Γιατί μία Στρατιωτική Σύγκρουση Τουρκίας - Κούρδων στη Συρία Μπορεί να Είναι Ευπρόσδεκτη από τη Ρωσία

Τα οφέλη της Ρωσίας από μία τουρκική επίθεση στη ΒΑ Συρία. –Του Ruslan Mamedov στο AL MONITOR. 

Η δυνατότητα του προέδρου Ερντογάν να υλοποιήσει την επαναλαμβανόμενη απειλή του να επιτεθεί στις δυνάμεις των Κούρδων στη ΒΑ Συρία εξαρτάται από το κατά πόσο η Άγκυρα μπορεί να εκπληρώσει ορισμένες προϋποθέσεις.  Πολλές από αυτές, ειδικά η αεροπορική υποστήριξη των χερσαίων επιχειρήσεων και η χρησιμοποίηση των φιλοτουρκικών παραστρατιωτικών ομάδων, μπορούν να υλοποιηθούν μόνο με τη συγκατάβαση της Ουάσινγκτον και της Μόσχας. Επί του παρόντος η Ουάσινγκτον και η Άγκυρα συνεχίζουν τις διαπραγματεύσεις για μία ζώνη ασφαλείας στη βόρεια Συρία· διαπραγματεύσεις που έχουν σημειώσει «σημαντική πρόοδο» τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με τον Αμερικανό υπουργό εξωτερικών Μάικ Πομπέο.

Η Ρωσία πιστεύει ότι τόσο η αμερικανική υποστήριξη προς τους Κούρδους όσο και η τουρκική προς συγκεκριμένες αντικαθεστωτικές ομάδες συνιστούν ξένη παρέμβαση στο εσωτερικό της χώρας και απειλούν την ενότητα της Συρίας. Η επίσημη θέση της Μόσχας είναι ότι ούτε για την Ουάσινγκτον ούτε για την Άγκυρα υπάρχει νομική βάση για τη στρατιωτική τους παρουσία στη Συρία. Η Ρωσία, επίσης, κατηγορεί και τις δύο αυτές χώρες ότι συμβάλουν στην καταλήστευση των πόρων της Συρίας για να εξαγοράζουν την πίστη των φυλών του Ευφράτη. Παρόλα αυτά, η Ρωσία έχει συμφωνήσει με την Τουρκία να τη βοηθήσει να προετοιμαστεί για μία πιθανή επίθεση στη ΒΑ Συρία. Για παράδειγμα, η Ρωσία έχει συμφωνήσει να επιβάλει μία προσωρινή κατάπαυση του πυρός στην Ιντλίμπ που θα επιτρέψει στην Τουρκία να αναδιατάξει μέρος των παραστρατιωτικών της στην περιοχή του Ευφράτη.

Η λογική πίσω από αυτό είναι ότι μία τουρκική στρατιωτική επιχείρηση μπορεί στην πραγματικότητα να είναι επωφελής για τη Μόσχα. Αν η Τουρκία επιτεθεί και οι Αμερικανοί δεν μπορέσουν να προστατέψουν τους Κούρδους, τότε αυτοί μπορεί να στραφούν προς τη Ρωσία, η οποία θα προσπαθήσει μία επαναπροσέγγιση μεταξύ Κούρδων και της κυβέρνησης Άσαντ. Μέχρι τώρα η Ρωσία θεωρεί ότι οι Κούρδοι έχουν υιοθετήσει «μαξιμαλιστικές θέσεις» στη διαπραγμάτευση τους με τη συριακή κυβέρνηση. «Φυσικά θα θέλαμε να αποφευχθούν οι απώλειες, αλλά μία τουρκική επιχείρηση θα μας βοηθούσε να διευθετήσουμε κάποια ζητήματα», είπε ανώτερος Ρώσος διπλωμάτης στο Al-Monitor υπό καθεστώς ανωνυμίας. «Εάν οι Τούρκοι επιτεθούν στους Κούρδους, αυτό θα καταστήσει τους δεύτερους λιγότερο άκαμπτους, σε ό,τι αφορά τους όρους μίας συμφωνίας με τη Δαμασκό».

Ο Ρώσος υπουργός εξωτερικών Σερκέι Λαβρόφ ανέφερε την άποψη της Μόσχας για την κατάληξη της υπόθεσης αμέσως μετά την ανακοίνωση του προέδρου Τραμπ για την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία, τον περασμένο Δεκέμβριο. «Τα οπλικά συστήματα, οι περιοχές και οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις που τώρα κατέχονται από τις ΗΠΑ (στη Συρία) θα πρέπει να περάσουν υπό τον έλεγχο των συριακών κρατικών αρχών, με την κατανόηση ότι στους Κούρδους που διαμένουν στις παραδοσιακές τους περιοχές θα παρασχεθούν όλες οι αναγκαίες συνθήκες διαβίωσης και τα πολιτικά δικαιώματα», είχε πει τότε ο Λαβρόφ. Με άλλα λόγια, η Ρωσία είναι πρόθυμη να εγγυηθεί τα δικαιώματα των Κούρδων με αντάλλαγμα την αποχώρηση των Αμερικανών και τον πλήρη έλεγχο της χώρας από την κυβέρνηση Άσαντ – μία θέση που βασίζεται στην προϋπόθεση ότι κανένα μέρος δεν εμπιστεύεται τους Αμερικανούς.

Καθώς η Ρωσία επιδιώκει να επεκτείνει τη συνεργασία της με την Τουρκία πέρα από τη Συρία, είναι απίθανο η Μόσχα να αποτρέψει την Άγκυρα από μία νέα επίθεση. Οι Ρώσοι αυτό που βλέπουν είναι ο μεσολαβητικός τους ρόλος, μεταξύ Κούρδων και Δαμασκού, στη συνέχεια. Δύο άγνωστοι, όμως, παράγοντες παραμένουν: Πως οι ΗΠΑ θα δουν τον δικό τους ρόλο στο έδαφος, σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης και μπορούν οι Κούρδοι και η Δαμασκός να ξεφύγουν από το παρελθόν τους, να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους και να φτάσουν σε συμφωνία;