Η Αμερική Έπρεπε να Φύγει από τη Συρία (II)

Η αποχώρηση από τη Συρία και η εγκατάλειψη των Κούρδων ως στοιχεία ρεαλισμού της εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Τραμπ. –Του John Allen Gay στο Real Clear Defense. 

Οι ΗΠΑ θα αρχίσουν να αποσύρουν τα στρατεύματα τους από τη Συρία, ως επακόλουθο της κατάρρευσης του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) εκεί. Ο πρόεδρος Τραμπ πήρε αυτή την απόφαση παρά τις αντιρρήσεις κάποιων από τους στενότερους συμβούλους του και επικρίθηκε από πολλούς από το «κατεστημένο» της εξωτερικής πολιτικής.

Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι η αποχώρηση είναι προδοσία προς τις κουρδικές δυνάμεις και ότι η Αμερική διατρέχει τον κίνδυνο να αναγκαστεί να επιστρέψει, όπως μετά την αποχώρηση της από το Ιράκ το 2011. Επίσης, ισχυρίζονται ότι με την αποχώρηση η περιοχή θα παραδοθεί στη Ρωσία, ή στην Τουρκία, ή στο Ιράν. Ακόμη, διαμαρτύρονται για το έλλειμμα επεξεργασμένης πολιτικής σε σχέση με την αποχώρηση. Κάθε ένα από αυτά τα επιχειρήματα, όμως, έχει κρίσιμες αδυναμίες.

Η απόφαση του Τραμπ ήταν, σε σχέση με οτιδήποτε άλλο, η σωστή.

Οι Κούρδοι βρίσκονται, πραγματικά, σε δύσκολη θέση, όμως η συνεργασία μας μαζί τους ήταν πάντα περιορισμένη. Οι ΗΠΑ εργάστηκαν μαζί τους για να απωθήσουν το ΙΚ, τελεία. Εάν αυτοί πίστεψαν ότι τα αμερικανικά στρατεύματα θα συνιστούσαν τον εφεδρικό τους στρατό μετά την καταστροφή του ΙΚ έκαναν λάθος. Οι εθνικές τους φιλοδοξίες έχουν αποτραπεί εδώ και γενιές, καθώς ισχυρά κράτη, όπως η Τουρκία, αντιτίθενται στην εγκαθίδρυση κράτους από μέρους τους. Αυτό είναι ατυχές, όμως οι ΗΠΑ δεν μπορούν να δικαιολογήσουν πόλεμο, και ιδιαίτερα με έναν σύμμαχο τους, για να επιλύσουν τα πολιτικά προβλήματα κάποιου άλλου έθνους ή ομάδας.

Οι Πατέρες του Έθνους αντιμετώπισαν το ίδιο δίλημμα όταν οι ισπανικές αποικίες του Νέου Κόσμου άρχισαν να επαναστατούν. Η απάντηση τους ήταν το Δόγμα Μονρόε: Θα αναγνωρίζουμε κράτη που έχουν κατακτήσει την ανεξαρτησία τους και όχι αυτά που την έχουν, μόνο, διακηρύξει. Εάν είχαμε κάνει αλλιώς θα ρισκάραμε την εμπλοκή της Αμερικής σε κοστοβόρους αγώνες για την υποστήριξη δυνάμεων αδύνατων να σταθούν από μόνες τους, δημιουργώντας έτσι μία μόνιμη εξάρτηση.

Η κατάρρευση του ΙΚ δείχνει τη σοφία του συγκεκριμένου δόγματος. Απλώς δείτε τις εντάσεις γύρω από τη Manbij.

Για χρόνια τα αμερικανικά στρατεύματα περιπολούσαν περιοχές που καταλήφθηκαν από το ΙΚ για να αποτρέψουν τους Τούρκους συμμάχους μας και τους Κούρδους συνεργάτες μας από το να αλληλοσκοτωθούν. Οι στρατιώτες μας έβαζαν τεράστιες αμερικανικές σημαίες στα οχήματα τους για να μη χτυπηθούν από κάποια από τις δύο πλευρές κατά λάθος. Ο αμερικανικός στρατός υπάρχει για να υπερασπίζεται την Αμερική – όχι για να κάνει τον φράχτη ανάμεσα στους συνεργάτες μας.

Η κατηγορία ότι η αποχώρηση θα υπονομεύσει την αμερικανική αξιοπιστία αλλού δεν είναι βάσιμη. Η αξιοπιστία μας στη Συρία θα ήταν πάντα περιορισμένη γιατί και τα συμφέροντα μας εκεί ήταν περιορισμένα. Σε περιοχές που τα συμφέροντα μας είναι βαθύτερα η αξιοπιστία μας παραμένει. Οι ακαδημαϊκοί που μελετούν την αξιοπιστία έχουν δείξει ότι δεν μεταφέρετε από το ένα ζήτημα στο άλλο ή στον χρόνο. Φθίνουσα αξιοπιστία σε ένα μέρος δεν σημαίνει ότι φθίνει και σε ένα άλλο ή ότι θα φθίνει στο μέλλον.

Όταν αξιολογούν την αξιοπιστία των δεσμεύσεων μιας άλλης χώρας, οι ηγέτες, εξετάζουν τα δεδομένα μιας συγκεκριμένης κατάστασης. Ποιες είναι οι προθέσεις και τα συμφέροντα εκεί; Ποιες είναι οι δυνατότητες; Όπου τα συμφέροντα μας είναι ξεκάθαρα και έχουμε την ισχύ να τα υπερασπιστούμε θα ήταν ανόητο για κάποιον να μας δοκιμάσει εξαιτίας της αποχώρησης. Θα σκεφτεί η Ρωσία να κινηθεί στην Αλάσκα επειδή φύγαμε από την ανατολική Συρία; Περιμένουμε από τους δυνητικούς συνεργάτες μας να σκεφτούν με την ίδια λογική. Θα γνωρίζουν ότι εγκαταλείψαμε τους Κούρδους· θα γνωρίζουν επίσης ότι τα συμφέροντα και οι φιλοδοξίες μας στην ανατολική Συρία ήταν περιορισμένα. Εάν τα συμφέροντα μας με άλλους συνεργάτες είναι επίσης περιορισμένα, τότε και η συνεργασία μας δεν θα είναι αξιόπιστη, ανεξάρτητα από το πώς φερθήκαμε στους Κούρδους. Εάν τα συμφέροντα μας μαζί τους είναι βαθύτερα τότε η συνεργασία μας θα είναι αξιόπιστη, ανεξάρτητα, και πάλι, από το πώς φερθήκαμε στους Κούρδους.

Συνιστά η απόφαση του προέδρου επανάληψη της αποχώρησης από το Ιράκ; Όπως είπε ένας ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος την Τετάρτη η σύγκριση της αποχώρησης από το Ιράκ με την αποχώρηση από τη Συρία είναι «σαν να συγκρίνουμε μήλα με πορτοκάλια». Οι επικριτές της αποχώρησης ξεχνούν ότι φύγαμε από το Ιράκ επειδή αυτό μας ζητήθηκε. Οι Ιρακινοί δεν επιθυμούσαν τη βοήθεια μας. Εάν είχαμε επιλέξει να μείνουμε, θα το είχαμε κάνει παρά τις αντιρρήσεις τους και παραβιάζοντας την εθνική τους κυριαρχία. Αυτό θα είχε καταστήσει την επιχείρηση περίπλοκη και επικίνδυνη, ειδικά μεταξύ εθνικιστικών και φιλοϊρανικών σιιτικών ομάδων. Το ΙΚ αναδύθηκε επειδή η ιρακινή κυβέρνηση διέφθειρε και σεχταροποίησε τον ιρακινό στρατό. Στη Συρία φεύγουμε επειδή κάναμε αυτό που πήγαμε να κάνουμε: να εξαφανίσουμε το ΙΚ από το πεδίο της μάχης.

Το πραγματικό ερώτημα είναι εάν το ΙΚ θα αναγεννηθεί και εάν θα αναγεννηθεί αρκετά ώστε να απειλήσει την Αμερική. (Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που πήγαμε στη Συρία). Μπορεί να πάρει πίσω κάποια χωριά, ειδικά εάν η Τουρκία και οι Κούρδοι καταλήξουν να πολεμούν μεταξύ τους, αλλά θα έχει ποιο πιεστικά προβλήματα από το να επιτεθεί στην Αμερική και μετά από τις συνεχείς ήττες τα τελευταία χρόνια δύσκολα θα στρατολογήσει όπως πριν.

Και τι γίνεται με τον ευρύτερο γεωπολιτικό ανταγωνισμό με το Ιράν, τη Ρωσία, την Τουρκία και οποιονδήποτε άλλον επιθυμεί ένα κομμάτι της ανατολικής Συρίας; Θα πρέπει να θυμηθούμε τον γερουσιαστή Αλ Γκορ τον πρεσβύτερο, ο οποίος σε μία ακρόαση για το Βιετνάμ είχε πει: «Και τι κερδίζουμε αν κερδίσουμε;». Στις ερήμους της ανατολικής Συρίας η απάντηση είναι «όχι και πολλά».

Η περιοχή αυτή είναι περισσότερο πολύτιμη για άλλους παίχτες: ο Άσαντ επιδιώκει να ανακτήσει τον έλεγχο όλης της Συρίας, η Ρωσία και το Ιράν θέλουν να δουν τον συνεργάτη τους να επιβιώνει, η Τουρκία θέλει να κρατήσει τους Κούρδους μακριά από τα σύνορα της και να προστατέψει τον μικρό πληθυσμό Τουρκομάνων στην περιοχή. Τίποτα από τα παραπάνω δεν επηρεάζει σημαντικά την αμερικανική ασφάλεια και ευημερία.

Φαίνεται ότι δεν υπήρξε επαρκής πολιτική επεξεργασία πριν την ανακοίνωση της αποχώρησης. Αυτό θα την περιπλέξει. Μπορεί να την περιπλέξει άσχημα και να έχει σαν αποτέλεσμα να χαθεί μια καλή ευκαιρία για να συναφθεί μια ευνοϊκή συμφωνία για τους Κούρδους. Επίσης, έκανε τα πράγματα για τον Τραμπ δυσκολότερα στην Αμερική. Το έλλειμμα πολιτικής επεξεργασίας είναι κατά κύριο λόγο ευθύνη των επιτελών του Τραμπ.

Ήταν ξεκάθαρο εδώ και μήνες ότι η αποχώρηση ήταν πολύ πιθανή, δεδομένης της σχετικής προτίμησης του προέδρου. Ήταν, επίσης, ξεκάθαρο εδώ και μήνες ότι το ΙΚ σύντομα δεν θα είχε έδαφος στον έλεγχο του. Εάν οι επιτελείς δεν είχαν έτοιμο ένα επεξεργασμένο σχέδιο αποχώρησης, θα έπρεπε να είχαν.

Υπάρχουν στοιχεία μέσα στην κυβέρνηση που δουλεύουν αντίθετα προς τις επιθυμίες του προέδρου για τη Μέση Ανατολή και ευνοούν την εκτεταμένη και ανοιχτή εμπλοκή των ΗΠΑ προς ανατροπή της υπάρχουσας τάξης, κάτι που η Ουάσινγκτον προσπάθησε επανειλημμένως και απέτυχε να καταφέρει μετά την 11^η Σεπτεμβρίου. Ο Τραμπ εκλέχθηκε για να διαλύσει το αποτυχημένο κατεστημένο της εξωτερικής πολιτικής στην Ουάσινγκτον. Του αξίζουν επιτελείς που θα μετατρέψουν το όραμα του σε εφαρμοσμένη πολιτική και όχι αυτοί που προσπαθούν να διατηρήσουν ατέλειωτους πολέμους πίσω από την πλάτη του.

Τελικά, η απόφαση του Τραμπ είναι η αναγνώριση μιας απλής αλήθειας: για την Αμερική δεν διακυβεύονται πολλά στην ανατολική Συρία, ιδίως μετά την απελευθέρωση των περιοχών που κατείχε το ΙΚ. Οι τοπικές δυνάμεις θα βγάλουν την άκρη πολεμώντας ή θα συνάψουν συμφωνίες μεταξύ τους, όπως έκαναν και πριν πάμε εμείς εκεί. Το να βάλουμε τα στρατεύματα μας στη μέση όλου αυτού δεν ήταν ποτέ δικαιολογημένο και δεν είχε σχέση με την αμερικανική ασφάλεια και ευημερία. Ο πρόεδρος πήρε τη σωστή απόφαση. Ας ελπίσουμε ότι θα εφαρμοστεί στη Συρία και αλλού.

Σχετικές αναρτήσεις

H Αμερική Έπρεπε να Φύγει από τη Συρία