. Η Λεγεώνα Sham είναι γνωστό ότι έχει συμμαχήσει με τη συγκεκριμένη συμμαχία κατά περίπτωση. Τα μέλη της συμμαχίας είναι:

• Η Ahrar al-Sham
• Ο Στρατός Al-Ezzah (FSA)
• Το Σώμα της Homs (FSA)
• Η Jund al-Badr 313 (FSA)
• Ο Στρατός Tawhid (FSA)
• Η Hay’at Tahrir al-Sham

Fateh Halab

Η Fatah Halab (Κατάκτηση του Χαλεπίου) σχηματίσθηκε στις 26 Απριλίου 2015 και από τον Απρίλιο του 2017 είναι ενεργή με τη Μεραρχία 23 (FSA) που έχει αναφέρει ότι μάχεται με αυτή τη συμμαχία. Οι οργανώσεις που είναι γνωστό ότι συμμετέχουν περιλαμβάνουν πολλές ομάδες του FSA, πολλές ανεξάρτητες ισλαμιστικές ομάδες και τη Λεγεώνα Sham. Οι ομάδες αυτές είναι πάρα πολλές για να αναφερθούν και μετά τις συγχωνεύσεις με την Ahrar al-Sham και τη Hay’at Tahrir al-Sham είναι άγνωστο ποιες ομάδες είναι ακόμη μέλη της συμμαχίας.

Al-Binyan al-Marsus

Η Αίθουσα Επιχειρήσεων Al-Binyan al-Marsus είναι μία ευρεία συμμαχία του Νότιου Μετώπου, της Ahrar al-Sham, της Jaysh al-Islam, της Hay’at Tahrir al-Sham και ανεξάρτητων ισλαμιστών, ενεργή τουλάχιστον από τις 15 Φεβρουαρίου 2016 στη Daraa, στη νότια Συρία. Αντίθετα προς άλλες συμμαχίες που έχουν αρκετά εύληπτους τίτλους η ονομασία Αίθουσα Επιχειρήσεων απαιτεί κάποια εξήγηση. Αναφέρεται είτε στον στίχο 61:4 στο Κοράνι είτε στο Hadith 222 στο Βιβλίο τα Λιβάδια των Δικαίων και σχετίζεται με μία φράση του Μωάμεθ ότι η ενότητα των πιστών είναι παρόμοια με τη δομή ενός κτηρίου. Αν και ήταν ενεργή για πολύ καιρό η συμμαχία αυτή απέκτησε σημασία μετά την επιτυχή και αμφιλεγόμενη μάχη «Θάνατος παρά ταπείνωση» στις αρχές του 2017. Οι ομάδες που αποτελούν τη συμμαχία είναι πάρα πολλές για να αναφερθούν.

Ενοποιημένο Στρατιωτικό Συμβούλιο της Deir ez-Zor

Η πρόσφατα σχηματισμένη συμμαχία «Ενοποιημένο Στρατιωτικό Συμβούλιο της Deir ez-Zor» είναι σημαντική σε αυτό που έχει ονομαστεί «Αγώνας δρόμου για τη Raqqa» με τουλάχιστον άλλη μία παρόμοια οργάνωση, ο Στρατός της Ανατολικής Ασπίδας, να έχει σχηματιστεί πρόσφατα. Αυτές οι ομάδες/συμμαχίες είναι πιθανόν μέρος του τουρκικού σχεδίου για την Επιχείρηση «Ασπίδα al-Jazira» στην Tel Abyad, η οποία φημολογείται τουλάχιστον από τον Οκτώβριο του 2016. Η Τουρκία έχει ξεκάθαρα προσπαθήσει να προετοιμάσει το έδαφος γι΄ αυτό και συνάντησαν αντιπροσώπους από περίπου 50 φυλές της ανατολικής Συρίας. Ένας διοικητής του Στρατού της Νίκης του FSA δήλωσε τον Απρίλιο του 2017 ότι ένας νέος στρατιωτικός σχηματισμός θα αναλάβει μία νέα επιχείρηση κατά του ΙΚ από την Tel Abyad, που κατέχεται από το SDF. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κάποιες από τις μεγαλύτερες αραβικές, σουνιτικές, φυλές στη Raqqa –Al-Na’im, Al-Breij, Al-Bayattrah και Al-Ajeel- έχουν απόψεις ασυμβίβαστες με αυτές του υπό κουρδική ηγεσία SDF, όπως είχε συμπεράνει σε μία πρόσφατη έκθεση του το Washington Institute for Near East Policy με τίτλο «Eyeing Raqqa: A Tale of Four Tribes». Το Ενοποιημένο Στρατιωτικό Συμβούλιο της Deir ez-Zor περιλαμβάνει μεγάλες ομάδες που ενεργούν στο βόρειο Χαλέπι καθώς και μικρότερες στη Deir ez-Zor:

• Η Ταξιαρχία των Μαρτύρων του Ευφράτη
• Οι Ταξιαρχίες Faruq (Deir ez-Zor)
• Η Ταξιαρχία των Μεταναστών του Θεού
• Το Μέτωπο του Λεβάντε
• Η Liwa Ghuraba al-Furat
• Η Ταξιαρχία του Μάρτυρα Ali Rain
• Οι Υιοί της Deir ez-Zor
• Η Μεραρχία του Σουλτάνου Murad
• Η Tajammu al-Qaqaa

Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (Syrian Democratic Forces – SDF)

Η οργάνωση SDF, κυριαρχείται από το YPG και εκτιμάται από Αμερικανούς αξιωματούχους ότι έχει δύναμη περίπου 50.000 ανδρών. Το SDF φαίνεται ότι έχει διαχωριστεί αποφασιστικά από τις ομάδες της Συριακής Αντιπολίτευσης και ανοιχτά συνεργάζεται με το καθεστώς Άσαντ και με τους Ρώσους που το υποστηρίζουν. Σύμφωνα με διοικητές του SDF Ρώσοι κατασκευάζουν βάση στην Afrin και φημολογείται στο Χαλέπι ότι το Στρατιωτικό Συμβούλιο της Manbij (Ιεράπολη) διαπραγματεύεται συμφωνίες με τον άνθρωπο της συριακής κυβέρνησης, τον Rami Makhloud. Η Rojava Peshmerga συνεχίζει να αποκλείεται από το συριακό Κουρδιστάν για πολιτικούς λόγους και τα πολιτικά κόμματα που δεν ανήκουν στο PYD αντιμετωπίζουν αυξανόμενη καταπίεση.

Το SDF συνεχίζει να έχει υποστήριξη από τη Δυτική συμμαχία για την Επιχείρηση Inherent Resolve που άρχισε τον Σεπτέμβριο του 2014 με τη μορφή αεροπορικών επιθέσεων και Δυτικές δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων συνδράμουν το SDF στην Επιχείρηση «Οργή του Ευφράτη» στην περιοχή της Raqqa. To SDF έχει ανάμεσα του πολλές μικρές ομάδες του FSA στις περιοχές του Χαλεπίου και της Raqqa και συνεργάζεται στενά με τις Δυνάμεις Al Nukhbah του FSA. Ανάμεσα στις νέες ομάδες του SDF είναι και η Fursan al-Jazirah από τα ανατολικά της Tel Abyad. Ενώ η «Βόρεια Συνομοσπονδία» δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί ότι σχετίζεται με το κύριο ρεύμα της Συριακής Αντιπολίτευσης καλό είναι να θυμόμαστε την ιστορία της και τη σύνθεση των δυνάμεων της. Για περισσότερες λεπτομέρειες για τους αριστεριστές μαχητές του SDF δείτε εδώ.

Εικόνα της οργάνωσης «Τάγματα της Διεθνούς Ελευθερίας» από το 2016 με το ιρλανδικό σοσιαλιστικό σύμβολο της Μεγάλης Άρκτου.  

Φιλοκαθεστωτικές δυνάμεις

Φιλοκαθεστωτικές παραστρατιωτικές οργανώσεις

Τους τελευταίους λίγους μήνες φιλοκαθεστωτικές παραστρατιωτικές ομάδες, τόσο με εγχώριους μαχητές όσο και με αλλοδαπούς, συνέχισαν να δημιουργούνται στη Συρία. Αυτή η τάση περιλαμβάνει τη δημιουργία νέων ομάδων, υφιστάμενες ομάδες δημιούργησαν νέους κλάδους, και υφιστάμενες ομάδες αναδιοργανώθηκαν ή άλλαξαν τον προσανατολισμό τους, καθώς οι Ένοπλες Δυνάμεις του καθεστώτος έχουν ανάγκη από προσωπικό, με τη δύναμη τους να έχει μειωθεί στο μισό από την προπολεμική τους δύναμη των περίπου 300.000 ανδρών. Οι σημαντικότερες εξελίξεις των τελευταίων μηνών προήλθαν από την κεντρική κυβέρνηση και τον στρατό της, τον Συριακό Αραβικό Στρατό (SAA). Οι εξελίξεις που αξίζει να αναφερθούν είναι η προσπάθεια να ενισχυθεί ο SAA και να έρθουν κάποιες παραστρατιωτικές οργανώσεις υπό κεντρικότερο έλεγχο ενώ συνεχίστηκε η «επανένταξη» μαχητών που εγκατέλειπαν την αντιπολίτευση.

Ο αξιωματικός του 5^ου Σώματος που είναι μπροστά σε αυτή τη φωτογραφία από τις αρχές του 2017 σκοτώθηκε λίγο μετά στην Παλμύρα.

Ο σχηματισμός του 5^ου Σώματος είναι ένα παράδειγμα της πρώτης περίπτωσης. Ονομάστηκε έτσι από την παραδοσιακή οργάνωση του SAA που αποτελούνταν από τρία σώματα στρατού, ενώ την τελευταία χρονιά έγινε μία προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα 4^ο Σώμα, με την υποστήριξη των Ρώσων, με σκοπό να ενοποιηθούν οι φιλοκαθεστωτικές ομάδες που μάχονταν στη Λαττάκεια. Το 4^ο Σώμα τελικά δεν κατάφερε να υλοποιηθεί όμως το 5^ο Σώμα έχει γίνει σημαντικό μέρος του SAA. Εξοπλισμένο με νεώτερα ρωσικά όπλα το 5^ο Σώμα πήρε το βάπτισμα του πυρός τον Ιανουάριο στην Tiyas, συμμετείχε στην εκστρατεία ανακατάληψης της Παλμύρα και πιο πρόσφατα πήρε μέρος στις μάχες βόρεια της Hama. Ενώ η δύναμη του 5^ου Σώματος είναι άγνωστη κατάφερε να ενσωματώσει αριθμό ομάδων που δεν ανήκουν στον SAA αλλά μάχονται στο πλευρό του Άσαντ. Από τις πιο αξιοσημείωτες οργανώσεις που έχουν ενωθεί με το 5^ο Σώμα είναι οι Ταξιαρχίες Ba’ath. Η οργάνωση Fawj Maghawir al-Bahr (γνωστή ως «Πεζοναύτες» ή «Βατραχάνθρωποι») φέρεται ότι έχει ενσωματωθεί στον SAA ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές και στο 5^ο Σώμα. Παρόμοια στο Χαλέπι η δημιουργία της 30^ης Μεραρχίας της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς τον Ιανουάριο, υπό τον Υποστράτηγο Zayd Ali Saleh, φαίνεται ότι έχει σκοπό να λειτουργήσει ως οργάνωση «ομπρέλα» για τις φιλοκαθεστωτικές ομάδες της περιοχής.

Παράδειγμα της δεύτερης προσπάθειας είναι η δημιουργία της Fawj al-Haramoun κοντά στο όρος Hermon. Η Fawj al-Haramoun αποτελείται από 1.200 πρώην μαχητές της αντιπολίτευσης με σκοπό την «επανένταξη» τους. Το καθεστώς Άσαντ καταβάλει προσπάθεια για την «επανένταξη» μαχητών της αντιπολίτευσης εντάσσοντας τους σε φιλοκαθεστωτικές πολιτοφυλακές με κίνητρα τον μισθό και την αποφυγή του βίαιου εκτοπισμού. Η πολιτική αυτή είναι εντοπισμένη στη νότια Συρία και στην περιοχή της Δαμασκού με ανάμικτα αποτελέσματα. Οι αριθμοί παραμένουν μικροί αλλά είναι μία προσπάθεια που πρέπει να την παρακολουθήσουμε καθώς αυξάνονται οι πληροφορίες για απώλειες των αντικαθεστωτικών από αποχωρήσεις.

Σιίτες τζιχαντιστές και μη-συριακές ομάδες

Νέες σιιτικές τζιχαντιστικές ομάδες έχουν αφιχθεί στη Συρία ή έχουν κάνει την παρουσία τους γνωστή. Το Institute for the Study of War εκτιμά τους αλλοδαπούς μαχητές που υποστηρίζονται από το Ιράν στους 30.000. Αξιωματούχοι των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων έχουν δηλώσει ότι το μέγιστο της ιρανικής παρουσίας στη Συρία είχε φτάσει τους 2.500 άνδρες της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς (IRGC) και του Στρατού, με 1.000 να έχουν παραμείνει τώρα. Οι απώλειες που αφορούν Αφγανούς, Ιρανούς, Ιρακινούς, Λιβανέζους και Πακιστανούς σιίτες μαχητές είναι τουλάχιστον 2.384νεκροί για το διάστημα 1 Ιανουαρίου 2012 – 18 Απριλίου 2017. Το Ιρακινό Κίνημα Nujaba δημιούργησε την Ταξιαρχία για την Απελευθέρωση του Golan και έτσι μια νέα φιλοκαθεστωτική κουρδική δύναμη έχει εμφανιστεί, η οποία συνδέεται με την αντι-τουρκική Συριακή Εθνική Αντίσταση στο βόρειο Χαλέπι. Η δύναμη αυτή φαίνεται ότι περιπολεί στα όρια περιοχών που το SDF μοιράζεται με την κυβέρνηση. Σημαντική εξέλιξη αποτελεί το γεγονός ότι ο σημαντικής επιρροής Ιρακινός σιίτης ηγέτης Muqtada al-Sadr –που συνδέεται με πολλές παραστρατιωτικές οργανώσεις- κάλεσε τον Άσαντ να παραιτηθεί συγκρίνοντας το μέλλον του με αυτό του Καντάφι.

Φωτογραφία του «μάρτυρα» (και τραγουδιστή) Ali Muwali της οργάνωσης Saraya al-Salam από τον Απρίλιο του 2017, ο οποίος τραγούδησε τα σεχταριστικό τραγούδι «Ya Zaynab» που παρακίνησε τους σιίτες στο τέμενος Sayyidah Zaynab στη Δαμασκό, παράδειγμα της διασύνδεσης που υπάρχει μεταξύ των ιρακινών σιιτικών παραστρατιωτικών ακόμη και μεταξύ εκείνων που δεν βρίσκονται στη Συρία (δεν υπάρχει απόδειξη ότι ο Ali Muwali πολέμησε ποτέ στη Συρία).

Ισλαμικό Κράτος

Το ΙΚ τεχνικά εισήλθε στη Συρία από το Ιράκ το 2012 με την οργάνωση Jabhat al-Nusra li Ahl al-Sham. Αρχικά πολέμησε στο πλευρό της Συριακής Αντιπολίτευσης και της Jabhat al-Nusra (μία ομάδα που το ΙΚ είχε μακρούς δεσμούς) αλλά το 2013 η οργάνωση ανακήρυξε τον εαυτό της το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL) από το οποίο η Jabhat al-Nusra έφυγε. Το 2014 το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε έλαβε την ονομασία Ισλαμικό Κράτος και στράφηκε εναντίον των άλλων ομάδων σε μία προσπάθεια να δημιουργήσει το λεγόμενο «Ισλαμικό Χαλιφάτο». Το Ισλαμικό Κράτος κατάφερε να καταλάβει μεγάλα κομμάτια της ανατολικής Συρίας, αντιμετώπισε όμως μεγάλα προβλήματα στο Χαλέπι, στο ανατολικό Qalamoun, στη Homs και στη Raqqa.

Προπαγανδιστική εικόνα του ΙΚ που δημοσίευσε το συνεργαζόμενο πρακτορείο ειδήσεων Amaq News Agency τον Απρίλιο του 2017 και δείχνει έναν μαχητή του ΙΚ στο στρατόπεδο Yarmouk στη Δαμασκό.

Αξιωματούχοι του αμερικανικού Πενταγώνου τον Αύγουστο του 2016 εκτιμούσαν τη δύναμη του ΙΚ σε 15.000 – 25.000 μαχητές. Ένας μικρός σύμμαχος του στη Daraa φέρει ως τίτλο το όνομα του συντρόφου του προφήτη Μωάμεθ του Khalid ibn al-Walid. Η έκταση που κατέχει το ΙΚ συρρικνώνεται από όλες τις πλευρές τόσο στο Ιράκ όσο και στη Συρία αλλά αυτό δεν είναι το μοναδικό κριτήριο στο οποίο βασίζεται η νομιμότητα του και μένει να δούμε για πόσο ακόμη θα μπορεί το ΙΚ να διεξάγει αιματηρές αιφνιδιαστικές επιθέσεις ιδίως εναντίον του καθεστώτος Άσαντ.

Σχετικές αναρτήσεις

Το Who-is-Who των Φιλοκαθεστωτικών Παραστρατιωτικών Οργανώσεων στη Συρία