Ο Συριακός Στρατός θα Πρέπει να Ενσωματώσει Χιλιάδες Παραστρατιωτικούς

Η συριακή κυβέρνηση αντιμετωπίζει ένα δίλημμα του τύπου «και τώρα τι;» καθώς πρέπει να αποφασίσει για το μέλλον των παραστρατιωτικών οργανώσεων που πολέμησαν γι΄ αυτήν και για τους αντικαθεστωτικούς που έχουν παραδοθεί. -Της Mona Alani στο AL MONITOR. 

Καθώς ο πολύχρονος εμφύλιος στη Συρία φαίνεται να αποκλιμακώνεται, αν και οι ειρηνευτικές συνομιλίες μόνο εύκολες δεν είναι, το καθεστώς Άσαντ βρίσκεται να κατέχει σε μεγάλη αφθονία αυτό που κάποτε ήταν κρίσιμο για την επιβίωση του: μυριάδες παραστρατιωτικές οργανώσεις που είχαν δημιουργηθεί για να πολεμήσουν την αντιπολίτευση.

Η συριακή κυβέρνηση προσπαθεί να ασφαλίσει τις περιοχές που έχουν περάσει υπό τον έλεγχο της, εν μέρει ενσωματώνοντας παραστρατιωτικές ομάδες στις δυνάμεις της. Αυτές οι ομάδες περιλαμβάνουν χιλιάδες παραστρατιωτικούς καθώς και πρώην αντικαθεστωτικούς που έχουν παραδοθεί. Μέχρι στιγμής η προσπάθεια αυτή είναι μικρής κλίμακας και διεξάγεται με περιορισμένα μέσα. Όμως, η έκταση του ζητήματος είναι τέτοια που το καθεστώς οφείλει να αναπτύξει ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο.

Στην αρχή της συριακής επανάστασης το καθεστώς του Προέδρου Άσαντ αντιμετώπιζε μείζον πρόβλημα προσωπικού, καθώς στρατιώτες του συριακού στρατού λιποτακτούσαν, είτε για πολιτικούς λόγους, είτε γιατί δεν ήθελαν να πολεμήσουν μακριά από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, καθώς ο πόλεμος κλιμακώνονταν. Πριν την έναρξη του πολέμου, το 2011, ο συριακός στρατός είχε δύναμη 300.000 ανδρών, κυρίως κληρωτών. Το 2015 ο αριθμός αυτός έπεσε στις 100.000.

Στην πάροδο του πολέμου το καθεστώς αντιμετώπισε το πρόβλημα χρησιμοποιώντας παραστρατιωτικές οργανώσεις και επιτρέποντας στους κληρωτούς να πολεμούν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Στρατιωτικοί που είχαν λιποτακτήσει μπορούσαν να επανέλθουν λαμβάνοντας ένα είδος αμνηστίας. Σημαντικός ρόλος πέρασε σε μεγάλους παραστρατιωτικούς σχηματισμούς, όπως οι Εθνικές Δυνάμεις Άμυνας (NDF – National Defense Forces) και οι Τοπικές Δυνάμεις Άμυνας (LDF – Local Defense Forces), καθώς και σε μικρότερες παραστρατιωτικές ομάδες που συνδέονταν με διάφορες υπηρεσίες πληροφοριών.

Το NDF δημιουργήθηκε από τη συνένωση τοπικών ομάδων, ενώ το LDF, που θεωρείται μέρος του συριακού στρατού, πέρασε υπό ιρανική επιρροή. Το LDF υποτίθεται ότι είχε 50.000 μέλη, αν και ο αριθμός αυτός έχει θεωρηθεί υπερβολικός από τον Aymen Jawad Tamini. Και οι δύο αυτές οργανώσεις δημιουργήθηκαν πριν από πέντε χρόνια.

Προσπάθειες να μπει τάξη σε αυτό το ποικίλο περιβάλλον των δυνάμεων ασφαλείας είχαν πάρει τη μορφή της ενσωμάτωσης διάφορων ομάδων στο 4^ο και 5^ο Σώματα Εφόδου, καθώς και στη Ρεπουμπλικανική Φρουρά.

Ο Haid Haid, ειδικός για θέματα Συρίας στο Chatham House και στο Διεθνές Κέντρο για τη Μελέτη του Εξτρεμισμού στο Λονδίνο, είπε στο Al-Monitor ότι: «Το καθεστώς επικεντρώνεται σε δύο προσπάθειες, πρώτον να υποχρεώσει όσους δεν υπηρέτησαν τη θητεία τους να υπηρετήσουν, ατομικά, στις νέες βοηθητικές δυνάμεις και δεύτερον στην ενσωμάτωση ομάδων, σαν σύνολα, σε αυτές τις δυνάμεις.».

Ο Nawar Shaaban, από το Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών Omran, στην Κωνσταντινούπολη, είπε στο Al-Monitor ότι η Ρωσία ηγείται της προσπάθειας ενσωμάτωσης των παραστρατιωτικών οργανώσεων στον συριακό στρατό.

Σύμφωνα με το Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων η Μόσχα προσπαθεί από το 2015 «να ελαχιστοποιήσει την επιρροή των διάφορων μη-κρατικών οπλισμένων ομάδων και παραστρατιωτικών οργανώσεων που μάχονται στο πλευρό της κυβέρνησης».

Το 4^ο Σώμα Εφόδου το 2015 αποτελούνταν από διαφορές παραστρατιωτικές ομάδες που ενεργούσαν στη Λαττάκεια και πέρασαν υπό την άμεση διοίκηση του συριακού στρατού. Το 5^ο Σώμα Εφόδου ένωσε διάφορες ομάδες του NDF, ενέταξε πρώην λιποτάκτες του συριακού στρατού και περιλαμβάνει διάφορες εθελοντικές ομάδες –όπως η Ασπίδα του Άσαντ, οι Κυνηγοί του Ισλαμικού Κράτους, οι Ταξιαρχίες Μπάαθ- ενώ τα όπλα του προέρχονται από τον ρωσικό στρατό.

Ο Haid, επίσης, είπε ότι άλλες ομάδες, όπως η Abu Fadl Abbas, ενσωματώθηκαν στη Ρεπουμπλικανική Φρουρά.

Σύμφωνα με τον ιστότοπο Diwan του Carnegie Middle East Center, ομάδες όπως η Ασπίδα Qalamoun (Dara al-Qalamoun) και η Ασπίδα της Ακτής (Dara al-Sahel) έχουν τεθεί υπό τη Ρεπουμπλικανική Φρουρά.

Στο ίδιο άρθρο υπογραμμίζεται ο σχηματισμός το 2017 της 30^ης Μεραρχίας της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς, που περιλάμβανε όλες τις τοπικές παραστρατιωτικές οργανώσεις στην περιοχή του Χαλεπίου. Το 2017 το Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής εκτιμούσε ότι οι φιλοκαθεστωτικές παραστρατιωτικές οργανώσεις είχαν περισσότερους από 150.000 μαχητές.

Το καθεστώς ακόμη ενσωμάτωσε αντιφρονούντες που παραδόθηκαν. Σύμφωνα με τον Haid το καθεστώς στηρίχτηκε στην υποχρεωτική θητεία για να ενσωματώσει πρώην μαχητές της αντιπολίτευσης στον συριακό στρατό. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μαχητές αυτοί προσελκύστηκαν να ενταχθούν σε φιλοκαθεστωτικές οργανώσεις, όπως την υποστηριζόμενη από το Ιράν NDF και την καθοδηγούμενη από τη Ρωσία 5^η Ταξιαρχία με τη διαμεσολάβηση τοπικών αρχόντων.

Για παράδειγμα μετά τη συμφωνία παράδοσης του 2017 στην πόλη Beit Jann, ΝΔ της Δαμασκού, ο Liwa Omar bin al-Khattab, ηγέτης της τοπικής επαναστατικής ομάδας, δημιούργησε μία νέα ομάδα υπό την ομπρέλα του NDF, ονομαζόμενη Τάγμα Beit Jann, σχετιζόμενη με το Σύνταγμα Hermon. Ο διάσημος διοικητής των αντιφρονούντων Ahmad Audeh επίσης εντάχθηκε σε φιλοκαθεστωτική βοηθητική δύναμη.

«Η Μόσχα έχει επιμείνει στην προσπάθεια συμφιλίωσης στην Daraa, στη Homs και στην Qalamoun, καθώς και στην ενσωμάτωση των αντιφρονούντων μαχητών στις νέες δομές. Γνωρίζει ότι το καθεστώς δεν έχει το προσωπικό για να συμπληρώσει το κενό και δεν θέλει φιλοϊρανικές δυνάμεις να πάρουν το πάνω χέρι», είπε ο Shaaban.

Και ενώ τα παραπάνω φαίνεται να επιταχύνουν την ενσωμάτωση, η διαδικασία δεν είναι χωρίς προβλήματα.

Ο Shaaban ανέφερε ακόμη: «Η ενσωμάτωση δεν έχει ολοκληρωθεί. Οργανώσεις κρατούν το παλιό τους όνομα και τίθενται κάτω από νέα διοίκηση γιατί ενσωματώνεται ολόκληρη η μονάδα» και πρόσθεσε ότι: «Οργανώσεις συνεχίζουν να υφίστανται και να επιχειρούν παράλληλα με τις βοηθητικές δυνάμεις του συριακού στρατού, όπως έγινε με τις πρώην δυνάμεις του Abu Fadl Abbas, που εντάχθηκαν στην Ρεπουμπλικανική Φρουρά.».

Ο Haid από την πλευρά του είπε: «Οι μαχητές των παραστρατιωτικών οργανώσεων εντάσσονται στις βοηθητικές και έκτακτες δυνάμεις, παρά στις τακτικές δυνάμεις του συριακού στρατού, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο για το μέλλον. Επίσης, παραστρατιωτικές οργανώσεις που έχουν επιλεγεί εντάχθηκαν ως μονάδες και όχι ως άτομα, με αποτέλεσμα η πίστη των μελών τους να παραμένει στους πάτρωνες τους και όχι στο συριακό κράτος. Η ενσωμάτωση μέχρις στιγμής αφορά έναν μικρό αριθμό, με τη Ρωσία να προσπαθεί να βγάλει άκρη τι θα κάνει με όλους τους παραστρατιωτικούς. Μια άλλη επιπλοκή είναι ο ανταγωνισμός Ρωσίας – Ιράν, το οποίο επιθυμεί να κρατήσει οργανώσεις όπως το LDF ανεξάρτητες.».

Ο Shaaban προσέθεσε ότι αντίθετα με το NDF, οι μαχητές του LDF δεν χρειάζεται να διευθετήσουν τις εκκρεμότητες τους με τον συριακό στρατό, γιατί το LDF θεωρείται επίσημος οργανισμός του.

Ακόμη, ο Shaaban είπε: «Το Ιράν ενισχύει και άλλες παράλληλες δομές, όπως ιδιωτικές εταιρείες φύλαξης, οι οποίες το 2013 ήταν τρεις και τώρα είναι δεκαοκτώ. Αυτές οι εταιρείες είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια στους μεγάλους αυτοκινητόδρομους, στις πηγές εξόρυξης φυσικού αερίου και πετρελαίου, όπως στο Shaer, και σε εγκαταστάσεις, μεταξύ των οποίων και η περίφημη εγκατάσταση Τ2».

Φαίνεται ότι με τον ανταγωνισμό Ρωσίας - Ιράν για το μεταπολεμικό μέλλον της Συρίας και με την περιορισμένη διαδικασία ενσωμάτωσης που υφίσταται, η Συρία έχει πολύ δρόμο ακόμη για να επιλύσει το δίλημμα που αντιμετωπίζει για τους παραστρατιωτικούς μαχητές της.

Σχετικές αναρτήσεις

Το Who-is-Who των Φιλοκαθεστωτικών Παραστρατιωτικών Οργανώσεων στη Συρία