Οι Μάχες για το Αεροδρόμιο του Ντονέτσκ, 26 Μαΐου 2014 – 21 Ιανουαρίου 2015

Ο αγώνας για το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ ήταν κρίσιμος για τη ρωσική στρατηγική στην Ουκρανία. Άλλαξε τα δεδομένα στο επιχειρησιακό και στο τακτικό πεδίο και βοήθησε στην αλλαγή της στρατηγικής δυναμικής υπέρ της Ρωσίας και των παραστρατιωτικών της στη λεκάνη του ποταμού Ντονέτς, γνωστή και ως Ντόνμπας. Δεν είχε ως συνέπεια μόνο την καταστροφή ενός αεροδρομίου, αλλά υπηρέτησε και έναν ευρύτερο σκοπό. Ήταν το σημείο στροφής μεταξύ ρωσικής θερινής και χειμερινής επίθεσης και όταν συνδυαστεί με τη μάχη του Ντεμπάλτσεβε επέφερε τη Συμφωνία Μινσκ ΙΙ, καταδεικνύοντας ότι παραδοσιακές εκστρατείες μπορούν ακόμη να φέρνουν αποφασιστικά αποτελέσματα. Τέλος, αποδείχθηκε ότι παρά τη συζήτηση περί υβριδικού πολέμου, οι ρωσικές χερσαίες δυνάμεις, και οι σύμμαχοι τους, κατέχουν την οξύνοια, τη δύναμη και την υποδομή για να διεξάγουν σκληρές και απαιτητικές μάχες. –του Ταγματάρχη Amos C. Fox στο AUSA/Institute of Land Warfare.

Στρατηγικό και επιχειρησιακό πλαίσιο

Ο Ρωσο-ουκρανικός πόλεμος άρχισε τον Φεβρουάριο του 2014 με την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία. Τον Απρίλιο και τον Μάιο του ίδιου έτους, υπό την κάλυψη του αποσχιστικού κινήματος, η Ρωσία άρχισε την εκστρατεία υπονόμευσης, για να εξασθενίσει την Ουκρανία, διαιρώντας τη χώρα σε εθνική και γλωσσική βάση. Η Ρωσία οργάνωσε τους αυτονομιστές πολιτικά και στρατιωτικά σύμφωνα με τα όρια των περιφερειών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ. Έτσι δημιουργήθηκαν η Δημοκρατία του Ντονέτσκ (DRP), με τον στρατό του Ντονέτσκ (DPA), και η Δημοκρατία του Λουχάνσκ (LRP), με τον στρατό του Λουχάνσκ (LPA).

Στο τέλος της άνοιξης και στις αρχές του καλοκαιριού του 2014 ο ουκρανικός στρατός διεξήγαγε αντεπιθέσεις κατά μήκος του Ντόνμπας. Ο σκοπός τους ήταν να αναχαιτίσουν την επέκταση προς τα δυτικά των DPA και LPA, να ανακαταληφθούν χαμένες περιοχές και να εξουδετερωθεί η επιθετική δυνατότητα των αυτονομιστών. [3] Το Κίεβο είχε σειρά επιτυχιών που κλιμακώθηκαν με την ανάκτηση του Σλαβιάνσκ, του Κραματόρσκ και του σημαντικού λιμανιού της Μαριούπολης. [4]

Επιθυμία της Ρωσίας ήταν να παραμείνει η Ουκρανία διαιρεμένη, με μία βιώσιμη αυτονομιστική δύναμη εντός της, γι΄ αυτό και επεδίωξε να επανακαθορίσει την επιχειρησιακή και τακτική ισορροπία δυνάμεων. [5] Η ρωσική παρουσία ήταν ελαφρώς κεκαλυμμένη τις πρώτες μέρες της σύγκρουσης, αλλά έγινε πολύ πιο φανερή το καλοκαίρι του 2014· από πολλές πηγές αναφέρονταν μία πλημμυρίδα ρωσικών αρμάτων, ΤΟΜΑ, Α/Κ πυροβόλων και ΠΕΠ να περνούν τον ποταμό Ντον, από τις περιφέρειες του Μπέλγκοροντ και του Ροστόφ και να κατευθύνονται στα πεδία των μαχών στο Λουχάνσκ και στο Ντονέτσκ. Επιπλέον, ΠΕΠ –κυρίως ΒΜ-21 Grad, BM-30 Smerch και 9A52-4 Tornado- εγκατεστημένοι σε ρωσικό έδαφος υποστήριξαν αντεπιθέσεις το καλοκαίρι και τον χειμώνα του 2014. [6]

Οι δύο μάχες για τον έλεγχο του αεροδρομίου έδειξαν μέχρι που ήταν διατεθειμένη να φτάσει η Ρωσία για να διατηρήσει το πολιτικό και στρατιωτικό της προγεφύρωμα στο Ντόνμπας. Η πρώτη μάχη έληξε με νίκη των Ουκρανών και δημιούργησε τις συνθήκες για τη δεύτερη, αφού κατέδειξε την αδυναμία του DPA και την ανικανότητα του να διεξάγει επιθετικές επιχειρήσεις απέναντι σε προετοιμασμένες δυνάμεις του ουκρανικού στρατού. Η δεύτερη μάχη, μία ξεκάθαρη νίκη της Ρωσίας και του DPA, συνεισέφερε στο αποφασιστικό αποτέλεσμα της χειμερινής ρωσικής επίθεσης, που επέφερε το αδιέξοδο στο Ντόνμπας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Η πρώτη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ

Ο αγώνας για το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ διεξήχθη σε δύο διακριτές περιόδους. Η πρώτη μάχη ήταν μία σύντομη, λίγο – πολύ μονόπλευρη υπόθεση, που τέλειωσε με το αεροδρόμιο να κατέχεται από τους Ουκρανούς. Η δεύτερη μάχη ήταν μία μάχη φθοράς τεσσάρων μηνών, που είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή του αεροδρομίου και την κατοχή των ερειπίων του από τους αυτονομιστές.

Η επίσημη ονομασία του αεροδρομίου είναι Διεθνές Αεροδρόμιο του Ντονέτσκ «Sergei Prokofiev» και βρίσκεται 5 χλμ. ΝΔ από την πόλη του Ντονέτσκ και λίγα χιλιόμετρα ανατολικά του Pisky, ενός μικρού οικισμού έξω από το Ντονέτσκ. ΒΑ από το αεροδρόμιο βρίσκεται η πόλη Spartak. Το Pisky και το Spartak στην αρχή του πολέμου είχαν πληθυσμό περίπου δύο χιλιάδες κατοίκους το καθένα. Περίπου 2 χλμ. βόρεια από το αεροδρόμιο βρίσκεται η Opytne με 750 κατοίκους. Οι προαναφερθέντες κατοικημένοι τόποι συνδέονταν με το αεροδρόμιο και ήταν όλοι κρίσιμοι για τις μάχες σε αυτό.

Η πρώτη μάχη άρχισε στις 26 Μαΐου 2014. Διακόσιοι περίπου μαχητές από το Τάγμα «Βοστόκ», στο οποίο συμμετείχαν και Τσετσένοι, [8] καθώς και από άλλες μονάδες των αυτονομιστών του DPA, επιτέθηκαν στο υπό ουκρανικό έλεγχο αεροδρόμιο. [7] Οι επιτιθέμενοι ξεκίνησαν από στρατόπεδα του DPA στο Ντονέτσκ. Το DPA σάρωσε την περίμετρο του αεροδρομίου και κατέλαβε σημαντικές υποδομές του. Οι αμυνόμενοι, που αιφνιδιάσθηκαν, συμπτύχθηκαν στη δυτική πλευρά του αεροδρομίου.

Οι αυτονομιστές αισθανόμενοι την ευνοϊκή εξέλιξη των πραγμάτων ζήτησαν από το Κίεβο να αποσύρει τις δυνάμεις του από το αεροδρόμιο και να τους παραχωρήσει όλη την περιοχή του αεροδρομίου. Το Κίεβο απέρριψε το τελεσίγραφο και απέστειλε δικό του ζητώντας τους να εγκαταλείψουν τον χώρο του αεροδρομίου, το οποίο και απορρίφθηκε. [9]

Η ουκρανική κυβέρνηση έστειλε μία δύναμη αλεξιπτωτιστών, υποστηριζόμενη από ΕΕ/Π και μαχητικά αεροσκάφη, η οποία υπερίσχυσε των αυτονομιστών και τους εκδίωξε από το αεροδρόμιο. Αψιμαχίες συνεχίστηκαν στα περίχωρα του Ντονέτσκ, κοντά στο αεροδρόμιο, αλλά από τις 27 Μαΐου κατέστη σαφές ότι οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν κερδίσει τη μάχη. [10]

Η πρώτη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ είχε ως αποτέλεσμα πενήντα νεκρούς αυτονομιστές. [11] Η ουκρανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι από την πλευρά της δεν είχε κανένα νεκρό. [12]

Η μάχη αυτή ήταν η πρώτη από μία σειρά ουκρανικών νικών που συνεχίστηκαν μέσα στον Ιούλιο του 2014. [13] Η κορύφωση αυτών των επιτυχιών ήταν η επιδρομή Zabrodski, στην οποία ο Συνταγματάρχης Mykhailo Zabrodski, με την 95^η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία, διένυσε 200 μίλια σε ελεγχόμενες από τους αυτονομιστές περιοχές, και ξεκινώντας από το Κραματόρσκ, έδωσε μάχες με Ρώσους και αυτονομιστές στο Bakhmat, στο Ντεμπάλτσεβε, στη Saur-Mogila, στο Krasni Luch και στο Λουχάνσκ. Ενώ ήταν στο Λουχάνσκ έδωσε μάχη για να απελευθερώσει ένα πολιορκημένο ουκρανικό τάγμα, που αμύνονταν στο αεροδρόμιο της πόλης απέναντι σε επιθέσεις του LPA, υποστηριζόμενες από τους Ρώσους. [14] Στο τέλος του Ιουλίου του 2014 η επιθετική ισχύς της ουκρανικής Ταξιαρχίας είχε περάσει το σημείο κορύφωσης της και αυτή επέστρεψε στη σχετική ασφάλεια του Κραματόρσκ.

Οι ουκρανικές επιτυχίες συνιστούσαν θανάσιμη απειλή για τους αυτονομιστές και για τη ρωσική στρατηγική στην περιοχή. Η απειλή αυτή έφερε τη ρωσική αντίδραση, η οποία πήρε τη μορφή της θερινής επίθεσης, που είχε σκοπό να εξασφαλίσει ότι τόσο η υπονόμευση της Ουκρανίας όσο και η διατήρηση των κατεχομένων στο Ντόνμπας θα συνεχίζονταν.

Η θερινή επίθεση: Δημιουργώντας το σκηνικό για τη δεύτερη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ

Η Ρωσία άρχισε να υποστηρίζει τους παραστρατιωτικούς της στο Ντόνμπας εμφανέστερα με έμμεσα πυρά από τη ρωσική πλευρά των συνόρων τον Ιούλιο του 2014. Το χτύπημα στη Zelenopillya, όπου ρωσικές ρουκέτες σκότωσαν πάνω από τριάντα Ουκρανούς στρατιώτες, τραυμάτισαν εκατοντάδες και κατέστρεψαν τα μέσα δύο ταγμάτων, είναι πιθανόν η πιο γνωστή από αυτές τις επιθέσεις. [15]

Ταυτόχρονα ρωσικές χερσαίες δυνάμεις άρχισαν να εισρέουν στην Ουκρανία με ανησυχητικό ρυθμό. Κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών του 2014 ο αριθμός των Ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία έφτασε τις 6.500. [16] Αυτή η δύναμη ήταν οργανωμένη σε τακτικά συγκροτήματα τάγματος (Τ-Σ-Τ), με πολύ μεγάλη οργανική ισχύ πυρός, και είχαν συγκεντρωθεί από όλες σχεδόν τις ρωσικές στρατιές. Οι Ρώσοι είχαν παρατάξει κάπου μεταξύ οχτώ και δεκατεσσάρων Τ-Σ-Τ και οι αυτονομιστές δεκαοκτώ Τ-Σ-Τ στις περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ. [17] Φαίνεται ότι τα Τ-Σ-Τ ήταν οργανωμένα έτσι ώστε να εξουδετερώνουν τις ουκρανικές δυνατότητες, αλλά και να παρέχουν κάποιο βαθμό άρνησης της ρωσικής παρουσίας στην Ουκρανία. Για παράδειγμα, τα Τ-Σ-Τ είχαν τα δικά τους Α/Α μέσα και ΠΕΠ, τα οποία και τα δύο συνέβαλλαν σημαντικά στην επιτυχία της ρωσικής θερινής επίθεσης.

Η ρωσική εκστρατεία το καλοκαίρι του 2014 είχε σκοπό να σταματήσει την αιμορραγία στο μέτωπο του Ντόνμπας. Ιστορικά μιλώντας, η Ρωσία δεν είναι καθόλου ξένη προς τις εκστρατείες και τις επιχειρήσεις. Μελετώντας ρωσικά κείμενα στρατιωτικής σκέψης, ανακαλύπτει κανείς ότι υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός Ρώσων θεωρητικών υψηλού επιπέδου. Ο Georgii Isserson, Ρώσος στρατηγός και θεωρητικός του 20^ου αιώνα συμπεραίνει ότι «το μέσο διάσπασης ενός μετώπου είναι μία αποφασιστική επιχείρηση. Το μέτωπο πρέπει να καταρρεύσει σε όλο του το βάθος». [18] Η ρωσική θερινή επίθεση δεν ήταν μία σειρά τυχαίων και ασύνδετων μαχών, αλλά μία συγκροτημένη εκστρατεία που σκοπό είχε να απαγορεύσει στους Ουκρανούς κρίσιμο έδαφος, να καταστρέψει τις επιθετικές τους δυνατότητες και να ενισχύσει τους αυτονομιστές, σε μία γραμμή σκέψης αρκετά κοντά στις απόψεις του Isserson.

Στο Λουχάνσκ η θερινή επίθεση εστιάστηκε στο αεροδρόμιο. Η μάχη για το αεροδρόμιο του Λουχάνσκ δεν έχει μία ξεκάθαρη ημερομηνία έναρξης, αλλά, ουσιαστικά, ξεκίνησε με την έναρξη των εχθροπραξιών τον Απρίλιο του 2014. Κορυφώθηκε τον Ιούνιο, με την κατάρριψη πολλών αεροσκαφών από τους αυτονομιστές κοντά στο αεροδρόμιο. Στο τέλος Αυγούστου, ως μέρος της προσπάθειας να συγχρονιστούν οι επιχειρήσεις σε όλο το μέτωπο του Ντόνμπας, Ρώσοι και αυτονομιστές επιτέθηκαν στο αεροδρόμιο, χρησιμοποιώντας άρματα μάχης Τ-90 και αυτοκινούμενα πυροβόλα. [19] Η μάχη ολοκληρώθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου του 2014 με την υποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων. [20] Το αεροδρόμιο και οι εγκαταστάσεις του καταστράφηκαν και κατέστη μη δυνάμενο να χρησιμοποιηθεί. Το αποτέλεσμα της μάχης υπήρξε οιωνός αυτού που θα ακολουθούσε στο αεροδρόμια του Ντονέτσκ.

Η μάχη του Ilovaisk ήταν η αποφασιστική επιχείρηση της θερινής επίθεσης και οδήγησε στο Πρωτόκολλο του Μινσκ. Οι αυτονομιστές κατέλαβαν το Ilovaisk, που βρίσκεται στην περιφέρεια του Ντονέτσκ, με την έναρξη των εχθροπραξιών τον Απρίλιο του 2014. Η πόλη είναι σημαντικός σιδηροδρομικός κόμβος της ανατολικής Ουκρανίας και γι΄ αυτό ελκυστικός στόχος. Όπως αναφέρθηκε, την άνοιξη του 2014 οι ουκρανικές δυνάμεις προωθήθηκαν επιτυχώς σε όλα τα μέτωπα. Στα μέσα Αυγούστου αποπειράθηκαν να ανακαταλάβουν το Ilovaisk, σε συγχρονισμό με την αντεπίθεση στο αεροδρόμιο του Λουχάνσκ. Ρωσικά Τ-90 και Τ-72Β3, αυτοκινούμενα πυροβόλα και ΠΕΠ συνέρευσαν από τον ποταμό Ντον στην περιοχή του Ilovaisk. [21] Η ρωσική αντεπίθεση, την τελευταία βδομάδα του Αυγούστου, περικύκλωσε τις ουκρανικές δυνάμεις στο Ilovaisk. Ρώσοι και αυτονομιστές πολιόρκησαν τους παγιδευμένους Ουκρανούς για τρεις εβδομάδες, ενώ ταυτόχρονα εξαπέλυσαν τοπικές επιθέσεις για τους προκαλέσουν απώλειες. [22] Όταν δεν μπορούσε να αντέξει άλλο το σφυροκόπημα στο Ilovaisk, το Κίεβο διέταξε την αποχώρηση των δυνάμεων του και διαπραγματεύτηκε τους όρους της αποχώρησης με τη Ρωσία και με τους αυτονομιστές. Η πολιορκία τέλειωσε στις 1 Σεπτεμβρίου 2014 όταν οι Ουκρανικές δυνάμεις έφυγαν από εκεί. Οι αναφορές πάνω στο θέμα διαφέρουν, αλλά εκτιμάται ότι στις τρεις βδομάδες της μάχης οι Ουκρανοί είχαν περισσότερες από χίλιες απώλειες και ότι περισσότεροι από χίλιοι Ρώσοι στρατιώτες σκοτώθηκαν. [23]

Η ρωσική θερινή επίθεση απομείωσε την επιθετική δυνατότητα του Κιέβου. Καταγράφοντας τα γεγονότα της επίθεσης ο ανταποκριτής Alec Luhn έγραψε ότι «η ήττα στο Ilovaisk και άλλες παρόμοιες στην ανατολική Ουκρανία… είναι μέρος αυτού που οδήγησε τους Ουκρανούς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ζητώντας την κατάπαυση του πυρός και ένα ειρηνευτικό σχέδιο», πράγμα που έγινε στις 5 Σεπτεμβρίου 2014. [24] Οι δημοσιογράφοι Howard Amos και Damien McElroy καταγράφοντας την αλλαγή στην επιχειρησιακή και τακτική κατάσταση είπαν: «Η κατάσταση των αυτονομιστών, που ήταν παγιδευμένοι σε μικρές περιοχές γύρω από τις πόλεις του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ, άλλαξε δραματικά την τελευταία βδομάδα και τώρα έχουν απωθήσει τα στρατεύματα που είναι πιστά στο Κίεβο». [25]

Η δεύτερη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ: «Σάιμποργκ στο μικρό Στάλινγκραντ»

Ο αμυντικός αναλυτής Franklin Holcomb σωστά συνδέει τη θερινή επίθεση με ό,τι ακολούθησε. Γράφει: «Οι ρωσικές δυνάμεις εκμεταλλεύτηκαν τη νίκη τους στο Ilovaisk εξαπολύοντας μια μεγάλη επίθεση εναντίον των ουκρανικών θέσεων στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ και στον στρατηγικό σιδηροδρομικό κόμβο του Ντεμπάλτσεβε». [26] Η δεύτερη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ και η πολιορκία του Ντεμπάλτσεβε σηματοδότησαν το τέλος της ρωσικής χειμερινής επίθεσης, που τσάκισε τις ουκρανικές δυνάμεις και οδήγησε στη Συμφωνία Μινσκ ΙΙ. Μετά από αυτή τη συμφωνία το πεδίο της μάχης έγινε στατικό, με χαρακώματα εκατέρωθεν τις γραμμής αντιπαράθεσης και ανταλλαγές πυρών πυροβολικού, στο πλαίσιο μιας παγωμένης σύγκρουσης.

Παρά το γεγονός ότι η πρώτη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ τέλειωσε στις 27 Μαΐου 2014 και παρά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με το Πρωτόκολλο του Μινσκ στις 5 Σεπτεμβρίου, οι αψιμαχίες στο αεροδρόμιο και στον περιβάλλοντα χώρο συνεχίστηκαν. Καθώς αυτές εντείνονταν, στις 28 Σεπτεμβρίου 2014 το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ ήταν και πάλι πολιορκημένο.

Στην αρχή της μάχης η 93^η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία του ουκρανικού στρατού και τάγματα Ουκρανών εθελοντών βρίσκονταν στο αεροδρόμιο. Η πόλη του Ντονέτσκ βρίσκονταν στα χέρια του DPA. Οι αυτονομιστές μαχητές του DPA και Ρώσοι στρατιωτικοί σύμβουλοι ήταν αναμειγμένοι μέσα στο αστικό περιβάλλον της πόλης. Εκτόξευαν συχνά πυρά καμπύλης τροχιάς –όλμους, πυροβολικό και ΠΕΠ ΒΜ-21 Grad- από την πόλη στο αεροδρόμιο για να έλξουν τα πυρά αντιπυροβολικού των Ουκρανών για δύο λόγους: για να εξαγριώσουν τους κατοίκους του Ντονέτσκ (που δέχονταν τα πυρά) και για να εξοικειώσουν τους Ουκρανούς στο αεροδρόμιο με το πρόγραμμα βολών τους, ώστε να χαλαρώσει η εγρήγορση τους. [27]

Η αρχική επίθεση στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ. 

Στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 αυτονομιστές, ενισχυμένοι με τακτικό ρωσικό στρατό, εξαπέλυσαν την πρώτη τους επίθεση για να καταλάβουν το αεροδρόμιο. Έβαλλαν μαζικά πυρά πυροβολικού και ΠΕΠ για να καθηλώσουν τους υπερασπιστές του αεροδρομίου και να καλύψουν την προώθηση τους. Οι αυτονομιστές από κτήρια της περιοχής Kyivs’kyi, που βρίσκεται ψηλότερα από το αεροδρόμιο, είχαν τη δυνατότητα να παρατηρούν τα πυρά τους και συνολικά την κατάσταση.

Με την κάλυψη των πυρών καμπύλης τροχιάς οι μονάδες του DPA ξεκίνησαν από τις θέσεις αποκρύψεως τους στις περιοχές Kyivs’kyi, Kuibyshivs’kyi και στον σιδηροδρομικό σταθμό του Ντονέτσκ. [28] Οργανωμένες σε Τ-Σ-Τ, κατά το ρωσικό υπόδειγμα, κινήθηκαν επί της λεωφόρου Kyivs’kyi, επί των οδών Artemivs’ka και Zlitna και επί άλλων μικρότερων δρόμων για να αποκλείσουν το αεροδρόμιο, και ετοιμάστηκαν να εισέλθουν σε αυτό.

Στις πύλες του αεροδρομίου οι μονάδες του DPA αναπτύχθηκαν επί των βοηθητικών οδών του. [29] Αφού πέρασαν την περίμετρο οι αυτονομιστές ανοίχτηκαν και άρχισαν να καταλαμβάνουν τις υποδομές. Οι μονάδες του DPA –και ειδικότερα τα Τάγματα «Somali», «Sparta» και «Βοστόκ»- εξασφάλισαν ένα τμήμα της ανατολικής πλευράς του αεροδρομίου. Μεταξύ 1 και 3 Οκτωβρίου οι προσπάθειες του DPA εστιάστηκαν στον παλιό τερματικό σταθμό, καθώς και στα υπόστεγα και στις εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης στο ανατολικό τομέα του αεροδρομίου.

Μέχρι τις 5 Οκτωβρίου οι μονάδες του DPA κατείχαν σταθερά τις θέσεις τους στο αεροδρόμιο και προσπαθούσαν να τις επεκτείνουν μεθοδικά, χάρη στην υποστήριξη ΔΜ που λάμβαναν μέσα από το Ντονέτσκ, αλλά και από τη ρωσική πλευρά των συνόρων. Αυτό το δίκτυο ΔΜ επέτρεψε στη Ρωσία να υποστηρίζει γρήγορα το DPA και τις δικές της δυνάμεις στο αεροδρόμιο τον Ιανουάριο του 2015, όταν αυτό κατέστη κρίσιμο.

Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου 2014 οι αυτονομιστές είχαν απωθήσει τους περισσότερους Ουκρανούς από τον παλιό τερματικό σταθμό και τους είχαν ωθήσει στον νέο. Στην αρχή των εχθροπραξιών ο νέος τερματικός σταθμός ήταν ένα σύγχρονο επταώροφο κτήριο. Στο τέλος της μάχης είχε μόνο τρεις ορόφους και η πρόσοψη του ήταν ρημαγμένη. Στο τέλος Οκτωβρίου οι άνδρες του DPA βρίσκοντας στον νέο τερματικό σταθμό δίπλα στους αντιπάλους τους. Οι Ουκρανοί, κατά κύριο λόγο, αμύνονταν στον νέο τερματικό σταθμό, μια μικρή δύναμη τους βρίσκονταν στον παλιό και μία άλλη στον πύργο ελέγχου. Οι δυνάμεις αυτές προέρχονταν από την 93^η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία, από τάγματα εθελοντών του Δεξιού Τομέα, από το Σύνταγμα «Ντνίπρο» και από άλλες πολιτοφυλακές. Η κατάσταση στον νέο τερματικό σταθμό ήταν χαοτική, κλειστοφοβική, με τους αυτονομιστές να κατέχουν τους πρώτους δύο ορόφους και τους Ουκρανούς τον τρίτο. [30]

Στην αρχή του φθινοπώρου η μάχη μετατράπηκε από περιορισμένη μετωπική επίθεση σε μάχη θέσεων, που επιδίωκε να εξαντλήσει τους Ουκρανούς μέσα από μία αργή πολιορκία. Στον εξωτερικό παρατηρητή, η μάχη αυτή θα φαίνονταν ως κάτι λίγο παραπάνω από στασιμότητα, αλλά αν παρατηρήσουμε προσεκτικότερα τη διαδοχή των ενεργειών του DPA θα δούμε ότι: οι αυτονομιστές σταθεροποίησαν τις θέσεις τους γύρω από το αεροδρόμιο, αποκλείοντας τις περισσότερες οδούς επικοινωνίας των ουκρανικών δυνάμεων με τον έξω κόσμο και στη συνέχεια (υπόλοιπο Οκτωβρίου, μέσα Νοέμβριου) διεξήγαγαν καθημερινά επιθέσεις, επιδιώκοντας να σκοτώνουν οτιδήποτε εμφανιζόταν έξω από τον τερματικό σταθμό και να σφυροκοπούν τις ουκρανικές θέσεις με πυρά καμπύλης τροχιάς, καταστρέφοντας τις υποδομές του αεροδρομίου. Ο σκοπός της καταστροφής του αεροδρομίου ήταν διπλός: η εξόντωση των Ουκρανών και η απαξίωση του αεροδρομίου για πιθανή μελλοντική χρήση.

Όσο κρίσιμη κι αν ήταν η κατάσταση για τους Ουκρανούς κάποια μικρά δρομάκια, μέσα κι έξω από το αεροδρόμιο, παρέμεναν ανοιχτά. Αυτή η «ημιπερατή» πολιορκία επέτρεπε περιορισμένη, αλλά κρίσιμη, ροή εφοδίων και ενισχύσεων από το Pisky, τον οικισμό δυτικά του αεροδιαδρόμου, που ήταν ακόμη υπό τον έλεγχο του Κιέβου. [31] Οι ενισχύσεις περιλάμβαναν την 79^η Αεραποβατική Ταξιαρχία, την 80^η Αεραποβατική Ταξιαρχία και την 95^η Αεραποβατική Ταξιαρχία, που έφεραν ανακούφιση στην 93^η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία και στο 3^ο Σύνταγμα Ειδικών Δυνάμεων. [32]

Στο μεταξύ το αεροδρόμιο δεν ηλεκτροδοτούνταν, δεν υδροδοτούνταν και δεν θερμαίνονταν. Καθώς έμπαινε ο χειμώνας το κρύο άρχισε να υπεισέρχεται ως παράγοντας στην τακτική εξίσωση. Η μέση θερμοκρασία τον Οκτώβριο του 2014 ήταν 7^οC και έπεφτε μέσα στο χειμώνα. Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο η μέση θερμοκρασία ήταν 2^οC και 3^οC αντίστοιχα. Η βροχή, το χιόνι και το κρύο ενέτειναν τα τακτικά προβλήματα των Ουκρανών. [33] Μαζεμένοι στον τερματικό σταθμό και στον πύργο ελέγχου, οι Ουκρανοί, στηρίζονταν σε γεννήτριες για να παράγουν ισχύ και σε σόμπες για να ζεσταίνουν κάποια σημεία. Η κατάσταση έγινε τέτοια ώστε η επιβίωση από τις καιρικές συνθήκες απέκτησε ίση σπουδαιότητα με την επιβίωση από τη μάχη. Η θέληση των Ουκρανών να αντέξουν τους απέδωσε το προσωνύμιο «τα σάιμποργκ του αεροδρομίου του Ντονέτσκ». [34]

Χάρτης 2 Η κατάσταση στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ τον Δεκέμβριο του 2014. 

Καθώς η πολιορκία συνεχίζονταν, οι εγκαταστάσεις του αεροδρομίου καταστρέφονταν και η δύναμη και των δύο πλευρών μειώνονταν. [35] Το πεδίο της μάχης έμοιαζε με το Στάλινγκραντ κατά τον Β΄ Π.Π., πράγμα που απέφερε το προσωνύμιο «Μικρό Στάλινγκραντ». [36]

Το DPA, υποστηριζόμενο από ρωσικές ειδικές δυνάμεις, εξαπέλυσε άλλη μία συγκλίνουσα επίθεση προς τον παλιό τερματικό σταθμό στις 28 Νοεμβρίου. [37] Η επίθεση κράτησε τρεις μέρες και επέφερε βαρύ τίμημα στις ουκρανικές δυνάμεις. Αν και είχαν κρατήσει ένα μικρό τμήμα του παλιού σταθμού, οι Ουκρανοί, είχαν εξαντληθεί τόσο ώστε να μην μπορούν να αντέξουν άλλη μία επίθεση. [38]

Στις 5 Δεκεμβρίου από τον παλιό τερματικό σταθμό είχε απομείνει μόνο ο σκελετός του κτηρίου, που δεν μπορούσε να παρέχει κάλυψη στους αμυνόμενους. Ως αποτέλεσμα, οι Ουκρανοί που ήταν εκεί συμπτύχθηκαν στον νέο τερματικό σταθμό. [39] Ο νέος τερματικός σταθμός, λόγω της θέσης του στο αεροδρόμιο, και των λοιπών υποδομών που είχαν απομείνει, ήταν η τελευταία θέση στην οποία μπορούσαν να κρατηθούν οι Ουκρανοί. Αν τον έχαναν θα είχαν ουσιαστικά ηττηθεί.

Στο μεγαλύτερο μέρος του Δεκεμβρίου η κατάσταση παρέμεινε ως επί το πλείστον στατική. Οι αυτονομιστές συνέχισαν να επιτίθενται στις ουκρανικές θέσεις, κυρίως στον νέο τερματικό σταθμό. Το DPA συνέχισε να στοχοποιεί τη βάση ΔΜ των Ουκρανών στο Pisky με πυροβολικό και πυραύλους. Οι Ουκρανοί εξαπέλυσαν περιορισμένες επιθέσεις και διατήρησαν μία περιορισμένη ικανότητα να ανεφοδιάζονται από το Pisky και να εκκενώνουν τους τραυματίες τους εκεί.

Με την έλευση του 2015 άρχισε να πνέει ο άνεμος της αλλαγής στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ. Το DPA, αισθανόμενο ότι έχει το πάνω χέρι, εξαπέλυσε μία τριήμερη επίθεση, γύρω στις 10 Ιανουαρίου. Η επίθεση επικεντρώθηκε στον νέο τερματικό σταθμό και στον πύργο ελέγχου. [40] Για τον πύργο ελέγχου αυτή ήταν η χαριστική βολή. Μετά από μήνες βομβαρδισμού κατέρρευσε στις 12 Ιανουαρίου. [41] Η κατάρρευση του πύργου συμβόλισε και την κατάρρευση της ουκρανικής άμυνας στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ.

Στις 13 Ιανουαρίου 2015 το DPA απέστειλε τελεσίγραφο που απαιτούσε την αποχώρηση των Ουκρανών από το αεροδρόμιο μέχρι τις πέντε το απόγευμα. [42] Οι Ουκρανοί αρνήθηκαν και η πολιορκία συνεχίστηκε. Σε εκείνο το σημείο οι Ουκρανοί έλεγχαν μόνο τον δεύτερο από τους τρεις ορόφους του νέου τερματικού σταθμού. Επιπλέον, οι Ουκρανοί δεν μπορούσαν πλέον να εκκενώνουν τους τραυματίες τους λόγω της εγγύτητας του DPA και των Ρώσων. [43]

Ξέροντας ότι η ήττα ήταν επικείμενη, οι Ουκρανοί εξαπέλυσαν την τελευταία επίθεση τους στις 17 Ιανουαρίου. [44] Η επίθεση εκείνη ήταν εν μέρει αντεπίθεση, εν μέρει προσπάθεια διάσωσης των τραυματισμένων στρατιωτών τους. Αιφνιδίασε τους Ρώσους και το DPA και κατέστη δυνατή η εκκένωση σημαντικού αριθμού τραυματιών. [45] Στις 18 Ιανουαρίου 2015 εμφανίστηκαν αναφορές ότι οι Ουκρανοί είχαν ανακαταλάβει το αεροδρόμιο, οι οποίες όμως ήταν αναληθείς. [46]

Στις 19 Ιανουαρίου η Ρωσία απέστειλε επιπλέον εξακόσιους στρατιώτες, οργανωμένους σε δύο Τ-Σ-Τ, για να ενισχύσουν τις δυνάμεις της στο αεροδρόμιο. Τα Τ-Σ-Τ περιείχαν άρματα Τ-90, πυροβολικό, ΠΕΠ και Α/Α συστήματα BUK. [47] Επιπλέον, ένας σημαντικός αριθμός ρωσικών ειδικών δυνάμεων έφτασε στο αεροδρόμιο. [48]

Η τελευταία φάση της δεύτερης μάχης του αεροδρομίου του Ντονέτσκ έλαβε χώρα μεταξύ 19 και 21 Ιανουαρίου. Οι ρωσικές ενισχύσεις, στις 19 Ιανουαρίου, σταμάτησαν την ουκρανική αντεπίθεση και επέστρεψαν την πρωτοβουλία στα χέρια των αυτονομιστών. Οι Ουκρανοί που ήταν παγιδευμένοι στον δεύτερο όροφο δεν είχαν πλέον επιλογές.

Στις 21 Ιανουαρίου 2015 οι τελευταίες αμυντικές θέσεις των Ουκρανών είχαν υπερκεραστεί. Η χαριστική βολή δόθηκε όταν ρωσικές ειδικές δυνάμεις ανατίναξαν τους ορόφους του νέου τερματικού σταθμού, πάνω από τον δεύτερο που βρίσκονταν οι Ουκρανοί. [49] Η τοποθέτηση των εκρηκτικών ήταν αριστοτεχνική και πενήντα Ουκρανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. [50] Η αποχώρηση των Ουκρανών από το αεροδρόμιο ήταν εν μέρει χαοτική, εν μέρει οργανωμένη. Πολλοί Ουκρανοί στρατιώτες που προσπαθούσαν να διαφύγουν συνελήφθησαν από τους Ρώσους ή το DPA. [51]

Η δεύτερη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ –μία πολιορκία 242 ημερών- είχε τελειώσει. Το αεροδρόμιο, πλέον, ήταν μέρος των συντριμμιών του πολέμου. Όπως φαίνεται στον Χάρτη 3 οι αυτονομιστές κατέλαβαν ό,τι απέμεινε από το αεροδρόμιο. [52] Οι ουκρανικές δυνάμεις –συμπεριλαμβανομένης της 93^ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας, της 80^ης Αεραποβατικής Ταξιαρχίας, στοιχείων του Δεξιού Τομέα και άλλων μονάδων- κατέλαβαν αμυντικές θέσεις σε ό,τι είχε απομείνει όρθιο στο Pisky, στην Optyne και στην Avdiivka. Έτσι δημιουργήθηκε, εκ των πραγμάτων, ένα νέο μέτωπο κατά μήκος των βορείων παρυφών της πόλης του Ντονέτσκ. [53]

Χάρτης 3 Οι θέσεις που κατείχαν οι δύο πλευρές στις 22 Ιανουαρίου 2015.

Η γραμμή αυτή αντιπαράθεσης, η οποία παγιοποιήθηκε, αποτελείται από ένα τεράστιο δίκτυο διασυνδεδεμένων θέσεων μάχης, χαρακωμάτων και υπόγειων οχυρών. Το τοπίο αυτό θύμιζε τον Α΄ Π.Π. και ήταν σε πλήρη αντίθεση με ό,τι λέγονταν για τον υποτιθέμενο υψηλής τεχνολογίας πόλεμο της πληροφοριακής εποχής και τον ρωσικό υβριδικό πόλεμο. [54]

Φεύγοντας από το τακτικό επίπεδο και βλέποντας τα πράγματα από το επιχειρησιακό, η δεύτερη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ πρέπει να ειδωθεί ως μέρος της ρωσικής χειμερινής επίθεσης. Η επίθεση αυτή –που το τέλος της σηματοδοτήθηκε από την ουκρανική ήττα στη μάχη του Ντεμπάλτσεβε- ολοκληρώθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2015 και ήταν πολιτικά αποφασιστική, αφού οδήγησε στη Συμφωνία Μινσκ ΙΙ.

Μετά τη χειμερινή επίθεση η Ρωσία αποχώρησε αριθμό των δυνάμεων της, οι οποίες, στο κορύφωμα τους, είχαν φτάσει τις δέκα χιλιάδες. [55] Μέχρι σήμερα, η επίθεση εκείνη ήταν η τελευταία μεγάλη επιχείρηση στον Ρωσο-ουκρανικό πόλεμο. Από τον Φεβρουάριο του 2015 μόνο μικρής κλίμακας συμπλοκές έχουν συμβεί.

Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι 36.000 Ρώσοι στρατιώτες και μαχητές των DPA και LPA συμμετείχαν στη θερινή και στη χειμερινή επίθεση στον Ντόνμπας. Ο ακριβής αριθμός της ρωσικής δύναμης που παραμένει στην Ουκρανία είναι δύσκολο να διαπιστωθεί, αλλά διάφορα στοιχεία υποδεικνύουν ότι 200 άρματα μάχης, 525 ΤΟΜΠ, 145 στοιχεία πυροβολικού και 83 ΠΕΠ παραμένουν προς υποστήριξη των αυτονομιστών. [56] Πιο πρόσφατες πληροφορίες, από ανοιχτές πηγές, για τα ρωσικά μέσα στην περιοχή δεν είναι διαθέσιμες.

Ρωσικές δυνάμεις από όλη την έκταση της Ομοσπονδίας χρησιμοποίησαν τις μάχες του αεροδρομίου του Ντονέτσκ και άλλες μεγάλες μάχες στη λεκάνη του Ντονέτς για να βελτιώσουν τις στρατιωτικές τους ικανότητες. Εκτιμήσεις δείχνουν ότι 27 από τις 57 ρωσικές ταξιαρχίες αρμάτων και πεζικού συμμετείχαν στη θερινή και χειμερινή επίθεση, πράγμα που ισοδυναμεί με σημαντική μάχιμη εμπειρία για το 47% των ρωσικών πολεμικών μονάδων. [57] Σε αυτό θα πρέπει να προσθέσει κανείς την εμπειρία που αποκτήθηκε την ίδια περίοδο σε θέματα έλεγχου και διοίκησης, υποστήριξης ΔΜ και προβολής δύναμης.

Σκέψεις πάνω στη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ

1. Το αποφασιστικό αποτέλεσμα στη διεξαγωγή του πολέμου

Ο αγώνας για το αεροδρόμιο, εάν ειδωθεί ως μέρος της θερινής και της χειμερινής επίθεσης, συνέβαλε σε δύο αποφασιστικές ρωσικές εκστρατείες. Η λέξη «αποφασιστικός» χρησιμοποιείται ελεύθερα στη σύγχρονη φρασεολογία για τον πόλεμο, αλλά ο ιστορικός Cathal Nolan παρέχει ένα χρήσιμο παράδειγμα, λέει: «Η λέξη ‘’αποφασιστικός’’ ηθικά και πολιτικά είναι περισσότερο ουδέτερη από τις λέξεις ‘’νίκη’’ ή ‘’ήττα’’ και πιο χρήσιμη στην περιγραφή του αποτελέσματος. Ένας πόλεμος θεωρείται αποφασιστικός, συνήθως, όταν κάποιος σημαντικός στρατηγικός και πολιτικός στόχος έχει επιτευχθεί με τη δύναμη των όπλων, μέσω του οποίου αποκτήθηκε κάποιο διαρκές πλεονέκτημα, που εξασφάλισε βασικές αξίες ή κρίσιμα συμφέροντα της μίας πλευράς». [58] Φέρνοντας τον ορισμό του Nolan στο επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο, το αποφασιστικό αποτέλεσμα στον πόλεμο επιτυγχάνεται όταν η δραστηριότητα στο πεδίο της μάχης παράγει αποτελέσματα που οδηγούν σε πολιτικό αποτέλεσμα. [59]

Επιπλέον, ο επιφανής στρατηγιστής Thomas Schelling υποστηρίζει ότι το αποφασιστικό αποτέλεσμα –ένα πολιτικό αποτέλεσμα που προήλθε από την επίδραση της χρήσης των όπλων- είναι ένας από τους βασικούς λόγους που ένα έθνος ή ένας δρων εμπλέκεται στον πόλεμο. Ειδικότερα, ο Schelling δηλώνει ότι «ο πόλεμος φαίνεται να είναι, ή απειλεί να είναι, όχι τόσο ένας ανταγωνισμός δύναμης όσο ένας ανταγωνισμός αντοχής, θάρρους, πείσματος και πόνου. Φαίνεται να είναι, ή απειλεί να είναι, όχι τόσο ένας ανταγωνισμός στρατιωτικής δύναμης όσο μία διαδικασία παζαρέματος – βρώμικη, με φουσκωμένο τίμημα και συχνά διστακτική για τη μία ή και τις δύο πλευρές». [60]

Αν και οι πόλεμοι των ΗΠΑ μετά τον Β΄ Π.Π. δεν έχουν φέρει αυτό που παραδοσιακά θεωρείται αποφασιστικό αποτέλεσμα, η ιδέα διατηρεί τον ρόλο της, όπως έδειξε ο αγώνας για το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ, και οι ρωσικές επιθέσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις το αποφασιστικό αποτέλεσμα είναι συνέπεια μίας ιδιαίτερα καταστροφικής μάχης ή εκστρατείας.

2. Η οργάνωση των χερσαίων δυνάμεων: Επιδιώκοντας την κυριαρχία και την εξάρθρωση του αντιπάλου

Αν και έχει γίνει πολύ κουβέντα για τη νέα γενιά του ρωσικού πολέμου και τον υβριδικό πόλεμο, η αλήθεια στο έδαφος είναι ότι η συμβατική χερσαία μάχη κυριάρχησε στον Ρωσο-ουκρανικό πόλεμο. Κυβερνοεπιθέσεις και επιθέσεις Η/Π ενίσχυσαν τις δυνατότητες των Ρώσων και των αυτονομιστών, αλλά γεγονός παραμένει ότι ο πόλεμος διεξήχθη στο έδαφος με άρματα μάχης, μηχανοκίνητο πεζικό και μπαράζ πυροβολικού, ρουκετών και πυραύλων. Οι μάχες στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ, που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια και των δύο επιθέσεων, καταδεικνύουν αυτό το γεγονός.

Οι Ρώσοι χρησιμοποίησαν μία καινοτόμο αντίληψη, το Τ-Σ-Τ, για να κυριαρχήσουν επί των Ουκρανών και να τους αναγκάσουν να διασπείρουν τις αεροπορικές και χερσαίες δυνάμεις τους. Η πρώτη μάχη του αεροδρομίου του Ντονέτσκ έδειξε την ικανότητα των ΕΕ/Π να κυριαρχούν τοπικά επί της μάχης. Όμως, την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2014 οι Α/Α δυνατότητες των αυτονομιστών βελτιώθηκαν, πράγμα που φάνηκε από τις καταρρίψεις ουκρανικών εναέριων μέσων στην περιοχή του Ντόνμπας.

Μεταξύ 2 και 5 Μαΐου 2014 οι αυτονομιστές κατέρριψαν τρία ΕΕ/Π Mi-24 στο Σλαβιάνσκ. Τον Ιούνιο του 2014 οι αυτονομιστές κατέρριψαν ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος ΑΝ-30 στο Σλαβιάνσκ, ένα μεταφορικό αεροσκάφος IL-76 κοντά στο Λουχάνσκ και ένα Mi-8 μεταφορικό ελικόπτερο στο Σλαβιάνσκ. Συνολικά σκοτώθηκαν 63 Ουκρανοί στρατιώτες. Τον Ιούλιο του 2014 οι αυτονομιστές κατέρριψαν ένα μεταφορικό αεροπλάνο ΑΝ-26 πάνω από το Λουχάνσκ και τρία μαχητικά SU-25 κοντά στην Amvrosiyivka και τη Saur-Mogila. [61] Για τον Αύγουστο του 2014 είναι σχεδόν αδύνατο να βρεθεί κάποια αναφορά παρουσίας ουκρανικού αεροσκάφους πάνω από το πεδίο της μάχης. Οι αυτονομιστές, με την υποστήριξη των Ρώσων, ισορρόπησαν τη μάχη, βγάζοντας έξω από το παιχνίδι την εναέρια δυνατότητα των Ουκρανών.

3. Πόλεμος θέσεων και πολιορκίες

Αντίθετα προς τη συμβατική διήγηση για το πρωτείο του πολέμου ελιγμών, και την ευυποληψία που τον περιβάλει, καθώς και για την παραλυτική επίδραση του κυβερνοπολέμου και του Η/Π, ο πόλεμος θέσεων και οι πολιορκίες είναι το πνεύμα του σύγχρονου πολέμου. Στο τακτικό και στο επιχειρησιακό επίπεδο οι μάχες του αεροδρομίου του Ντονέτσκ είναι παράδειγμα πολέμου θέσεων. Οι Ρώσοι και τα ενεργούμενα τους χρησιμοποιούσαν την τακτική, την κίνηση και τα πυρά για να παρασύρουν τους Ουκρανούς σε επισφαλείς θέσεις. Στη συνέχεια τους περικύκλωναν, απομονώνοντας τους από κάθε εξωτερική υποστήριξη. Επίσης, χρησιμοποιούσαν τα συγκροτήματα συνδυασμένων όπλων για να σκοτώνουν Ουκρανούς και να καταστρέφουν υποδομές, εντείνοντας έτσι την πίεση σε αυτούς.

Οι μάχες αυτές είναι τα στοιχεία που υποστηρίζουν τον κρίσιμο ρόλο του πολέμου θέσεων και των πολιορκιών στον σύγχρονο πόλεμο. Οι μάχες θέσεων και οι πολιορκίες κυριάρχησαν στις εκστρατείες εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ, στη Συρία και στις Φιλιππίνες. [62] Μένει να φανεί αν αυτή η τάση θα συνεχιστεί, όμως οι υπάρχουσες συνθήκες υποδεικνύουν ότι αυτό θα γίνει.

4. Θέσεις συγκέντρωσης δυνάμεων και εφοδίων

Οι μάχες για το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ ισοπέδωσαν το παραπλήσιο Pisky. [63] Η σημασία θέσεων όπως το Pisky συνήθως παραβλέπεται όταν εξετάζονται οι μάχες γιατί έχουν βοηθητικό ρόλο. Όμως, στον πόλεμο θέσεων και στις πολιορκίες οι θέσεις συγκέντρωσης δυνάμεων και εφοδίων είναι απαραίτητες. Η αμυντική αναλύτρια Irena Chalupa επισημαίνει: «Το Pisky καταστράφηκε επειδή ήταν πολύ σημαντικό. Βρίσκονταν πάνω σε μία κρίσιμη οδό ανεφοδιασμού των Ουκρανών που αμύνονταν στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ». [64] Κατοικημένοι τόποι όπως το Pisky κρατάνε στη ζωή δυνάμεις που μάχονται σε παραπλήσιες περιοχές. Ως αποτέλεσμα αποτελούν στόχους προτεραιότητας. Έτσι, καθώς οι πολιορκίες και ο πόλεμος θέσεων θα συνεχίσουν να κυριαρχούν ως μέσο διεξαγωγής του πολέμου, η καταστροφή τοποθεσιών με βοηθητικό ρόλο θα αυξηθεί.

Η Ρωσία χρησιμοποίησε στρατόπεδα κατά μήκος των ρωσο-ουκρανικών συνόρων, κυρίως στις περιφέρειες του Ροστόφ και του Μπέλγκοροντ, για να υποστηρίξει τις ενέργειες της στο Ντόνμπας. Όπως φαίνεται στον Χάρτη 4 υπάρχουν τρία γνωστά στρατόπεδα –Pavlovka, Kuybyshevo και Kuzminsky- αλλά πολλά άλλα είναι πιθανό να βρίσκονται πλησίον των ουκρανικών συνόρων. Τα τρία αυτά στρατόπεδα δημιουργήθηκαν κάποια στιγμή μετά τον Μάιο του 2013, καθώς δεν υπήρχαν στις δορυφορικές φωτογραφίες πιο πριν. Το στρατόπεδο στη Pavlovka δημιουργήθηκε μεταξύ Απριλίου και Μαΐου 2013 και είναι 2 χλμ. από τα ουκρανικά σύνορα. Το στρατόπεδο στο Kuybyshevo είναι ένας μεγαλύτερος χώρος συγκέντρωσης δυνάμεων και εκτόξευσης πυρών, 1 χλμ. από τα ουκρανικά σύνορα. Το στρατόπεδο στο Kuzminsky είναι 46 χλμ. από τα σύνορα και είναι πιθανό να αποτελεί ενδιάμεσο χώρο συγκέντρωσης δυνάμεων καθοδόν προς το μέτωπο. [65]

Χάρτης 4 Οι θέσεις των στρατοπέδων στη Pavlovka, στο Kuybyshevo και στο Kuzminsky.

Τα στρατόπεδα αυτά εκτός από χώροι συγκέντρωσης δυνάμεων λειτούργησαν και ως χώροι εκτόξευσης πυρών. Αναφορές δείχνουν ότι τα στρατόπεδα στην Pavlovka και στο Kuybyshevo φιλοξενούν ρωσικές ταξιαρχίες πυροβολικού και πυραύλων με συστήματα ΒΜ-21 Grad, BM-30 Smerch και Tornado. Από αδιαβάθμητες αναφορές δεν έχουν εντοπιστεί άλλοι χώροι εκτόξευσης πυρών, αλλά με βάση τη διασπορά των επιθέσεων στην Ουκρανία, με πυροβολικό και πυραύλους, είναι πιθανόν να υπάρχουν πολλοί άλλοι τέτοιοι χώροι κατά μήκος των συνόρων.

Στρατόπεδα βαθύτερα στη Ρωσία, όπως αυτό στο Kuzminsky, χρησιμοποιήθηκαν ως ενδιάμεσες θέσεις φιλοξενίας δυνάμεων από τις εσχατιές της Ρωσικής Ομοσπονδίας που κατευθύνονταν στο Ντόνμπας. Μονάδες που ήρθαν από πιο μακριά ήταν η 5^η Ταξιαρχία Αρμάτων από το Ulan-Ude (ανατολική Σιβηρία) και η 37^η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία, της 36^ης Στρατιάς Συνδυασμένων Όπλων, από την Kyakhta, κοντά στη Μογγολία. [67]

To σχέδιο μεταφοράς και συγκέντρωσης των δυνάμεων επέτρεψε στη Ρωσία να διατηρήσει τα κέρδη της στην Ουκρανία παρέχοντας μία σταθερή ροή προσωπικού και υλικού. Οι πολλές ρωσικές αντεπιθέσεις και η ανακούφιση του DPA στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ τον Ιανουάριο του 2015, μεταξύ άλλων, επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό.

5. Το μοντέλο κινητοποίησης και ανάπτυξης των δυνάμεων

Μπορεί να γίνει εκτίμηση και για τον κύκλο κινητοποίησης και ανάπτυξης των ρωσικών δυνάμεων στον Ρωσο-ουκρανικό πόλεμο. Οι περιοχές συγκεντρώσεως, ευρισκόμενες κυρίως στις περιφέρειες του Ροστόφ και του Μπέλγκοροντ, επέτρεψαν την ταχεία αποστολή ενισχύσεων και εφοδίων στο μέτωπο σε κρίσιμες στιγμές κατά τη διάρκεια της δεύτερης μάχης του αεροδρομίου του Ντονέτσκ, εξασφαλίζοντας την υποστήριξη των αυτονομιστών και την ήττα των Ουκρανών. Εκτιμήσεις γι΄ αυτόν τον κύκλο (όπως φαίνεται στον Χάρτη 5) μπορούν να εξαχθούν από αυτή την πληροφορία.

Αρχικά μία μονάδα συνεγείρεται και κινητοποιείται στην έδρα της. Στη συνέχεια μεταβαίνει σε κάποιο ενδιάμεσο στρατόπεδο, όπως αυτό στο Kuzminsky. Από εκεί μεταβαίνει σε κάποιο στρατόπεδο πλησίον του μετώπου όπου εκπαιδεύεται για τρεις με τέσσερις βδομάδες ή λειτουργεί ως άμεση εφεδρεία. Αυτή ήταν η περίπτωση με πολλές από τις ενισχύσεις που σε πολύ σύντομο χρόνο βρίσκονταν να συμμετέχουν στον αγώνα για το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ τον Ιανουάριο του 2015. Από το στρατόπεδο πλησίον των συνόρων η μονάδα εισέρχεται στο Ντόνμπας αντικαθιστώντας μία άλλη ταξιαρχία, σύνταγμα ή Τ-Σ-Τ, στη βάση του μία προς μία. Η μονάδα περνά τέσσερις με οχτώ βδομάδες στο Ντόνμπας και επιστρέφει σε κάποιο ρωσικό στρατόπεδο, όπου εκτελεί ενέργειες αποκατάστασης, αλλά, ίσως, και να βοηθά στην εκπαίδευση της επόμενης μονάδας με βάση την πρόσφατη πολεμική της εμπειρία. Αυτό, μάλλον, διαρκεί μέχρι τέσσερις βδομάδες. Αφού όλο αυτό ολοκληρωθεί η μονάδα επιστρέφει στην έδρα της.

Χάρτης 5 Ο κύκλος κινητοποίησης και ανάπτυξης των ρωσικών δυνάμεων.

Συνολικά, μία ρωσική ταξιαρχία ή σύνταγμα χρειάζεται τέσσερις με έξι μήνες για να ολοκληρώσει έναν κύκλο ανάπτυξης στο Ντόνμπας. Αυτή η γρήγορη περιστροφή μονάδων επέτρεψε στον ρωσικό στρατό να περάσει πολλές από τις μονάδες του από την Ουκρανία, όπου απέκτησαν πολύτιμη πολεμική εμπειρία, που όμοια της δεν θα μπορούσε να παράσχει κανένα κέντρο εκπαίδευσης.

6. Τακτική και επιχειρησιακή ευελιξία

Η θερινή και η χειμερινή ρωσική επίθεση κατέδειξαν την ικανότητα των Ρώσων, γρήγορα και αποτελεσματικά, να μετακινούν μεγάλο αριθμό σχηματισμών και εφοδίων από τις περιοχές βάσεως στο μέτωπο. Η επιχειρησιακή ευκινησία συνδέεται με τις θέσεις συγκέντρωσης δυνάμεων και εφοδίων και με την ιδέα του Κύκλου Κινητοποίησης Ανάπτυξης και Επιστροφής που φαίνεται στον Χάρτη 5. Η αποτελεσματικότητα αυτού του μοντέλου, που επιδείχθηκε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της μάχης για το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ, καταδεικνύει ότι οι Ρώσοι διαθέτουν ένα ώριμο και εύκαμπτο υπόδειγμα ενίσχυσης των δυνάμεων τους στο τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο σε περιφερειακές συγκρούσεις.

Μία πρόσφατη αναφορά του Αντιστράτηγου ε.α. Ben Hodges στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ανάλυσης (CEPA) επισημαίνει το παραπάνω σημείο μέσα από την εμπειρία της ρωσικής άσκησης Zapad 2017. Ειδικότερα, ο Hodges γράφει: «Η Zapad επέδειξε την ικανότητα των Ρώσων να μετακινούν δυνάμεις και υλικό γρήγορα και χωρίς τριβές από τα ανατολικά στα δυτικά και μέχρι τη Λευκορωσία. Περισσότερο ανησυχητική από την ισχύ πυρός των Ρώσων είναι η δεινότητα τους στην ταχεία μεταφορά δυνάμεων σε σχέση με το ΝΑΤΟ. Η ταχύτητα των Ρώσων προέρχεται από τη δυνατότητα τους να μειώνουν τις τριβές μέσω των υποδομών τους και των δυνατοτήτων τους. Αυτό περιλαμβάνει… φυσικές «εσωτερικές γραμμές» κίνησης εντός των ρωσικών συνόρων… Η Ρωσία δεν αντιμετωπίζει σύνορα άλλων κρατών ή τελωνειακές διαδικασίες που θα μπορούσαν να παρακωλύσουν τη δυνατότητα κίνησης εν μέσω κρίσης». [68] Καθώς ο στρατός των ΗΠΑ εστιάζει την προσοχή του σε μία ανταγωνιστική Ρωσία, η τακτική και η επιχειρησιακή ευελιξία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.

7. Αντιπρόσωποι και πελάτες

Το DPA και το LPA είναι στρατιωτικοί «αντιπρόσωποι» (proxies) της Ρωσίας στην περιοχή. Επέτρεψαν στον Πούτιν να επιδιώξει τους πολιτικούς του σκοπούς στην Ουκρανία. Στο Ντόνμπας η Ρωσία αξιοποίησε υπάρχοντα κοινωνικά δίκτυα για να στήσει τον στρατό των αντιπροσώπων της, στηριζόμενη στη ρωσική ταυτότητα –γλώσσα, θρησκεία, καταγωγή- και στους ιστορικούς δεσμούς της περιοχής με τη Ρωσία. [69] Η ρωσική ταυτότητα ξεπερνά τα όρια της Ρωσίας, της Κριμαίας ή του Ντόνμπας. Ο Ρωσο-ουκρανικός πόλεμος έδειξε ότι η ρωσική ταυτότητα ήταν αρκετά ισχυρή ώστε να έλξει σε αυτόν μαχητές από τη Μολδαβία, τη Λευκορωσία, τα βαλτικά κράτη και τα Βαλκάνια, που εντάχθηκαν στα τάγματα των αυτονομιστών. [70]

Η Ρωσία αξιοποίησε τους πολιτικούς της πελάτες για να ενισχύσει τη στρατιωτική της ικανότητα. Τσετσένοι μαχητές στις μάχες του αεροδρομίου του Ντονέτσκ, και σε όλο το Ντόνμπας, καταδεικνύουν τη δυνατότητα της Ρωσίας να αξιοποιεί τους Τσετσένους όπου επιθυμεί να σπείρει το χάος. [71] Η Τσετσενία είναι μία από τις 21 δημοκρατίες της Ρωσικής Ομοσπονδίας και διοικείται από τον Ramzam Kadyrov. Ο Πούτιν έβαλε τον Kadyrov στην εξουσία μετά τον πόλεμο στην Τσετσενία για να καταπιέσει το ιστορικά ατίθασο τσετσενικό έθνος. [72]

Μπορεί να υποστηριχθεί ότι η σχέση Πούτιν – Kadyrov είναι σχέση πάτρωνα – πελάτη, στην οποία ο Kadyrov παρέχει υποστήριξη στους πολιτικούς σκοπούς του Πούτιν για να διατηρεί την εξουσία του. Για να είμαστε σίγουροι, Τσετσένοι μαχητές έχουν δημιουργήσει χάος στη Συρία, στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. [73] Αυτή η εμπλοκή, συχνά παρουσιαζόμενη ως μουσουλμανικό καθήκον, δεν είναι ούτε τυχαία ούτε συμπτωματική. Αντίθετα, είναι εσκεμμένη επίδειξη υποστήριξης από τον πελάτη προς τον πάτρωνα του. Τσετσένοι και άλλοι Βορειο-καυκάσιοι θα συνεχίσουν να εμφανίζονται στα πεδία των μαχών που θα υπάρχουν Ρώσοι ή αντιπρόσωποι των Ρώσων. Οι Τσετσένοι παρέχουν τη δυνατότητα στη Ρωσία να αρνείται επίσημα τη συμμετοχή της (deniability), ενώ οι ίδιοι είναι σκληροί μαχητές, δοκιμασμένοι στο πεδίο της μάχης.

Η Ρωσία θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί αντιπροσώπους για να ενισχύει τη μαχητική της ισχύ και να αποκρύπτει την εμπλοκή της όπου επιθυμεί να ελαχιστοποιεί την άμεση συμμετοχή της και θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί υπάρχοντα κοινωνικά δίκτυα που συνδέονται με τη ρωσική ταυτότητα για να έλκει υποστήριξη σε επίμαχες περιοχές. [74]

Συμπέρασμα

Οι μάχες που παρουσιάστηκαν στην παρούσα εργασία είναι σημαντικές επειδή θυμίζουν στους μελετητές του πολέμου ότι ο σκληρός χερσαίος πόλεμος συνδυασμένων όπλων όχι μόνο δεν έχει πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων της ιστορίας, αλλά είναι ζωντανός και όρθιος. Ο Ρωσο-ουκρανικός πόλεμος διεξήχθη στο έδαφος με άρματα μάχης, πεζικό και πυροβολικό και ισοπέδωσε πόλεις όπως το Pisky, την Optyne και το Ντεμπάλτσεβε. Ο πόλεμος αυτός έχει αφήσει περισσότερους από 13.000 νεκρούς, [75] ενάμιση εκατομμύριο εκτοπισμένους και 9% του ουκρανικού εδάφους υπό ντε φάκτο ρωσικό έλεγχο. [76]

Ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει. Οι ουκρανικές δυνάμεις είναι περιχαρακωμένες σε μια απέραντη σειρά χαρακωμάτων από το Ντονέτσκ μέχρι το ανατολικό σύνορο της Ουκρανίας με τη Ρωσία στην περιφέρεια του Λουχάνσκ. Οι αυτονομιστές περιοδικά κάνουν επιθέσεις προς στρατηγικά σημαντικές πόλεις, όπως η Avdiivka και η Μαριούπολη, αλλά όχι στην έκταση αυτών που είχαν κάνει το καλοκαίρι του 2014 και το χειμώνα του 2014/15.

Η Ουκρανία δεν έχει εξαπολύσει κάποια μεγάλη επίθεση για να ανακαταλάβει τα εδάφη που έχασε από το καλοκαίρι του 2014, αν και βελτίωσε τον στρατό της δεν φαίνεται πιθανό να επιτεθεί, λόγω της θέλησης της Ρωσίας να προστατεύσει τα συμφέροντα της στην περιοχή. Έτσι, μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι η Κριμαία θα παραμείνει σε ρωσικά χέρια και το Ντόνμπας στα χέρια των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία DPA και LPA, για το προβλεπτό μέλλον.

Τελικά, και ίσως πιο σημαντικά, είναι εποικοδομητικό να κατανοηθεί ότι ο αμερικανικός στρατός, εδώ και πάνω από εξήντα χρόνια, δεν έχει αντιμετωπίσει έναν αντίπαλο που θα μπορούσε να τον κάνει να πληρώσει για λάθος επιχειρησιακές ή στρατηγικές αποφάσεις. Η απειλή που παρουσιάζει ο ρωσικός στρατός, αν και δεν συγκρίνεται με αυτή του Κόκκινου Στρατού στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, είναι τέτοια που μπορεί να νικήσει τον αμερικανικό στρατό στο πεδίο της μάχης και να τον εξαντλήσει από πλευράς πόρων. Οι ρωσικές χερσαίες δυνάμεις, όπως φάνηκε στην παρούσα εργασία, έχουν διεξάγει σημαντικές μάχες και πολιορκίες, σε μία κλίμακα που ξεπερνά κατά πολύ αυτό που βιώνουν οι αμερικανικές ταξιαρχίες στα κέντρα εκπαιδεύσεως. Οι Ρώσοι στρατηγοί, αξιωματικοί της ΔΜ και άλλοι ειδικοί έχουν αποκτήσει σημαντική εμπειρία που οι ασκήσεις του αμερικανικού στρατού μόνο οριακά μπορούν να παραστήσουν.

Το γεγονός ότι η Ρωσία περιέστρεψε 27 ταξιαρχίες και συντάγματα στο Ντόνμπας, ενώ ο αμερικανικός στρατός κατέχει συνολικά 31 ταξιαρχίες δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Οι ρωσικές χερσαίες δυνάμεις αξίζουν σεβασμού που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Αν από αφέλεια ή έπαρση κάποιος αμφισβητήσει τη μάχιμη εμπειρία τους θα βρεθεί σε κίνδυνο όταν τις αντιμετωπίσει στο πεδίο της μάχης.

Σημειώσεις

[3] Franklin Holcomb, Russia and Ukraine Security Report 3: The Kremlin’s Irregular Army: Ukrainian Separatist Order of Battle (Washington, DC: Institute for the Study of War, September 2017), 7–9.

[4] Timothy Thomas, Russia Military Strategy: Impacting 21st Century Reform and Geopolitics (Fort Leavenworth, KS: Foreign Military Studies Office, 2015), 393–394.

[5] Holcomb, Kremlin’s Irregular Army, 9.

[6] Maksymilian Czuperski et al., Hiding in Plain Sight: Putin’s War in Ukraine (Washington, DC: Atlantic Council, May 2015), 19.

[7] Alec Luhn, «Volunteers or Paid Fighters? The Vostok Battalion Looms Large in War with Kiev», The Guardian, 6 June 2014, https://www.theguardian.com/world/2014/jun/06/the-vostok-battalionshaping-the-eastern-ukraine-conflict

[8] Andrew Roth and Sabrina Tavernise, «Russians Revealed among Ukraine Fighters», The New York Times, 27 May 2014, https://www.nytimes.com/2014/05/28/world/europe/ukraine.html?_r=0

[9] Lucy Crossley and Dan Bloom, «Ukraine Launches Air Strike and Sends in Paratroopers after Pro-Russian Rebels Seize Donetsk Airport», The Daily Mail, 26 May 2014,

https://www.dailymail.co.uk/news/article-2639568/Ukraine-launches-air-strike-pro-Russian-rebels-send-paratroopers-seize-Donetsk-airport.html

[10] Alastair Macdonald and Yannis Behrakis, «Battle at Donetsk Airport; New Ukraine Leader Says No Talks with ‘’Terrorists’’», Reuters, 27 May 2014, https://www.reuters.com/article/us-ukraine-crisis/battle-at-donetsk-airport-new-ukraine-leader-says-no-talks-with-terroristsidUSBREA4M05420140527

[11] Sabina Zawadzki και Gabriela Baczynska, «More Than 50 Rebels Killed as New Ukraine Leader Unleashes Assault», Reuters, 27 May 2014,

https://ca.reuters.com/article/topNews/idCAKBN0E70F620140527

[12] Shaun Walker, «Ukraine Says It Controls Donetsk Airport after Fighting Leaves Dozens Dead», The Guardian, 27 May 2014, https://www.theguardian.com/world/2014/may/27/ukraine-rebel-30-deaddonetsk-airport-air-strikes

[13] Igor Sutyagin, Briefing Paper: Russian Forces in Ukraine (London: Royal United Services Institute, March 2015), 1.

[14] Amos Fox, Hybrid Warfare: The 21st Century Russian Way of Warfare (Fort Leavenworth, KS: U.S. Army School of Advanced Military Studies, 2017), 46–48.

[15] Natalia Zinets and Maria Tsvetkova, «Ukraine Says Rebels Will Pay as Missiles Kill 23 Soldiers», Reuters, 11 July 2014, http://www.reuters.com/article/us-ukraine-crisis-idUSKBN0FG1A920140711

[16} Sutyagin, Russian Forces in Ukraine, 4.

[17] Czuperski et al., Putin’s War in Ukraine, 32; Holcomb, Kremlin’s Irregular Army, 17–23.

[18] Georgii S. Isserson, The Evolution of Operational Art, Μτφ. Bruce W. Menning (Fort Leavenworth, KS: Combat Studies Institute, 2013), 66.

[19] Phillip Karber and Vladimir Zamana, Hybrid Warfare in Ukraine: Lessons Learned (Vienna, VA: The Potomac Foundation, 12 April 2015), 9; “Ukraine Crisis: Troops Abandon Luhansk Airport after Clashes,” BBC News, 1 September 2014, https://www.bbc.com/news/world-europe-29009516

[20] Howard Amos and Damien McElroy, «Ukraine Withdraws from Luhansk Airport after ‘’Russian Tank

Column’’ Attack», The Telegraph, 1 September 2014,

https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/ukraine/11067351/Ukraine-battles-Russian-tank-column-near-Luhansk-ahead-of-Minskpeace-talks.html

[21] Lucian Kim, «The Battle of Ilovaisk: Details of a Massacre Inside Rebel-Held Eastern Ukraine», Newsweek, 4 November 2014, https://www.newsweek.com/2014/11/14/battle-ilovaisk-detailsmassacre-inside-rebel-held-eastern-ukraine-282003.html

[22] Roland Oliphant, «Fears of Massacre after Accusations Russians Reneged on Safe Passage for Ukrainian Forces», The Telegraph, 31 August 2014,

https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/ukraine/11066256/Fears-of-massacre-after-accusations-Russians-reneged-on-safe-passagefor-Ukrainian-forces.html

[23] Oliphant, «Fears of Massacre».

[24] Alec Luhn, «Anatomy of a Bloodbath», Foreign Policy, 6 September 2014,

https://foreignpolicy.com/2014/09/06/anatomy-of-a-bloodbath/

[25] Amos and McElroy, «Ukraine Withdraws from Luhansk Airport».

[26] Holcomb, Kremlin’s Irregular Army, 9.

[27] «Donetsk Airport Shelling Violates East Ukraine Truce», BBC News, 30 September 2014,

https://www.bbc.com/news/world-europe-29424766

[28] Gene Thorp and Lazaro Gamio, «The Cease-Fire War in Donetsk», The Washington Post, 28 October

2014, https://www.washingtonpost.com/wp-srv/special/world/ukraine-cease-fire-war

[29] Thorp and Gamio, «The Cease-Fire War in Donetsk».

[30] Sergei Loiko, «Ukraine Fighters, Surrounded at Wrecked Airport, Refuse to Give Up», Los Angeles

Times, 28 October 2014, https://www.latimes.com/world/la-fg-c1-ukraine-airport-20141028-story

[31] U.S. Army Training and Doctrine Command (TRADOC), G-2 Intelligence, Threat Tactics Report Compendium: ISIL, North Korea, Russia, and China (Fort Leavenworth, KS: TRADOC G-2 ACE Threats Integration, 2015), 133.

[32] Oksana Grytsenko, «’’Cyborgs’’ Pledge to Defend Ruined Airport», Kyiv Post, 10 October 2014,

https://www.kyivpost.com/article/content/war-against-ukraine/cyborgs-pledge-to-defend-ruineddonetsk-airport-367553.html

Oliver Carroll, «Inside the Bloody Battle for Ukraine’s Donetsk Airport», Newsweek, 3 February 2015, https://www.newsweek.com/2015/02/13/inside-bloody-battleukraines-donetsk-airport-304115.html

[33] TimeandDate.com, Past Weather in Donetsk, Ukraine—December 2014,

https://www.timeanddate.com/weather/ukraine/donetsk/historic?month=12&year=2014

[34] Sergei Loiko, «How Ukraine’s Outgunned ‘’Cyborgs’’ Lost Donetsk Airport», Los Angeles Times, 28 January 2015, https://www.latimes.com/world/la-fg-c1-ukraine-donetsk-airport-20150128-story.html

[35] Daniel McLaughlin, «Wounded Ukrainians Vow to Fight on after ‘’Little Stalingrad’’», The Irish Times, 31 January 2015, https://www.irishtimes.com/news/world/europe/wounded-ukrainians-vow-tofight-on-after-little-stalingrad-1.2086066

[36] McLaughlin, «Wounded Ukrainians Vow to Fight on after ‘’Little Stalingrad’’».

[37] «Ukraine Crisis: New Battle Rages at Donetsk Airport» BBC, 1 December 2014,

https://www.bbc.com/news/world-europe-30275259

[38] «Ukraine Crisis: New Battle Rages at Donetsk Airport».

[39] TRADOC G-2, Threat Tactics Report Compendium, 133.

[40] «Air Traffic Control Tower at Ukraine’s Donetsk International Airport Collapses amid Shelling», Airport Technology, 13 January 2015, https://www.airport-technology.com/news/newsair-trafficcontrol-tower-at-ukraines-donetsk-international-airport-collapses-amid-shelling-4489130/

[41] Interfax-Ukraine, «Donetsk Airport Tower Collapses amid Shelling», Kyiv Post, 13 January 2015,

https://www.kyivpost.com/article/content/war-against-ukraine/donetsk-airport-tower-collapsesamid-shelling-377296.html

[42] «Air Traffic Control Tower at Ukraine’s Donetsk International Airport Collapses».

[43] Carroll, «Battle for Ukraine’s Donetsk Airport».

[44] TRADOC G-2, Threat Tactics Report Compendium, 133.

[45] Carroll, «Battle for Ukraine’s Donetsk Airport».

[46] «Ukrainian Troops Retake Most of Donetsk Airport from Rebels», Reuters, 18 January 2015,

https://www.reuters.com/news/picture/ukrainian-troops-retake-most-of-donetskidUSKBN0KR0DH20150118

[47] James Rupert, «Russia Sends New Army Troops into Ukraine War, Kyiv Says», Atlantic Council, 20 January 2015, https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/russia-sends-new-troops-intoukraine-war-kyiv-says

[48] James Rupert, «Russian Troops Lead Moscow’s Biggest Direct Offensive in Ukraine since August», Atlantic Council, 23 January 2015, https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/russianspecial-forces-and-regular-troops-lead-moscow-s-biggest-direct-offensive-in-ukraine-since-august

[49] Carroll, «Battle for Ukraine’s Donetsk Airport».

[50] Loiko, «How Ukraine’s Outgunned ‘’Cyborgs’’ Lost Donetsk Airport».

[51] Carroll, «Battle for Ukraine’s Donetsk Airport».

[52] Alex Thomson, «Inside the Blasted Ruins of Ukraine’s Donetsk Airport», Channel 4 News, 16 February 2015, video, 5:20, https://youtu.be/uZBhXdL7klo

[53] Harry Langston, «Holding the Line for Another DNR Assault: Ukraine’s Failed Ceasefire (Part 2)»,

Vice News, 29 July 2015, video, 14:04, https://www.youtube.com/watch?v=O_L0mzW4dIQ

[54] Thomas Gibbons-Neff, Bruce Gudmundsson and Ryan Evans, «Infantry Combat from Modern Ukraine Back to World War I», War on the Rocks, 26 August 2015, podcast, MP3 audio, 34:17,

http://warontherocks.com/2015/08/podcast-infantry-combat-from-modern-ukraine-back-to-worldwar-i/

[55] Sutyagin, Russian Forces in Ukraine, 10.

[56] Czuperski et al., Putin’s War in Ukraine, 32.

[57] Οι αριθμοί προέρχονται από διασταύρωση πολλών αναφορών για μονάδες που συμμετείχαν στον πόλεμο με δημοσιευμένες διαταγές επιχειρήσεων. Σε μερικές περιπτώσεις, ρωσικές μονάδες εμφανίζονται μόνο μία φορά· σε άλλες περιπτώσεις, μονάδες όπως η 5^η Ταξιαρχία Αρμάτων της 36^ης Στρατιάς Συνδυασμένων Όπλων από την ανατολική στρατιωτική περιοχή, εμφανίζονται σε πολλές αναφορές: Sutyagin, Russian Forces in Ukraine, 2–3, Catherine Harris and Frederick Kagan, Russia’s Military Posture: Ground Forces Order of Battle (Washington, DC: Institute for the Study of War, March 2018), 18–39; Czuperski et al., 8–31.

[58] Cathal Nolan, The Allure of Battle: A History of How Wars Have Been Won and Lost (New York: Oxford University Press, 2017), 3.

[59] J.F.C. Fuller, The Foundations of the Science of War (London: Hutchinson, 1926; reprint, Fort Leavenworth, KS: Combat Studies Institute, 1993), 107–110.

[60] Thomas Schelling, Arms and Influence (New Haven, CT: Yale University Press, 1966), 7.

[61] Michael Birnbaum and Carol Morello, «Two Ukrainian Military Jets Shot Down Over Rebel-Held Area», The Washington Post, 23 July 2014, https://www.washingtonpost.com/world/two-ukrainianfighter-jets-shot-down-over-rebel-held-area/2014/07/23/fd96f7de-1265-11e4-98ee-daea85133bc9_story.html?noredirect=on&utm_term=.ea70882ff50e

[62] Amos Fox, The Reemergence of the Siege: An Assessment of Trends in Modern Land Warfare, Landpower Essay No. 18-2 (Arlington, VA: Institute of Land Warfare, June 2018), 2–3.

[63] Henry Langston, «Defending the Ruined Village of Pisky: Russian Roulette (Dispatch 91)», Vice News, 5 February 2015, video, 6:30, https://www.youtube.com/watch?v=-LzEx03UQFI

[64] Irena Chalupa, «In the War for Ukraine’s Donbas, the Ordeal of a Frontline Town», Atlantic Council, 23 December 2014, https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/in-the-war-for-ukraine-sdonbas-the-ordeal-of-a-frontline-town

[65] Czuperski et al., Putin’s War in Ukraine, 12–14, 22–24, 28–31.

[66] Czuperski et al., 18–19.

[67] Czuperski et al., 16; Sutyagin, Russian Forces in Ukraine, 2–3; Harris and Frederick Kagan, Russia’s Military Posture, 37.

[68] Ben Hodges, Janusz Bugajski and Peter Doran, Securing the Suwalki Corridor: Strategy, Statecraft, Deterrence and Defense, ed. Carsten Schmiedl (Washington, DC: Center for European Policy Analysis, July 2018), 41.

[69] Amos Fox and Andrew Rossow, Making Sense of Russian Hybrid Warfare: A Brief Assessment of the Russo-Ukrainian War, Land Warfare Paper No. 112 (Arlington, VA: Institute of Land Warfare, March 2017), 3.

[70] Holcomb, Kremlin’s Irregular Army, 12.

[71] Jeremy Bender, «Chechen Militants Are Now Spreading Chaos in Ukraine», Business Insider, 28 May 2014, https://www.businessinsider.com/chechen-militants-are-spreading-chaos-in-ukraine-2014-5

[72] Joshua Yaffa, «Putin’s Dragon: Is the ruler of Chechnya out of control?» The New Yorker, 8 February 2016, https://www.newyorker.com/magazine/2016/02/08/putins-dragon

[73] Neil Hauer, «Chechen and North Caucasian Militants in Syria», Atlantic Council, 18 January 2018,

https://www.atlanticcouncil.org/blogs/syriasource/chechen-and-north-caucasian-militants-in-syria

James Gordon Meek, «The Secret Battles between U.S. Forces and Chechen Terrorists», ABC News, 19 February 2014, https://abcnews.go.com/Blotter/secret-battles-us-forces-chechen-terrorists/story?id=22580688

Adam Taylor, «Why Being Chechen Is a Badge of Honor for Islamist Militants», The Washington Post, 3 July 2014, https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2014/07/03/why-being-chechen-is-a-badge-of-honor-for-islamist-militants/?utm_term=.f2ffa7f19c93

[74] Fox and Rossow, Making Sense of Russian Hybrid Warfare, 3.

[75] Simon Shuster, «Who Will Be the Next Leader of Ukraine?» TIME, 8 April 2019.

[76] Agnia Grigas, Frozen Conflicts: A Tool Kit for U.S. Policymakers (Washington, DC: Atlantic Council, July 2016), 6.

Σχετικές αναρτήσεις

Η Ενσωμάτωση Μη-Επανδρωμένων Αεροπορικών Συστημάτων στο Ρωσικό Πυροβολικό